Mt 1

1¹Oto rodowód Jezusa Chrystusa, syna Dawida, syna Abrahama.

²Abraham był ojcem Izaaka, Izaak ojcem Jakuba, Jakub zaś ojcem Judy i jego braci. ³Juda miał z Tamar synów Faresa i Zarę. Fares był ojcem Hesroma, a Hesrom ojcem Arama. ⁴Aram był ojcem Aminadaba, a Aminadab ojcem Naassona. Naasson był ojcem Salmona, ⁵a Salmon miał z Rachab syna Booza. Booz zaś miał z Rut syna Jobeda. Jobed był ojcem Jessego, ⁶a Jesse ojcem króla Dawida.

Dawid miał z wdową po Uriaszu syna Salomona. ⁷Salomon zaś był ojcem Roboama, a Roboam ojcem Abiasza. Abiasz był ojcem Asafa, ⁸a Asaf był ojcem Jozafata. Jozafat był ojcem Jorama, a Joram ojcem Ozjasza. ⁹Ozjasz zaś był ojcem Joatama, a Joatam ojcem Achaza. Achaz był ojcem Ezechiasza, ¹⁰a Ezechiasz ojcem Manassesa. Manasses zaś był ojcem Amosa, a Amos ojcem Jozjasza. ¹¹Jozjasz był ojcem Jechoniasza i jego braci w czasie zesłania do Babilonu.

¹²Po zesłaniu do Babilonu Jechoniasz był ojcem Salatiela, a Salatiel ojcem Zorobabela. ¹³Zorobabel zaś był ojcem Abiuda, a Abiud ojcem Eliakima. Eliakim był ojcem Azora, ¹⁴a Azor ojcem Sadoka. Sadok był ojcem Achima, a Achim ojcem Eliuda. ¹⁵Eliud był ojcem Eleazara, a Eleazar ojcem Mattana. Mattan był ojcem Jakuba. ¹⁶Jakub zaś był ojcem Józefa, męża Maryi, która urodziła Jezusa, zwanego Chrystusem.

¹⁷Zatem wszystkich pokoleń od Abrahama do Dawida było czternaście, także od Dawida do zesłania do Babilonu – czternaście pokoleń i od zesłania do Babilonu aż do Chrystusa – czternaście pokoleń.

¹⁸A oto jak było z narodzeniem Jezusa Chrystusa: Matka Jego była zaręczona z Józefem. Zanim jednak zamieszkali razem, poczęła z Ducha Świętego.¹⁹Jej mąż Józef był człowiekiem sprawiedliwym. Nie chciał Jej zniesławić i dlatego postanowił rozstać się z Nią po kryjomu. ²⁰A gdy tak zdecydował, anioł Pański ukazał mu się we śnie i powiedział: „Józefie, synu Dawida, nie bój się przyjąć twojej żony Maryi, gdyż to, co się w Niej poczęło, pochodzi z Ducha Świętego.²¹Urodzi Ona syna, a ty nadasz Mu imię Jezus, gdyż On uwolni swój lud od grzechów. ²²A wszystko to się stało, aby się spełniło słowo Pana przekazane przez proroka: ²³Oto Dziewica pocznie i porodzi Syna, któremu nadadzą imię Emmanuel, to znaczy: „Bóg jest z nami. ²⁴Gdy Józef zbudził się, uczynił tak, jak mu nakazał anioł Pański, i przyjął swoją żonę. ²⁵Nie współżył z nią, aż urodziła Syna. I nadał Mu imię Jezus.

Mt 2

2¹Kiedy Jezus narodził się w Betlejem Judzkim za panowania Heroda, do Jerozolimy przybyli ze Wschodu mędrcy. ²Pytali oni: „Gdzie jest nowo narodzony król Żydów? Zobaczyliśmy bowiem na wschodzie Jego gwiazdę i przybyliśmy oddać Mu hołd. ³Gdy to usłyszał król Herod, przeraził się, a z nim cała Jerozolima. ⁴Zebrał wszystkich wyższych kapłanów oraz nauczycieli ludu i pytał ich, gdzie ma się narodzić Chrystus. ⁵A oni mu powiedzieli: „W Betlejem Judzkim. Tak bowiem zostało napisane przez proroka:

⁶A ty, Betlejem, ziemio Judy,

wcale nie jesteś najmniejszej spośród wielkich miast Judy,

gdyż z ciebie wyjdzie wódz,

który będzie pasterzem Izraela, mojego ludu.

⁷Wtedy Herod przywołał potajemnie mędrców i wypytywał ich, kiedy ukazała się gwiazda. ⁸Wysyłając ich do Betlejem, powiedział: „Idźcie i wypytajcie się dokładnie o to Dziecko. Gdy Je znajdziecie, dajcie mi znać, żebym i ja mógł pójść i oddać Mu hołd. ⁹Oni wysłuchali króla i wyruszyli w drogę. A gwiazda, którą widzieli, gdy wschodziła, prowadziła ich aż do miejsca, gdzie znajdowało się Dziecko. Tam się zatrzymała. ¹⁰Ogromnie się ucieszyli na jej widok. ¹¹Gdy weszli do domu, zobaczyli Dziecko z Jego Matką, Maryją. Upadli na kolana i oddali Mu hołd. Otworzyli swe szkatuły i ofiarowali Mu dary: złoto, kadzidło i mirrę.¹²A ponieważ otrzymali we śnie polecenie, żeby nie wstępowali do Heroda, inną drogą wrócili do swojej ojczyzny.

¹³Gdy oni odeszli, Józefowi ukazał się we śnie anioł Pański i powiedział: „Wstań, zabierz Dziecko i Jego Matkę i uciekaj do Egiptu. Zostań tam, dopóki nie dam ci znać. Bo Herod będzie szukał Dziecka, żeby Je zabić. ¹⁴On wstał jeszcze w nocy, zabrał Dziecko i Jego Matkę i udał się do Egiptu. ¹⁵Pozostał tam aż do śmierci Heroda. Tak spełniło się słowo Pana napisane przez proroka: Z Egiptu wezwałem mojego Syna.

¹⁶Gdy Herod spostrzegł, że mędrcy go zwiedli, bardzo się rozgniewał i kazał zabić w Betlejem i w całej okolicy wszystkich chłopców poniżej dwóch lat, stosownie do czasu, o którym się dowiedział od mędrców.¹⁷Tak spełniło się słowo przekazane przez proroka Jeremiasza:

¹⁸W Rama usłyszano krzyk, płacz i wielki lament. Rachel opłakuje swoje dzieci i nie chce, by ją pocieszano, bo ich już nie ma.

¹⁹Gdy umarł Herod, Józefowi w Egipcie ukazał się we śnie anioł Pański ²⁰i powiedział: „Wstań, zabierz Dziecko i Jego Matkę i wracaj do ziemi izraelskiej, bo umarli już ci, którzy czyhali na życie Dziecka. ²¹On wstał, zabrał Dziecko i Jego Matkę i powrócił do ziemi izraelskiej. ²²Gdy się jednak dowiedział, że w Judei rządzi Archelaos po swoim ojcu Herodzie, bał się tam wracać. Zgodnie z poleceniem, jakie otrzymał we śnie, udał się do Galilei. ²³Przybył do miasta zwanego Nazaret i tam zamieszkał. Tak spełniło się słowo przekazane przez proroków: Będą Go nazywać Nazarejczykiem.

Mt 3

3¹W owym czasie na Pustyni Judzkiej wystąpił Jan Chrzciciel i nauczał: ²„Nawróćcie się, bo nadchodzi już królestwo niebieskie. ³Właśnie do niego odnosi się słowo przekazane przez proroka Izajasza:

Głos, który woła na pustyni:

Przygotujcie drogę Pana!

Wyprostujcie Jego ścieżki!.

⁴Jan nosił odzież z wielbłądziej sierści i skórzany pas na biodrach. Żywił się szarańczą i miodem dzikich pszczół. ⁵Przychodzili do niego mieszkańcy Jerozolimy, całej Judei i całej okolicy nadjordańskiej. ⁶Chrzcił ich w Jordanie, a oni wyznawali swoje grzechy.⁷Gdy widział, jak wielu faryzeuszów i saduceuszów przychodzi, aby przyjąć jego chrzest, mówił: „Potomstwo żmijowe! Kto wam pokazał, jak uniknąć nadchodzącego gniewu?⁸Wydajcie więc owoc godny nawrócenia, ⁹a nie przechwalajcie się, że waszym ojcem jest Abraham. Wiedzcie, że nawet z tych kamieni Bóg może wzbudzić dzieci Abrahamowi. ¹⁰Już przyłożono siekierę do korzeni drzew. Dlatego każde drzewo, które nie wydaje dobrego owocu, zostanie wycięte i wrzucone do ognia. ¹¹Ja was chrzczę wodą, abyście się nawrócili. Ten jednak, który po mnie przychodzi, jest potężniejszy ode mnie, a ja nie jestem godny nosić Mu sandałów. On będzie was chrzcił Duchem Świętym i ogniem.¹²Ma On w ręku szuflę, którą oczyści swe klepisko: zboże zbierze do spichlerza, a plewy spali w ogniu nie do ugaszenia.

¹³Wtedy Jezus przyszedł z Galilei do Jana nad Jordan, aby przyjąć od niego chrzest. ¹⁴Lecz Jan wzbraniał się, mówiąc: „To ja powinienem przyjąć chrzest od Ciebie, a Ty przychodzisz do mnie?. ¹⁵Jezus mu odpowiedział: „Zgódź się na to, gdyż teraz trzeba nam wypełnić całą tę powinność. Wtedy się zgodził.¹⁶Zaraz po chrzcie Jezus wyszedł z wody. Wtedy otworzyło się Mu niebo i zobaczył Ducha Bożego, który zstępował na Niego jakby gołębica.¹⁷Rozległ się też głos z nieba: „On jest moim Synem umiłowanym, którego sobie upodobałem.

Mt 4

4¹Potem Duch wyprowadził Jezusa na pustynię, aby tam kusił Go diabeł.²Po czterdziestu dniach i nocach postu odczuwał głód. ³Wtedy zbliżył się do Niego kusiciel i powiedział: „Jeśli jesteś Synem Bożym, rozkaż, żeby te kamienie stały się chlebem.⁴Lecz On mu odpowiedział: „Napisano:

Nie samym chlebem żyje człowiek, ale tym wszystkim, co pochodzi z ust Boga.

⁵Wtedy zabrał Go diabeł do Świętego Miasta, postawił na szczycie świątyni ⁶i powiedział: „Jeśli jesteś Synem Bożym, rzuć się w dół. Napisano bowiem:

Swoim aniołom wyda polecenie o Tobie.

Na rękach będą Cię nosić,

abyś nie uraził o kamień swej nogi.

⁷Jezus mu odpowiedział: „Napisano także: Nie będziesz wystawiał na próbę Pana, twego Boga.

⁸Następnie wyprowadził go diabeł na bardzo wysoką górę, pokazał Mu wszystkie królestwa świata z całym ich przepychem ⁹i powiedział: „Dam Ci to wszystko, jeśli upadniesz na kolana i oddasz mi hołd. ¹⁰Lecz Jezus mu odpowiedział: „Idź precz, szatanie! Bo napisano:

Panu, twemu Bogu, będziesz oddawał hołd

i tylko Jego będziesz czcił.

¹¹Wtedy opuścił Go diabeł, a zbliżyli się do Niego aniołowie i służyli Mu.

¹²Gdy Jezus usłyszał o uwięzieniu Jana, odszedł do Galilei. ¹³Opuścił jednak Nazareta i zamieszkał w Kafarnaum nad jeziorem, na pograniczu ziemi Zabulona i Neftalego. ¹⁴Tak spełniło się słowo przekazane przez proroka Izajasza:

¹⁵Ziemia Zabulona i ziemia Neftalego, droga nadmorska, kraj za Jordanem, Galilea pogan,

¹⁶lud, który był pogrążony w ciemności, ujrzał wielkie światło, a tym, którzy przebywali w mrocznej krainie śmierci, zajaśniało światło .

¹⁷Odtąd Jezus zaczął nauczać: „Nawróćcie się, bo nadchodzi już królestwo niebieskie.

¹⁸Gdy szedł brzegiem Jeziora Galilejskiego, zobaczył dwóch braci: Szymona, zwanego Piotrem, i jego brata, Andrzeja. Zarzucali sieci w jezioro, gdyż byli rybakami. ¹⁹Powiedział do nich: „Pójdźcie zad Mną, a sprawię, że będziecie łowić ludzi. ²⁰Oni natychmiast zostawili sieci i poszli za Nim. ²¹A gdy szedł dalej, zobaczył dwóch innych braci: Jakuba, syna Zebedeusza, i jego brata, Jana. Byli w łodzi ze swym ojcem Zebedeuszem i naprawiali sieci. Ich także powołał, ²²a oni natychmiast zostawili łódź i ojca i poszli za Nim.

²³Szedł przez całą Galileę i nauczał w synagogach. Głosił Ewangelię o królestwie i uzdrawiał ludzi ze wszystkich chorób i słabości. ²⁴Wieść o Nim rozeszła się po całej Syrii i przynoszono do Niego wszystkich, którzy cierpieli na różne choroby i dolegliwości: opętanych, epileptyków i sparaliżowanych. A On ich uzdrawiał.²⁵Szły za Nim wielkie rzesze ludzi z Galilei, Dekapolu, Jerozolimy, Judei i z Zajordania.

Mt 5

5¹Jezus, widząc tłumy, wyszedł na górę. Gdy usiadł, zbliżyli się do Niego uczniowie. ²Wtedy odezwał się i zaczął nauczać:

³„Szczęśliwi ubodzy w duchu, ponieważ do nich należy królestwo niebieskie.

⁴Szczęśliwi, którzy cierpią udrękę, ponieważ będą pocieszeni.

⁵Szczęśliwi łagodni, ponieważ oni posiądą ziemię.

⁶Szczęśliwi, którzy są głodni i spragnieni sprawiedliwości, ponieważ oni będą nasyceni.

⁷Szczęśliwi miłosierni, ponieważ oni dostąpią miłosierdzia.

⁸Szczęśliwi, którzy mają czyste serce, ponieważ oni będą oglądać Boga.

⁹Szczęśliwi, którzy zabiegają o pokój, ponieważ oni zostaną nazwani synami Bożymi.

¹⁰Szczęśliwi, którzy są prześladowani za sprawiedliwość, ponieważ do nich należy królestwo niebieskie.

¹¹Jesteście szczęśliwi, gdy was znieważają, prześladują i oczerniają z mojego powodu. ¹²Cieszcie się i radujcie, bo wielka jest wasza zapłata w niebie. Tak samo przecież prześladowano proroków, którzy byli przed wami.

¹³Wy jesteście solą ziemi. Lecz jeśli sól straci swoją właściwość, czym się ją posoli? Nie nadaje się do niczego, chyba tylko na wyrzucenie i podeptanie przez ludzi. ¹⁴Wy jesteście światłem dla świata. Nie może się ukryć miasto położone na górze. ¹⁵Nie zapala się też lampy po to, by ją schować pod garncem, lecz stawia się ją na świeczniku, żeby świeciła wszystkim, którzy są w domu. ¹⁶Tak też niech świeci wasze światło dla ludzi, aby widzieli wasze dobre czyny i chwalili waszego Ojca, który jest w niebie.

¹⁷Nie sądźcie, że przyszedłem znieść Prawo albo Proroków. Przyszedłem nie po to, aby je znieść, ale wypełnić. ¹⁸Zapewniam was: Dopóki ziemia i niebo będą istnieć, nie zmieni się w Prawie ani jedna litera , ani jedna kreska, aż się wszystko spełni. ¹⁹Kto zniesie choćby jedno z najmniejszych przykazań i tak będzie nauczał ludzi, ten będzie najmniejszy w królestwie niebieskim. Kto je natomiast wypełni i nauczy wypełniać, ten będzie wielki w królestwie niebieskim. ²⁰Dlatego mówię wam: jeśli nie będziecie sprawiedliwsi niż nauczyciele Pisma i faryzeusze, nie wejdziecie do królestwa niebieskiego.

²¹Słyszeliście, że kiedyś powiedziano: Nie popełnisz morderstwa, a kto by dopuścił się morderstwa, stanie przed sądem. ²²A Ja wam mówię, że każdy, kto się gniewa na swego brata, będzie osądzony. A kto powie bratu: «Głupcze», stanie przed Wysoką Radą. A jeśli mu powie: «Durniu», skazany zostanie na ogień potępienia.

²³Jeżeli więc przyniesiesz swoją ofiarę na ołtarz i przypomnisz sobie, że twój brat ma coś przeciwko tobie,²⁴zostaw przed ołtarzem ofiarę i najpierw idź pojednać się z bratem. Potem wróć i złóż ofiarę. ²⁵Pogódź się ze swoim przeciwnikiem szybko, póki jeszcze jesteś z nim w drodze. Bo przeciwnik może cię wydać sędziemu, a sędzia strażnikowi, i zostaniesz zamknięty w więzieniu. ²⁶Zapewniam cię: Nie wyjdziesz stamtąd, dopóki nie oddasz ostatniego grosza.

²⁷Słyszeliście, że powiedziano: Nie dopuścisz się cudzołóstwa. ²⁸A Ja wam mówię: Każdy, kto pożądliwie przygląda się kobiecie, już w swoim sercu popełnił cudzołóstwo. ²⁹Jeśli twoje prawe oko prowadzi cię do upadku, wyłup je i odrzuć od siebie. Lepiej jest dla ciebie, gdy stracisz część twego ciała, niż gdyby całe ciało miało być wyrzucone na potępieniec. ³⁰Jeśli twoja prawa ręka prowadzi cię do upadku, odetnij ją i odrzuć od siebie. Lepiej jest dla ciebie, gdy stracisz część twego ciała, niż gdyby całe ciało miało iść na potępienie.

³¹Powiedziano też: Kto oddala swoją żonę, niech jej wręczy dokument rozwodu.³²A Ja wam mówię: Każdy, kto porzuca swoją żonę – poza przypadkiem nierządu – naraża ją na cudzołóstwo, i każdy, kto ożeniłby się z rozwiedzioną, czyni z niej cudzołożnicę .

³³Słyszeliście, że kiedyś powiedziano: Nie przysięgaj fałszywie, ale bądź wierny przysięgom złożonym Panu. ³⁴A Ja wam mówię: Wcale nie przysięgajcie. Ani na niebo, ponieważ jest tronem Boga; ³⁵ani na ziemię, bo jest podnóżkiem Jego stóp; ani na Jerozolimę, gdyż jest miastem wielkiego Króla. ³⁶Nie przysięgaj też na swoją głowę, bo nawet jednego włosa nie możesz uczynić białym lub czarnym. ³⁷Niech wasza mowa będzie: tak – tak, nie – nie, a wszystko ponad to – pochodzi od Złego.

³⁸Słyszeliście, że powiedziano: Oko za oko, ząb za ząb. ³⁹A Ja wam mówię: Nie zwalczajcie zła złem, lecz jeśli cię ktoś uderzy w prawy policzek, nadstaw mu i drugi . ⁴⁰A temu, kto chce się z tobą procesować o tunikę, oddaj także płaszcz. ⁴¹Jeśli cię ktoś zmusza, żebyś szedł z nim tysiąc kroków, idź z nim dwa tysiące. ⁴²Daj temu, kto cię prosi, i nie odmawiaj temu, kto chce od ciebie pożyczyć.

⁴³Słyszeliście, że powiedziano: Będziesz miłował swego bliźniego, a nieprzyjaciela będziesz nienawidził. ⁴⁴A Ja wam mówię: Miłujcie waszych nieprzyjaciół i módlcie się za waszych prześladowców, ⁴⁵abyście byli synami waszego Ojca, który jest w niebie. On sprawia, że słońce wschodzi dla złych i dobrych i zsyła deszcz dla sprawiedliwych i niesprawiedliwych. ⁴⁶Jeśli bowiem miłujecie tylko tych, którzy was miłują, jakiej zapłaty możecie się spodziewać? Czy i celnicy tego nie czynią? ⁴⁷I jeśli pozdrawiacie tylko swoich bliskich, to cóż szczególnego czynicie? Czy i poganie tak nie postępują? ⁴⁸Bądźcie więc tak doskonali, jak doskonały jest wasz Ojciec Niebieski.

Mt 6

6¹Starajcie się dobrych uczynków nie spełniać na pokaz, po to, by was ludzie podziwiali, bo wtedy nie otrzymacie zapłaty od waszego Ojca, który jest w niebie. ²Gdy więc wspierasz potrzebującego, nie trąb o tym przed sobą. Tak bowiem robią obłudnicy w synagogach i na ulicach, aby ich ludzie chwalili. Zapewniam was: Oni już otrzymują swoją zapłatę. ³Gdy ty wspierasz potrzebującego, niech nie wie twoja lewa ręka, co czyni prawa, ⁴aby twój czyn pozostał w ukryciu. A twój Ojciec, który widzi także to, co ukryte, nagrodzi ciebie.

⁵Gdy się modlicie, nie postępujcie jak obłudnicy. Oni modlą się chętnie w synagogach i miejscach publicznych, aby zwrócić na siebie uwagę. Zapewniam was: Oni już otrzymują swoją zapłatę.⁶Gdy ty się modlisz, wejdź do swego mieszkania, zamknij za sobą drzwi i módl się do Ojca, który jest w ukryciu. A twój Ojciec, który widzi także to, co ukryte, nagrodzi ciebie.

⁷Gdy się modlicie, nie mówcie wielu słów jak poganie. Wydaje się im, że dzięki gadulstwu będą wysłuchani. ⁸Nie naśladujcie ich, gdyż wasz Ojciec wie, czego potrzebujecie, zanim Go poprosicie.

⁹Dlatego wy tak się módlcie: Ojcze nasz, który jesteś w niebie, niech będzie uświęcone Twoje imię .

¹⁰Niech przyjdzie Twoje królestwo, niech się spełnia Twoja wola, jak w niebie, tak i na ziemi.

¹¹Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj.

¹²I daruj nam nasze winy, jak i my darowaliśmy naszym winowajcom.

¹³I nie dopuszczaj do nas pokusy, ale nas wybaw od złego.

¹⁴Jeśli bowiem darujecie ludziom ich przewinienia, to również i wam daruje Ojciec Niebieski. ¹⁵Lecz jeśli nie darujecie ludziom, to i wasz Ojciec nie daruje wam przewinień.

¹⁶Gdy pościcie, nie bądźcie posępni jak obłudnicy, którzy ponurym wyglądem chcą ludziom pokazać, że poszczą. Zapewniam was: Oni już otrzymują swoją zapłatę. ¹⁷Gdy ty pościsz, namaść głowę olejkiem i umyj twarz, ¹⁸aby nie ludzie widzieli, że pościsz, tylko twój Ojciec, który jest w ukryciu. A twój Ojciec, który widzi także to, co ukryte, nagrodzi ciebie.

¹⁹Nie gromadźcie sobie skarbów na ziemi, gdzie mole i rdza niszczą i gdzie złodzieje włamują się i kradną. ²⁰Gromadźcie sobie natomiast skarby w niebie, gdzie mole ani rdza nie niszczą i gdzie złodzieje nie włamują się i nie kradną. ²¹Bo gdzie jest twój skarb, tam będzie też twoje serce.

²²Oko jest lampą ciała. Jeśli więc twoje oko jest dobre, całe twoje ciało jest w światłości. ²³A jeśli twoje oko jest złe, całe twoje ciało jest w ciemności. Jeśli więc światłość w tobie jest ciemnością, jakże wielka to ciemność.

²⁴Nikt nie może służyć dwóm panom, gdyż albo jednego będzie nienawidził, a drugiego miłował, albo jednemu będzie oddany, a drugiego zlekceważy. Nie możecie służyć Bogu i mamonie.

²⁵Dlatego mówię wam: Nie martwcie się o swoje życie – o to, co będziecie jeść i pić; ani o swoje ciało – o to, w co będziecie się ubierać. Czyż życie nie jest ważniejsze od pokarmu, a ciało od odzieży? ²⁶Przyjrzyjcie się ptakom: nie sieją ani nie zbierają plonów i nie gromadzą ich w spichlerzach, a wasz Ojciec Niebieski je karmi. Czyż wy nie jesteście od nich ważniejsi? ²⁷Czy ktoś z was, zamartwiając się, może przedłużyć swoje życie choćby o chwilę? ²⁸Dlaczego martwicie się o odzież? Popatrzcie na polne kwiaty, jak rosną – nie pracują ani nie przędą. ²⁹A mówię wam, że nawet Salomon w całym swym przepychu nie był tak ubrany jak jeden z nich. ³⁰Jeśli więc polną trawę, która dzisiaj jest, a jutro zostanie spalona, Bóg tak ubiera, to czy nie tym bardziej was, ludzie słabej wiary? ³¹Nie martwcie się więc i nie mówcie: «Co będziemy jedli?» albo: «Co będziemy pili?», albo: «W co się ubierzemy?». ³²O to wszystko zabiegają poganie. Przecież wasz Ojciec Niebieski wie, że tego wszystkiego potrzebujecie. ³³Szukajcie najpierw królestwa Bożego i jego sprawiedliwości, a wszystko inne będzie wam dodane. ³⁴Nie martwcie się o jutro, bo dzień jutrzejszy zatroszczy się o siebie. Każdy dzień ma dosyć swoich kłopotów.

Mt 7

7¹Nie osądzajcie, abyście nie byli osądzeni. ²W jaki bowiem sposób sami osądzacie, tak i was osądzą. Jaką miarą mierzycie, taką i wam odmierzą. ³Dlaczego widzisz drzazgę w oku swego brata, a w swoim oku nie dostrzegasz belki? ⁴Albo jak możesz powiedzieć swemu bratu: «Pozwól, że wyjmę drzazgę z twojego oka», gdy ty sam masz w swoim oku belkę? ⁵Obłudniku! Wyjmij najpierw belkę z własnego oka, a wtedy przejrzysz i będziesz mógł wyjąć drzazgę z oka twojego brata.

⁶Nie dawajcie psom tego, co święte, i nie rzucajcie pereł przed świnie, bo je podepczą, a potem rzucą się, aby was rozszarpać.

⁷Proście a otrzymacie, szukajcie a znajdziecie, pukajcie a otworzą wam. ⁸Każdy bowiem, kto prosi, otrzymuje; kto szuka, znajduje; a temu, kto puka, otwierają. ⁹Czy jest wśród was ktoś taki, kto swojemu synowi, proszącemu o chleb, poda kamień? ¹⁰Albo gdy poprosi o rybę, czy poda mu węża? ¹¹Jeśli więc wy, choć źli jesteście, umiecie dawać dobre dary swoim dzieciom, to tym bardziej wasz Ojciec, który jest w niebie, da to, co dobre, tym, którzy Go proszą.

¹²Wszystko więc, co chcielibyście, żeby wam ludzie czynili, i wy im czyńcie. Tego bowiem wymaga Prawo i Prorocy .

¹³Wchodźcie przez ciasną bramę, bo szeroka jest brama i przestronna droga, która prowadzi do zguby, i liczni są ci, którzy tędy wchodzą. ¹⁴Jakże ciasna jest brama i wąska droga, która prowadzi do życia, i jakże nieliczni są ci, którzy ją znajdują!

¹⁵Strzeżcie się fałszywych proroków. Przychodzą do was w owczej skórze, ale wewnątrz są drapieżnymi wilkami. ¹⁶Rozpoznacie ich po owocach. Bo czy zbiera się winogrona z cierniowych krzaków albo figi z ostu? ¹⁷Każde dobre drzewo wydaje dobre owoce, a złe drzewo wydaje złe owoce. ¹⁸Nie może dobre drzewo wydawać złych owoców ani złe drzewo wydawać dobrych owoców. ¹⁹Każde drzewo, które nie wydaje dobrych owoców, jest wycinane i wrzucane w ogień. ²⁰Tak więc rozpoznacie ich po ich owocach.

²¹Nie każdy, kto mówi do Mnie: «Panie! Panie!», wejdzie do królestwa niebieskiego, lecz tylko ten, kto pełni wolę mojego Ojca, który jest w niebie. ²²W owym dniu wielu powie Mi: «Panie! Panie! Czyż nie prorokowaliśmy w imię Twoje? W Twoje imię wyrzucaliśmy demony i w Twoje imię dokonaliśmy wielu niezwykłych czynów».²³A wtedy im powiem: Nigdy was nie znałem! Odejdźcie ode Mnie wy, którzy postępujecie niegodziwie.

²⁴Każdy, kto słucha tych moich słów i wprowadza je w czyn, jest podobny do człowieka rozsądnego, który zbudował dom na skale . ²⁵Spadł ulewny deszcz, wezbrały rzeki, zerwały się silne wiatry i uderzyły w ten dom. Ale on nie runął, bo zbudowany był na skale. ²⁶Każdy, kto słucha tych moich słów, ale nie wprowadza ich w czyn, podobny jest do człowieka głupiego, który dom zbudował na piasku. ²⁷Spadł ulewny deszcz, wezbrały rzeki, zerwały się silne wiatry i uderzyły w ten dom, a on się zawalił. I upadek jego był wielki.

²⁸Gdy Jezus skończył przemawiać, tłumy zdumiewały się Jego nauką. ²⁹W Jego mowie była bowiem niezwykła moc, jakiej nie posiadali ich nauczyciele Pisma.

Mt 8

8¹Gdy zszedł z góry, podążał za Nim wielki tłum. ²Wtedy podszedł do Niego trędowaty, pokłonił się i prosił: „Panie! Jeżeli zechcesz, możesz mnie oczyścić. ³On wyciągnął rękę, dotknął go i powiedział: „Chcę, bądź oczyszczony. I natychmiast został oczyszczony z trądu. ⁴Jezus mu nakazał: „Pamiętaj, nie mów o tym nikomu, lecz idź, pokaż się kapłanowi, a na świadectwo dla nich złóż ofiarę, zgodnie z nakazem Mojżesza.

⁵Gdy wszedł do Kafarnaum, zbliżył się do Niego setnik i zaczął prosić: ⁶„Panie, mój sługa leży w domu sparaliżowany i bardzo cierpi. ⁷Powiedział mu: „Przyjdę, aby go uzdrowić. ⁸Wtedy setnik rzekł: „Panie, nie jestem godny, abyś wszedł do mojego domu, ale powiedz tylko słowo, a mój sługa odzyska zdrowie. ⁹Bo ja też, choć sam podlegam władzy, mam pod sobą żołnierzy. I kiedy mówię jednemu z nich: Idź! – on idzie, a innemu: Przyjdź! – on przychodzi. A gdy do sługi mówię: Zrób to! – on robi. ¹⁰Gdy Jezus to usłyszał, zdziwił się i powiedział do idących za Nim: „Zapewniam was: U nikogo w Izraelu nie spotkałem tak wielkiej wiary. ¹¹I dlatego mówię wam: Wielu przyjdzie ze wschodu i z zachodu i w królestwie niebieskim zasiądą przy stole z Abrahamem, Izaakiem i Jakubem . ¹²A synowie królestwa zostaną wyrzuceni w ciemności, na zewnątrz. Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów. ¹³Do setnika zaś powiedział: „Idź, niech ci się stanie tak, jak uwierzyłeś. W tej samej chwili jego sługa odzyskał zdrowie.

¹⁴Jezus wszedł do domu Piotra i zobaczył, że jego teściowa leży w gorączce. ¹⁵Dotknął jej ręki i gorączka ustąpiła. A teściowa wstała i usługiwała Mu.

¹⁶Wieczorem przyprowadzano do Niego wielu opętanych. A On słowem wyrzucał złe duchy i uzdrawiał wszystkich chorych.¹⁷Tak spełniło się słowo przekazane przez proroka Izajasza:

On wziął na siebie nasze słabości

i dźwigał nasze choroby.

¹⁸Gdy Jezus zobaczył gromadzący się wokół Niego tłum, polecił przeprawić się na drugą stronę jeziora. ¹⁹Wtedy przyszedł do Niego pewien nauczyciel Pisma i powiedział: „Nauczycielu, pójdę za Tobą, dokądkolwiek się udasz. ²⁰Jezus mu odpowiedział: „Lisy mają nory, a ptaki – gniazda, tylko Syn Człowieczy nie ma gdzie położyć głowy.²¹A inny Jego uczeń powiedział: „Panie, pozwól mi najpierw pójść pogrzebać mojego ojca. ²²Ale Jezus odparł: „Pójdź za Mną, a umarli niech grzebią swoich umarłych.

²³Potem wsiadł do łodzi, a za Nim poszli Jego uczniowie. ²⁴Nagle zerwała się na jeziorze tak wielka burza, że fale zalewały łódź. A On spał. ²⁵Zaczęli Go budzić i krzyczeli: „Panie, ratuj! Giniemy!. ²⁶Odpowiedział im: „Ludzie słabej wiary, czemu się boicie?. Potem wstał, zgromił wichry i jezioro i zapanowała głęboka cisza. ²⁷A ludzie dziwili się i pytali: „Kimże On jest, że nawet wichry i jezioro są Mu posłuszne?.

²⁸Kiedy przybył na drugi brzeg jeziora, do krainy Gadareńczyków, dwaj opętani wybiegli Mu naprzeciw z grobów. Byli bardzo niebezpieczni i dlatego nikt nie miał odwagi tamtędy przechodzić.²⁹Zaczęli oni krzyczeć: „Co mamy z Tobą wspólnego, Synu Boży? Przyszedłeś tu przed czasem, aby nas dręczyć?.³⁰A w pobliżu pasła się liczna trzoda świń. ³¹Złe duchy błagały Go: „Jeśli zamierzasz nas wyrzucić, poślij nas w tę trzodę świń. ³²Powiedział im: „Idźcie!. Wtedy opuściły ich i weszły w świnie, a cała trzoda ruszyła po urwistym zboczu w dół do jeziora i utonęła. ³³Ci, którzy paśli świnie, uciekli do miasta i tam opowiedzieli o wszystkim, także o tym, co stało się z opętanymi. ³⁴Wówczas wszyscy mieszkańcy miasta wyszli Jezusowi naprzeciw, a gdy Go zobaczyli, prosili, żeby opuścił ich krainę.

Mt 9

9¹On wsiadł do łodzi, przeprawił się na drugi brzeg i przyszedł do swojego miasta. ²Tam przynieśli Mu człowieka sparaliżowanego, leżącego na łóżku. Jezus, widząc ich wiarę, powiedział do chorego: „Ufaj, synu! Twoje grzechy są odpuszczone. ³A niektórzy nauczyciele Pisma pomyśleli sobie: „On bluźni. ⁴Jezus przejrzał ich myśli i zapytał: „Dlaczego złe myśli opanowały wasze serca? ⁵Co jest łatwiejsze? Powiedzieć: «Twoje grzechy są odpuszczone» czy też rozkazać: «Wstań i chodź»? ⁶Abyście się jednak przekonali, że Syn Człowieczy ma na ziemi władzę odpuszczania grzechów – wtedy powiedział do człowieka sparaliżowanego – wstań, weź łóżko i wracaj do swego domu.⁷A on wstał i poszedł do swojego domu. ⁸Gdy tłumy to zobaczyły, ogarnął je lęk i chwaliły Boga za to, że dał ludziom taką moc.

⁹Gdy Jezus odchodził stamtąd, zobaczył człowieka, który pobierał cło. Miał na imię Mateusz. Powiedział do niego: „Pójdź za Mną!. A on wstał i poszedł za Nim.

¹⁰Gdy Jezu siedział w domu przy stole, wielu celników i grzeszników przyszło i usiadło z Nim oraz z Jego uczniami. ¹¹Zobaczyli to faryzeusze i pytali Jego uczniów: „Dlaczego wasz Nauczyciel spożywa posiłek wspólnie z celnikami i grzesznikami?. ¹²Gdy On to usłyszał, powiedział: „Lekarz nie jest potrzebny zdrowym, lecz chorym. ¹³Idźcie i starajcie się zrozumieć, co znaczy: Miłosierdzia chcę, a nie ofiary. Bo nie przyszedłem powoływać sprawiedliwych, ale grzeszników.

¹⁴Wtedy podeszli do Niego uczniowie Jana i zapytali: „Dlaczego my i faryzeusze tak często pościmy, a Twoi uczniowie nie poszczą?. ¹⁵Jezus im odpowiedział: „Czy goście weselni mogą się smucić, kiedy pan młody jest z nimi? Nadejdą jednak dni, kiedy pan młody zostanie im zabrany, i wtedy będą pościć.

¹⁶Nikt nie przyszywa łaty z nowego materiału do starego ubrania, bo łata się oderwie i powstanie jeszcze większe rozdarcie. ¹⁷Nie wlewa się też młodego wina do starych worków skórzanych, bo popękają. Wtedy i wino się wyleje, i worki przepadną. Młode wino wlewa się do nowych worków skórzanych, aby zachować jedno i drugie.

¹⁸Gdy to mówił, przyszedł pewien dostojnik. Pokłonił się Mu i prosił: „Przed chwilą skonała moja córka. Jednak przyjdź i połóż na nią rękę, a ożyje. ¹⁹Jezus wstał i razem z uczniami poszedł za nim.

²⁰W drodze podeszła do Niego kobieta, która od dwunastu lat miewała krwotoki, i z tyłu dotknęła frędzli Jego płaszcza. ²¹Bo pomyślała sobie: „Jeśli tylko dotknę Jego płaszcza, odzyskam zdrowie. ²²A Jezus odwrócił się, zobaczył ją i powiedział: „Ufaj, córko! Twoja wiara cię uzdrowiła. I w tej chwili kobieta odzyskała zdrowie.

²³Gdy Jezus przyszedł do domu dostojnika, zobaczył fletnistów i lamentujący tłum. ²⁴Nakazał im: „Wyjdźcie stąd, bo dziewczynka nie umarła, tylko zasnęła. Lecz oni wyśmiewali się z Niego. ²⁵Kiedy usunięto tłum z mieszkania, wszedł do środka i wziął ją za rękę. I dziewczynka wstała. ²⁶Wiadomość o tym rozeszła się po całej okolicy.

²⁷Gdy Jezus odchodził stamtąd, poszli za Nim dwaj niewidomi i krzyczeli: „Zmiłuj się nad nami, Synu Dawida!.²⁸Kiedy wszedł do domu, niewidomi podeszli do Jezusa, a On ich zapytał: „Czy wierzycie, że mogę to uczynić?. Odpowiedzieli Mu: „Tak, Panie!.²⁹Wtedy dotknął ich oczu i powiedział: „Niech się wam stanie według waszej wiary. ³⁰I odzyskali wzrok. A Jezus surowo im nakazał: „Pamiętajcie, żeby nikt się o tym nie dowiedział. ³¹Oni jednak, skoro tylko wyszli, rozpowiadali o Nim po całej okolicy.

³²Zaledwie tamci odeszli, przyprowadzono do Niego niemowę, który był opętany.³³Gdy demon został wyrzucony, niemy zaczął mówić. Tłumy zdumiewały się i mówiły: „Jeszcze nigdy nie widziano czegoś podobnego w Izraelu. ³⁴Faryzeusze jednak twierdzili: „Wyrzuca demony mocą ich przywódcy.

³⁵Jezus obchodził wszystkie miasta i wsie. Nauczał w synagogach i głosił ewangelię o królestwie. Leczył także wszystkie choroby i dolegliwości.

³⁶A widząc wielkie tłumy ludzi, litował się nad nimi, gdyż byli udręczeni i porzuceni jak owce, które nie mają pasterza . ³⁷Wtedy powiedział do uczniów: „Żniwo wprawdzie wielkie, ale robotników mało. ³⁸Proście więc Pana żniwa, aby wysłał robotników na swoje żniwo.

Mt 10

10¹Przywołał dwunastu uczniów i dał im władzę nad duchami nieczystymi, aby mogli je wyrzucać i uzdrawiać wszystkie choroby oraz dolegliwości. ²Takie są imiona dwunastu apostołów: pierwszy Szymon, zwany Piotrem, i jego brat Andrzej, Jakub, syn Zebedeusza, i jego brat Jan, ³Filip i Bartłomiej, Tomasz i celnik Mateusz, Jakub, syn Alfeusza, i Tadeusz, ⁴Szymon Kananejczyk i Judasz Iskariota, który Go później zdradził.

⁵Tych Dwunastu Jezus posłał i nakazał im: „Nie chodźcie do pogan i omijajcie miasta samarytańskie. ⁶Idźcie natomiast do zagubionych owiec z narodu izraelskiego. ⁷Idźcie i głoście: Nadchodzi już królestwo niebieskie. ⁸Uzdrawiajcie chorych, wskrzeszajcie umarłych, oczyszczajcie trędowatych i wyrzucajcie demony. Darmo otrzymaliście, darmo dawajcie.⁹Nie troszczcie się o to, by mieć przy sobie złoto, srebro czy miedziaki. ¹⁰Nie bierzcie też w drogę torby podróżnej ani dwóch ubrań, ani sandałów, ani laski. Bo ten, kto pracuje, ma prawo do utrzymania. ¹¹Kiedy wejdziecie do jakiegoś miasta lub wsi, dowiedzcie się, kto tam jest godny szacunku. U niego się zatrzymajcie dopóki nie odejdziecie. ¹²Gdy zaś wejdziecie do domu, pozdrówcie go. ¹³Jeśli dom na to zasługuje, niech przyjdzie do niego wasz pokój; jeśli na to nie zasługuje, niech wasz pokój do was powróci. ¹⁴Jeżeli w jakimś domu lub mieście was nie przyjmą i nie zechcą słuchać waszych słów, wtedy wyjdźcie stamtąd i strząśnijcie proch z waszych nóg. ¹⁵Zapewniam was: Lżej będzie ziemiom Sodomy i Gomory w dniu sądu niż temu miastu.

¹⁶Oto Ja was posyłam jak owce między wilki. Bądźcie więc przezorni jak węże i nieskazitelni jak gołębie. ¹⁷Ale strzeżcie się ludzi, bo będą was wydawać sądom i chłostać w synagogach. ¹⁸Ze względu na Mnie będą prowadzić was przed namiestników i królów, abyście dali świadectwo wobec nich i pogan. ¹⁹A gdy staniecie przed sądem, nie martwcie się o to, co i jak macie mówić. Właśnie wtedy będzie wam dane, co macie mówić, ²⁰bo nie wy będziecie mówili, ale Duch waszego Ojca przemówi przez was.

²¹Brat wyda na śmierć brata, a ojciec dziecko. Dzieci wystąpią przeciwko rodzicom i wydadzą ich na śmierć. ²²Będziecie znienawidzeni przez wszystkich z powodu mojego imienia. Lecz ten, kto wytrwa do końca, będzie zbawiony.²³Gdy was będą prześladować w jakimś mieście, uciekajcie do innego. Zapewniam was: Nie zdążycie obejść wszystkich miast izraelskich, zanim nadejdzie Syn Człowieczy.

²⁴Uczeń nie przewyższa nauczyciela ani sługa swego pana. ²⁵Wystarczy, że uczeń stanie się jak jego nauczyciel, a sługa jak jego pan. Jeżeli Belzebubem nazwali gospodarza, to tym bardziej jego domowników.

²⁶Dlatego nie bójcie się ich, gdyż wszystko, co jest ukryte, będzie ujawnione, a o tym, co tajemne, wszyscy się dowiedzą. ²⁷To, co wam mówię w ciemności, opowiadajcie w świetle, a co słyszycie na ucho, rozgłaszajcie publicznie. ²⁸Nie bójcie się tych, którzy zabijają ciało, gdyż duszy zabić nie mogą. Bójcie się natomiast Tego, który i ciało, i duszę może oddać na potępienie. ²⁹Czyż nie sprzedaje się dwóch wróbli za drobną monetę? A jednak żaden z nich nie spadnie na ziemię wbrew woli waszego Ojca. ³⁰Jeśli zaś chodzi o was, to nawet wasze włosy na głowie są wszystkie policzone. ³¹Nie bójcie się więc! Wy jesteście warci więcej niż wiele wróbli.

³²Kto się przyzna do Mnie przed ludźmi, do tego i Ja się przyznam przed moim Ojcem, który jest w niebie. ³³Ale jeśli ktoś się Mnie wyprze przed ludźmi, tego i Ja się wyprę przed moim Ojcem, który jest w niebie.

³⁴Nie myślcie, że przyszedłem przynieść pokój na ziemię. Nie przyszedłem przynieść pokoju, ale miecz. ³⁵Przyszedłem poróżnić syna z ojcem, córkę z matką, a synową z teściową. ³⁶Nieprzyjaciółmi człowieka staną się jego domownicy.

³⁷Jeżeli ktoś kocha ojca lub matkę bardziej niż Mnie, nie jest Mnie godny. Podobnie jeśli ktoś kocha syna lub córkę bardziej niż Mnie, nie jest Mnie godny. ³⁸Kto nie bierze swego krzyża i nie naśladuje Mnie, nie jest Mnie godny. ³⁹Ten, kto znajduje swoje życie, straci je; ten zaś, kto traci swoje życie z mojego powodu, znajdzie je.

⁴⁰Kto was przyjmuje, Mnie przyjmuje; a kto Mnie przyjmuje, przyjmuje Tego, który Mnie posłał. ⁴¹Kto przyjmuje proroka, dlatego że jest on prorokiem, otrzyma zapłatę proroka. A kto przyjmuje sprawiedliwego, dlatego że jest on sprawiedliwy, otrzyma zapłatę sprawiedliwego. ⁴²Zapewniam was: Jeśli ktoś poda choćby kubek zimnej wody jednemu z tych najmniejszych ze względu na to, że jest moim uczniem, nie utraci swojej zapłaty.

Mt 11

11¹Gdy Jezus skończył udzielać pouczeń dwunastu uczniom, odszedł stamtąd, aby głosić naukę w miastach.

²Kiedy Jan usłyszał w więzieniu o czynach Chrystusa, wysłał do Niego swoich uczniów ³z zapytaniem: „Czy Ty jesteś Tym, który ma przyjść, czy też mamy czekać na kogoś innego?. ⁴A Jezus im odpowiedział: „Idźcie i opowiedzcie Janowi o tym, co słyszycie i co widzicie. ⁵Niewidomi odzyskują wzrok, kulawi chodzą, trędowaci stają się czyści, głusi słyszą. Umarli zmartwychwstają, a ubogim jest głoszona dobra nowina . ⁶Szczęśliwy jest ten, kto we Mnie nie wątpi.

⁷Gdy oni odeszli, Jezus zaczął mówić do tłumów o Janie: „Po co wyszliście na pustynię? Przyglądać się trzcinie, którą wiatr kołysze? ⁸Po co więc wyszliście? Zobaczyć człowieka wytwornie ubranego? Ci, którzy wytwornie się ubierają, mieszkają w królewskich pałacach. ⁹Po co więc wyszliście? Zobaczyć proroka? Właśnie tak! Nawet kogoś większego od proroka. ¹⁰On jest tym, o którym napisano:

Oto Ja wysyłam mojego posłańca przed Tobą,

aby przygotował Twoją drogę przed Tobą.

¹¹Zapewniam was: Nie ma większego człowieka od Jana Chrzciciela, a jednak najmniejszy w królestwie niebieskim jest od niego większy. ¹²Od czasów Jana Chrzciciela aż do tej pory królestwo niebieskie doznaje gwałtu i gwałtownicy je zdobywają. ¹³Natomiast do czasów Jana prorokowali wszyscy Prorocy i Prawo. ¹⁴A jeśli chcecie wiedzieć, to właśnie on jest Eliaszem, którego oczekiwano. ¹⁵Kto ma uszy, niechaj słucha.

¹⁶Do kogo przyrównam to pokolenie? Zachowuje się jak dzieci, które siedzą na placach i robią wymówki swoim rówieśnikom:

¹⁷«Graliśmy wam, a nie tańczyliście, śpiewaliśmy pieśni żałobne, a nie okazaliście żałoby».

¹⁸Przyszedł bowiem Jan; nie jadł i nie pił, a mówiono: «Opętał go demon».¹⁹Przyszedł Syn Człowieczy; je i pije, a mówią: «To żarłok i pijak, przyjaciel celników i grzeszników». A jednak o mądrości świadczą jej dzieła.

²⁰Potem zaczął czynić wyrzuty miastom, w których dokonał najwięcej cudów, za to, że się nie nawróciły. ²¹„Biada tobie, Korozain! Biada tobie, Betsaido! Gdyby w Tyrze i Sydonie działy się te cuda, które u was się dokonały, już dawno by pokutowały w worze pokutnym i popiele i nawróciłyby się . ²²Dlatego mówię wam: Lżej będzie Tyrowi i Sydonowi w dniu sądu niż wam.

²³A ty, Kafarnaum:

Czy aż do nieba masz być wywyższone?

Aż do piekła zstąpisz!

Bo gdyby w Sodomie dokonały się cuda, które u ciebie miały miejsce, ocalałaby aż po dziś dzień. ²⁴Dlatego mówię wam, że ziemi Sodomy lżej będzie w dniu sądu niż tobie.

²⁵Wtedy Jezus przemówił: „Wysławiam Cię, Ojcze, Panie nieba i ziemi, że zakryłeś to przed mądrymi i roztropnymi, a objawiłeś tym, którzy są jak małe dzieci. ²⁶Tak, Ojcze. Bo tak się Tobie spodobało.

²⁷Mój Ojciec przekazał Mi wszystko i nikt nie zna Syna jak tylko Ojciec. Nikt nie zna też Ojca jak tylko Syn i ten, komu Syn zechce objawić.

²⁸Przyjdźcie do Mnie wszyscy, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście. Ja dam wam wytchnienie. ²⁹Weźcie na siebie moje jarzmo i uczcie się ode Mnie, że jestem łagodny i pokorny sercem. Znajdziecie ukojenie dla waszych dusz.³⁰Bo moje jarzmo jest łatwe do niesienia, a mój ciężar lekki.

Mt 12

12¹Pewnego razu Jezus przechodził w szabat wśród pól obsianych zbożem. Jego uczniowie byli głodni, zaczęli więc zrywać kłosy i jeść. ²Gdy zobaczyli to faryzeusze, powiedzieli: „Twoi uczniowie robią to, czego nie wolno robić w szabat. ³On im odpowiedział: „Czy nie czytaliście, co zrobił Dawid i jego towarzysze, kiedy byli głodni? ⁴Jak wszedł do domu Bożego on sam i ci, którzy z nim byli, i jedli poświęcone chleby, które wolno było spożywać jedynie kapłanom?⁵Albo czy nie czytaliście w Prawie, że w szabat kapłani naruszają w świątyni szabat, a są bez winy? ⁶Oświadczam wam: Tu jest coś większego niż świątynia. ⁷Gdybyście zrozumieli, co znaczą słowa: Miłosierdzia chcę, a nie ofiary, nie potępialibyście niewinnych. ⁸Bo Syn Człowieczy jest Panem szabatu.

⁹Potem oddalił się stamtąd i wszedł do synagogi. ¹⁰Był tam człowiek, który miał bezwładną rękę. Ponieważ chcieli oskarżyć Jezusa, zapytali Go: „Czy wolno w szabat uzdrawiać?. ¹¹On odpowiedział: „Jeżeli komuś z was w szabat wpadnie do dołu owca, czy nie chwyci jej i nie wyciągnie? ¹²A przecież człowiek jest znacznie ważniejszy niż owca. Tak więc wolno czynić dobrze także w szabat. ¹³Potem powiedział do tego człowieka: „Wyciągnij rękę!. Ten wyciągnął ją i stała się znów sprawna, jak druga. ¹⁴A faryzeusze wyszli i naradzali się, w jaki sposób zabić Jezusa.

¹⁵Gdy Jezus dowiedział się o tym, odszedł stamtąd. Wielu ludzi szło za Nim, a On uzdrowił ich wszystkich. ¹⁶Zakazał im jednak opowiadać o Nim. ¹⁷Tak spełniło się słowo przekazane przez proroka Izajasza:

¹⁸Oto mój Sługa, którego wybrałem, mój umiłowany, którego sobie upodobałem. Ześlę na Niego mojego Ducha, a On ogłosi narodom sprawiedliwość.

¹⁹Nie będzie wywoływał kłótni ani krzyczał, i nikt Go nie usłyszy na placach.

²⁰Trzciny nadłamanej nie złamie i tlącego się knota nie dogasi, dopóki nie doprowadzi do zwycięstwa sprawiedliwości.

²¹W Nim narody będą pokładać nadzieję.

²²Wtedy przyprowadzono do Niego opętanego, który był niewidomy i niemy. A On go uzdrowił, tak że przemówił i zaczął widzieć.²³Wszyscy w tłumie pytali zdumieni: „Czyż nie jest On Synem Dawida?.²⁴Gdy to usłyszeli faryzeusze, mówili: „On może wyrzucać demony tylko dzięki mocy ich przywódcy, Belzebuba. ²⁵Jezus, znając ich myśli, powiedział: „Każde królestwo wewnętrznie skłócone staje się pustkowiem. Nie przetrwa też żadne miasto ani dom, gdzie panuje niezgoda. ²⁶Jeśli więc szatan wyrzuca szatana, to znaczy, że jest ze sobą skłócony. Jak więc przetrwa jego królestwo? ²⁷A jeżeli Ja mocą Belzebuba wyrzucam demony, to czyją mocą wyrzucają je wasi synowie? Dlatego oni będą waszymi sędziami. ²⁸Jeśli jednak Ja wyrzucam demony mocą Ducha Bożego, to przyszło już do was królestwo Boże.²⁹Bo czy może wejść ktoś do domu kogoś silnego i zagrabić jego rzeczy, jeśli najpierw go nie zwiąże? Dopiero wtedy okradnie jego dom. ³⁰Kto nie jest ze Mną, jest przeciwko Mnie. A kto nie zbiera ze Mną, ten rozprasza.

³¹Oświadczam wam: Każdy grzech i bluźnierstwo będą ludziom odpuszczone. Jednak bluźnierstwo przeciwko Duchowi nie będzie odpuszczone. ³²Jeżeli ktoś powie coś przeciw Synowi Człowieczemu, będzie mu odpuszczone. Ale temu, kto by mówił przeciw Duchowi Świętemu, nie zostanie odpuszczone ani w tym życiu, ani w przyszłym.

³³Zauważcie, że jeśli drzewo jest dobre, to i jego owoce są dobre; ale gdy drzewo jest złe, to także jego owoce są złe. Bo po owocach poznaje się drzewo. ³⁴Potomstwo żmijowe! Jak możecie powiedzieć coś dobrego, skoro jesteście źli? Usta mówią przecież to, czym jest przepełnione serce.³⁵Dobry człowiek wyjmuje z dobrego skarbca to, co dobre. A zły człowiek wyjmuje ze złego skarbca to, co złe. ³⁶Wiedzcie, że w dniu sądu ludzie zdadzą sprawę z każdego niepotrzebnie wypowiedzianego słowa.³⁷Bo właśnie na podstawie twoich słów będziesz usprawiedliwiony i na podstawie twoich słów będziesz potępiony.

³⁸Niektórzy nauczyciele Pisma i faryzeusze mówili: „Nauczycielu! Chcemy ujrzeć jakiś znak od Ciebie. ³⁹A On odpowiedział: „To ludzie źli i wiarołomni domagają się znaku, ale będzie im dany jedynie znak proroka Jonasza.⁴⁰Bo tak jak Jonasz był we wnętrzu wielkiej ryby trzy dni i trzy noce, tak też Syn Człowieczy będzie trzy dni i trzy noce we wnętrzu ziemi.⁴¹Mieszkańcy Niniwy powstaną na sądzie z tym pokoleniem i potępią je, bo oni nawrócili się dzięki nauczaniu Jonasza. A przecież tu jest ktoś większy od Jonasza.⁴²Królowa z Południa wystąpi na sądzie z tym pokoleniem i potępi je, bo ona przybyła z krańców ziemi, aby słuchać mądrości Salomona. A przecież tu jest ktoś większy od Salomona.

⁴³Kiedy duch nieczysty opuści człowieka, błąka się po pustyni i szuka tam odpoczynku, ale go nie znajduje. ⁴⁴Wtedy mówi: «Powrócę do swego domu, z którego wyszedłem». Po powrocie okazuje się, że jest on wolny, posprzątany i przyozdobiony. ⁴⁵Wtedy idzie i zabiera ze sobą siedem innych duchów, gorszych od siebie. Wchodzą tam i mieszkają. I to, co się dzieje później z tym człowiekiem, jest gorsze od tego, co było wcześniej. Tak też będzie z tym przewrotnym pokoleniem.

⁴⁶Gdy jeszcze przemawiał do tłumu, nadeszła Jego Matka i bracia. Zatrzymali się na zewnątrz i chcieli z Nim rozmawiać. ⁴⁷Ktoś Mu powiedział: „Twoja Matka i Twoi bracia stoją na zewnątrz i chcą z Tobą rozmawiać. ⁴⁸On odpowiedział: „Kto jest moją matką i kto to są moi bracia?. ⁴⁹I wskazując na uczniów, dodał: „Właśnie oni są moją matką i moimi braćmi. ⁵⁰Bo kto wypełnia wolę mojego Ojca, który jest w niebie, ten jest moim bratem, siostrą i matką.

Mt 13

13¹Pewnego dnia Jezus wyszedł z domu i usiadł nad jeziorem. ²Zgromadziły się wokół Niego tak wielkie tłumy, że musiał wsiąść do łodzi, podczas gdy cały lud pozostał na brzegu. ³I wiele im mówił w przypowieściach.

Powiedział: „Oto siewca wyszedł siać. ⁴A gdy siał, niektóre ziarna padły koło drogi. Przyleciały ptaki i wydziobały je. ⁵Inne padły na grunt kamienisty, gdzie było mało ziemi, i szybko wzeszły, bo gleba nie była głęboka. ⁶Lecz gdy pokazało się słońce, przypaliło je i uschły, bo nie zapuściły korzeni. ⁷Inne padły między ciernie. A ciernie wyrosły i przygłuszyły je. ⁸Jeszcze inne padły na glebę urodzajną i wydały plon: jedno stokrotny, inne sześćdziesięciokrotny, a jeszcze inne trzydziestokrotny. ⁹Kto ma uszy, niech słucha.

¹⁰Wtedy uczniowie podeszli do Niego i zapytali: „Dlaczego mówisz do nich w przypowieściach?.¹¹A On odpowiedział: „To wam dane jest poznać tajemnice królestwa niebieskiego, a nie tamtym. ¹²Bo temu, kto ma, będzie dodane i będzie miał w nadmiarze. A temu, kto nie ma, zabiorą nawet to, co ma. ¹³Dlatego mówię do nich w przypowieściach, gdyż patrzą, a nie widzą; słuchają, a nie słyszą i niczego nie rozumieją . ¹⁴Tak spełnia się na nich proroctwo Izajasza:

Będziecie przysłuchiwać się, ale nic nie zrozumiecie,

będziecie się wpatrywać, ale nie zobaczycie.

¹⁵Serce tego ludu stało się bowiem gnuśne, ich uszy dotknęła głuchota, a oczy ślepota, bo nie chcą widzieć ani słyszeć i nie chcą zrozumieć ani się nawrócić, żebym ich uzdrowił.

¹⁶Lecz szczęśliwe wasze oczy, że widzą, i uszy, że słyszą. ¹⁷Zapewniam was bowiem: Wielu proroków i sprawiedliwych pragnęło zobaczyć to, co wy widzicie, a nie zobaczyli; i usłyszeć to, co wy słyszycie, a nie usłyszeli.

¹⁸Posłuchajcie zatem objaśnienia przypowieści o siewcy.¹⁹Do tego, który słucha nauki o królestwie, a nie rozumie, przychodzi Zły i wyrywa to, co zostało zasiane w jego sercu. Taki człowiek przypomina ziarno zasiane koło drogi.²⁰A do ziarna zasianego na gruncie kamienistym podobny jest ten, kto słucha słowa i przyjmuje je natychmiast z radością, ²¹ale nie ma w sobie korzenia i jest niestały. Dlatego gdy przychodzą trudności lub prześladowanie z powodu słowa, zaraz się załamuje. ²²Do ziarna zasianego między cierniami podobny jest ten, kto słucha słowa, ale codzienne troski i powaby bogactwa zagłuszają w nim słowo i nie wydaje ono owocu. ²³Wreszcie do ziarna zasianego na glebie urodzajnej podobny jest ten, kto słucha nauki i ją rozumie. Dlatego przynosi plon: jeden stokrotny, drugi sześćdziesięciokrotny, a trzeci trzydziestokrotny.

²⁴Opowiedział im też inną przypowieść. „Królestwo niebieskie podobne jest do człowieka, który zasiał na swoim polu dobre ziarno.²⁵Gdy ludzie spali, przyszedł nieprzyjaciel, nasiał chwastu pomiędzy pszenicę i odszedł. ²⁶Kiedy zboże wyrosło i wypuściło kłosy, wówczas ukazał się także chwast. ²⁷Wtedy słudzy poszli do właściciela i zapytali: «Panie! Przecież dobre ziarno zasiałeś na polu. Skąd więc wziął się chwast?». ²⁸A on odpowiedział: «To dzieło nieprzyjaciela». Wtedy słudzy rzekli: «Czy chcesz, żebyśmy poszli i powyrywali go?». ²⁹On odparł: «Nie. Gdyż w czasie zbierania chwastu moglibyście wyrwać z nim także pszenicę. ³⁰Pozwólcie im rosnąć razem aż do żniw. A w czasie żniw powiem żniwiarzom: Zbierzcie najpierw chwast, zwiążcie go w snopy i spalcie. Pszenicę natomiast zanieście do mego spichlerza».

³¹Opowiedział też inną przypowieść: „Królestwo niebieskie podobne jest do ziarna gorczycy, które pewien człowiek zasiał na polu.³²Jest ono wprawdzie najmniejsze ze wszystkich nasion, ale gdy wyrośnie, przewyższa inne krzewy. Staje się drzewem, a ptaki przylatują i zakładają gniazda wśród jego gałęzi.

³³Opowiedział im jeszcze inną przypowieść: „Królestwo Boże podobne jest do zakwasu, który pewna kobieta wzięła i wymieszała z trzema miarami mąki, a wszystko się zakwasiło.

³⁴Wszystko to mówił Jezus do tłumów w przypowieściach. A bez przypowieści nic im nie mówił. ³⁵Tak wypełniło się słowo przekazane przez proroka:

Będę mówił w przypowieściach,

będę ogłaszał rzeczy zakryte od początku świata.

³⁶Potem opuścił tłumy i wszedł do domu. Uczniowie podeszli do Niego i prosili: „Objaśnij nam przypowieść o chwaście na roli.³⁷On więc powiedział: „Siewcą dobrego nasienia jest Syn Człowieczy,³⁸a rolą jest świat. Dobrym ziarnem są synowie królestwa, a chwastem – synowie Złego. ³⁹Nieprzyjacielem jest diabeł, a żniwem – koniec świata. Żniwiarzami zaś są aniołowie. ⁴⁰Podobnie jak zbiera się chwast, żeby spalić go w ogniu, tak też będzie przy końcu świata. ⁴¹Syn Człowieczy wyśle aniołów, a oni usuną z Jego królestwa wszystkie przyczyny upadku oraz tych, którzy postępują niegodziwie. ⁴²I wrzucą ich do rozpalonego pieca. Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów. ⁴³Sprawiedliwi natomiast zajaśnieją jak słońce w królestwie swego Ojca. Kto ma uszy, niech słucha.

⁴⁴Królestwo niebieskie podobne jest do skarbu ukrytego w polu. Znalazł go pewien człowiek. Ukrył go z powrotem i bardzo uradowany odszedł. Sprzedał wszystko, co posiadał, i kupił to pole.

⁴⁵Królestwo niebieskie podobne jest także do kupca, który poszukiwał pięknych pereł. ⁴⁶Gdy znalazł jedną, niezwykle cenną, sprzedał wszystko, co posiadał, i kupił ją.

⁴⁷Królestwo niebieskie podobne jest również do sieci zarzuconej w morze, która zagarnia różnego rodzaju ryby. ⁴⁸Kiedy jest pełna, wyciąga się ją na brzeg. Dobre ryby wybiera się do naczyń, a złe wyrzuca. ⁴⁹Podobnie będzie przy końcu świata. Zjawią się aniołowie, oddzielą złych od sprawiedliwych ⁵⁰i wrzucą ich do rozpalonego pieca. Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów.

⁵¹Zrozumieliście to wszystko?. Odpowiedzieli Mu: „Tak!. ⁵²Wtedy im powiedział: „Właśnie dlatego każdy nauczyciel Pisma, gdy staje się uczniem królestwa niebieskiego, podobny jest do gospodarza domu, który ze swego skarbca wyjmuje to, co nowe i stare.

⁵³Gdy Jezus skończył nauczać w przypowieściach, odszedł stamtąd.

⁵⁴Przyszedł do swego miasta rodzinnego i nauczał w synagodze. Zdziwieni mieszkańcy pytali: „Skąd u Niego tak niezwykła mądrość i cuda? ⁵⁵Jest przecież synem cieśli. Czyż Jego Matka nie ma na imię Maryja, a Jego bracia Jakub, Józef, Szymon i Juda? ⁵⁶Także Jego siostry mieszkają wśród nas. Skąd więc ma to wszystko?. ⁵⁷I powątpiewali w Niego. A Jezus powiedział do nich: „Tylko w ojczyźnie i w swoim domu prorok może być tak lekceważony.⁵⁸Nie uczynił tam wielu cudów, gdyż Mu nie wierzyli.

Mt 14

14¹Gdy tetrarcha Herod usłyszał o Jezusie, ²powiedział sługom: „To jest Jan Chrzciciel. Powstał on z martwych i dlatego cudadzieją się przez niego.³Herod kazał bowiem pochwycić Jana i związanego wtrącił do więzienia. Zrobił to z powodu Herodiady , żony swego brata Filipa, ⁴gdyż Jan wyrzucał mu: „Nie wolno ci jej mieć. ⁵Herod chciał go więc zabić, ale bał się ludu, który uważał go za proroka.

⁶Lecz oto w dniu urodzin Heroda córka Herodiady tańczyła przed gośćmi. Spodobała się Herodowi ⁷i dlatego przysiągł jej dać wszystko, czego zażąda. ⁸Ona za namową matki powiedziała: „Daj mi tu na półmisku głowę Jana Chrzciciela!. ⁹Zasmucił się król, ale ze względu na przysięgę oraz uczestników uczty kazał jej dać. ¹⁰Rozkazał więc ściąć Jana w więzieniu. ¹¹A gdy przyniesiono jego głowę na półmisku i podano dziewczynie, ona zaniosła ją matce. ¹²Potem przyszli uczniowie Jana, zabrali zwłoki i złożyli je w grobie. Przybyli też do Jezusa i powiadomili Go o wszystkim.

¹³Gdy Jezus to usłyszał, odpłynął stamtąd łodzią na miejsce niezamieszkałe. Tłumy dowiedziały się o tym i poszły za Nim. ¹⁴Kiedy wysiadł z łodzi, zobaczył wielką rzeszę ludzi. Ulitował się nad nimi i uzdrowił chorych.

¹⁵Wieczorem podeszli do Niego uczniowie i rzekli: „Miejsce to jest odludne i jest już późno. Odeślij ludzi do wsi, aby kupili sobie żywności. ¹⁶Lecz Jezus odpowiedział: „Nie muszą odchodzić. Wy dajcie im jeść!. ¹⁷A oni na to: „Mamy tylko pięć chlebów i dwie ryby. ¹⁸Wtedy On polecił: „Przynieście Mi je tutaj!. ¹⁹I rozkazał ludziom usiąść na trawie. Wziął pięć chlebów i dwie ryby, spojrzał w niebo i odmówił modlitwę uwielbienia. Potem łamał chleby i dawał uczniom, a oni ludziom. ²⁰Wszyscy jedli do syta, a zebranymi resztkami napełniono dwanaście koszy. ²¹Tych zaś, którzy jedli, było około pięciu tysięcy mężczyzn, nie licząc kobiet i dzieci.

²²Zaraz potem polecił swoim uczniom, aby wsiedli do łodzi i przeprawili się przed Nim na drugi brzeg. On tymczasem miał odprawić tłum. ²³Kiedy ludzie się rozeszli, wyszedł na górę, aby się modlić w samotności. Zapadł wieczór, a On sam tam przebywał. ²⁴Tymczasem łódź oddaliła się już wiele stadiów od brzegu. Fale nią miotały, gdyż wiatr wiał z przeciwnej strony. ²⁵O czwartej straży nocnej przyszedł więc do nich po jeziorze, ²⁶a gdy uczniowie zobaczyli Go idącego po jeziorze, przestraszyli się i mówili: „To jakaś zjawa!. I ze strachu zaczęli krzyczeć. ²⁷Wtedy Jezus natychmiast przemówił: „Uspokójcie się! Ja jestem. Nie bójcie się!.

²⁸Piotr więc rzekł: „Panie! Jeśli to Ty jesteś, każ mi przyjść do Ciebie po wodzie. ²⁹A On odpowiedział: „Chodź!. Piotr wyszedł z łodzi i po jeziorze przyszedł do Jezusa. ³⁰Gdy zauważył, że wieje silny wiatr, przeraził się i zaczął tonąć. Wtedy krzyknął: „Panie! Ratuj mnie!. ³¹Jezus zaraz wyciągnął rękę i chwycił go. Powiedział mu: „Człowieku małej wiary! Dlaczego zwątpiłeś?. ³²Gdy wsiedli do łodzi, wiatr się uciszył. ³³Ci zaś, którzy byli w łodzi, oddali Mu hołd i wyznali: „Ty naprawdę jesteś Synem Bożym.

³⁴Gdy przeprawili się na drugi brzeg, przybyli do Genezaret. ³⁵Tamtejsi mieszkańcy rozpoznali Go i rozgłosili tę wiadomość po całej okolicy. Przyniesiono do Niego wszystkich chorych. ³⁶Prosili Go, aby pozwolił im tylko dotknąć frędzli Jego płaszcza. A kto dotknął, był uzdrowiony.

Mt 15

15¹Z Jerozolimy przyszli do Jezusa faryzeusze oraz nauczyciele Pisma i zapytali: ²„Dlaczego Twoi uczniowie nie przestrzegają tradycji starszych i nie myją rąk przed posiłkiem?. ³On im odpowiedział: „A dlaczego wy, powołując się na wasze tradycje, łamiecie przykazanie Boże?⁴Przecież Bóg powiedział: Otaczaj szacunkiem ojca i matkę. A także: Kto złorzeczy ojcu lub matce, podlega karze śmierci. ⁵Wy natomiast twierdzicie, że jeśli ktoś powie ojcu lub matce: «To, co miałem ci dać na utrzymanie, ofiarowałem Bogu», ⁶już nie musi okazywać szacunku swemu ojcu. Tak to przez waszą tradycję unieważniacie przykazanie Boże. ⁷Obłudnicy! Słusznie prorokował o was Izajasz:

⁸Lud ten czci Mnie wargami, ale ich serce jest daleko ode Mnie.

⁹Daremnie jednak cześć Mi oddają, głosząc pouczenia, które są ludzkimi nakazami.

¹⁰Następnie przywołał do siebie tłum i powiedział: „Słuchajcie i starajcie się pojąć! ¹¹Nie to, co wchodzi do ust, plami człowieka, lecz to, co z ust wychodzi, to go plami. ¹²Wtedy podeszli do Niego uczniowie i powiedzieli: „Czy wiesz, że faryzeusze oburzyli się, gdy usłyszeli to, co powiedziałeś?. ¹³A On rzekł: „Każda roślina, której nie zasadził mój Ojciec Niebieski, zostanie wyrwana z korzeniami. ¹⁴Zostawcie ich! To są ślepi przewodnicy ślepych. A jeśli niewidomy prowadzi niewidomego, obaj wpadną do dołu.

¹⁵Wtedy Piotr Go poprosił: „Objaśnij nam tę przypowieść.¹⁶A On powiedział: „To i wy wciąż jeszcze nie rozumiecie? ¹⁷Nie dostrzegacie, że wszystko, co wchodzi do ust, idzie do żołądka i wydalane jest na zewnątrz? ¹⁸To zaś, co z ust wychodzi, wypływa z serca. To właśnie plami człowieka. ¹⁹Z serca bowiem pochodzą złe myśli, zabójstwa, cudzołóstwa, czyny rozpustne, kradzieże, fałszywe świadectwa, bluźnierstwa. ²⁰To właśnie czyni człowieka nieczystym. Jedzenie nieumytymi rękami nie plami człowieka.

²¹Jezus odszedł stamtąd i udał się w okolice Tyru i Sydonu. ²²Pewna kobieta kananejska, która pochodziła z tych stron, wyszła Mu naprzeciw i głośno wołała: „Zmiłuj się nade mną, Panie, Synu Dawida! Zły duch bardzo dręczy moją córkę.²³Ale On nie odezwał się do niej ani słowem. Uczniowie podeszli do Niego i prosili: „Odpraw ją, bo krzyczy za nami. ²⁴On odpowiedział: „Przecież zostałem posłany tylko do owiec, które zginęły z domu Izraela.²⁵Ona jednak podeszła, pokłoniła się i prosiła: „Panie! Pomóż mi!. ²⁶Lecz On odpowiedział: „Nie wypada zabierać chleba dzieciom i rzucać go szczeniętom. ²⁷Ona zaś rzekła: „Tak, Panie! Ale i szczenięta zjadają resztki, które spadają ze stołu ich panów. ²⁸Wtedy Jezus powiedział: „Kobieto! Wielka jest twoja wiara! Niech więc ci się stanie tak, jak chcesz. I w tej samej chwili jej córka została uzdrowiona.

²⁹Jezus odszedł stamtąd i przybył nad Jezioro Galilejskie. Wszedł na górę i tam usiadł. ³⁰I podeszło do Niego mnóstwo ludzi. Mieli oni ze sobą sparaliżowanych, niewidomych, kalekich, głuchoniemych oraz wielu innych. Położyli ich u Jego stóp, a On ich uzdrowił. ³¹Tłumy zdumiewały się, widząc, że niemi mówią, ułomni wracają do zdrowia, sparaliżowani chodzą, a niewidomi widzą. I chwalili Boga Izraela.

³²Tymczasem Jezus przywołał do siebie uczniów i powiedział: „Żal Mi tego ludu. Przecież już trzy dni nie odstępują Mnie, a nie mają co jeść. Nie chcę, aby odeszli głodni, gdyż mogliby zasłabnąć w drodze. ³³Wtedy uczniowie zapytali: „Skąd tu, na tym pustkowiu, weźmiemy tyle chleba, żeby nakarmić całą tę rzeszę?. ³⁴Jezus ich zapytał: „Ile macie chlebów?. Odpowiedzieli: „Siedem i kilka rybek. ³⁵I kazał ludowi usiąść na ziemi. ³⁶Wziął siedem chlebów i ryby, odmówił modlitwę dziękczynną, połamał je i dawał uczniom, a oni tłumom. ³⁷Najedli się wszyscy do syta, a zebranymi resztkami napełniono siedem koszy. ³⁸Tych zaś, którzy jedli, było około czterech tysięcy mężczyzn, nie licząc kobiet i dzieci. ³⁹Potem odesłał tłum, wsiadł do łodzi i odpłynął w okolice Magadanu.

Mt 16

16¹Podeszli do Niego faryzeusze i saduceusze. Chcieli Go wystawić na próbę, dlatego prosili, żeby im pokazał jakiś znak z nieba. ²On odpowiedział: „Gdy niebo czerwieni się wieczorem, mówicie: Będzie piękna pogoda. ³A gdy czerwieni się rano i jest zachmurzone, mówicie: Będzie wichura. Umiecie więc przewidywać pogodę po wyglądzie nieba, a nie potraficie rozpoznać znaków czasu . ⁴To ludzie źli i wiarołomni domagają się znaku, ale będzie im dany jedynie znak Jonasza. Z tym ich pozostawił i odszedł.

⁵Uczniowie przeprawili się na drugi brzeg jeziora, lecz zapomnieli zabrać ze sobą chleba. ⁶Wtedy Jezus powiedział im: „Bądźcie czujni. Strzeżcie się zakwasu faryzeuszów i saduceuszów.⁷Oni zaś rozmawiali między sobą i mówili: „Nie zabraliśmy chleba. ⁸Jezus zauważył to i powiedział: „Ludzie małej wiary! Dlaczego rozmawiacie między sobą o tym, że nie macie chleba? ⁹Czemu wciąż nie rozumiecie? Nie pamiętacie tych pięciu chlebów dla pięciu tysięcy? A ile koszy zebraliście? ¹⁰Nie pamiętacie tych siedmiu chlebów dla czterech tysięcy? A ile koszy wtedy zebraliście? ¹¹Dlaczego nie pojmujecie, że nie mówiłem o chlebach? Strzeżcie się zakwasu faryzeuszów i saduceuszów!. ¹²Wtedy zrozumieli, że powiedział, aby wystrzegali się nauki faryzeuszów i saduceuszów, a nie zakwasu chlebowego.

¹³Gdy Jezus przyszedł w okolice Cezarei Filipowej, zapytał swoich uczniów: „Co mówią ludzie? Kim według nich jest Syn Człowieczy?.¹⁴A oni odpowiedzieli: „Mówią, że jest Janem Chrzcicielem, inni – że Eliaszem, a jeszcze inni – że Jeremiaszem lub którymś z proroków.¹⁵Zapytał ich: „A według was, kim jestem?. ¹⁶Wtedy Szymon Piotr odpowiedział: „Ty jesteś Chrystusem, Synem Boga żywego. ¹⁷Jezus mu odpowiedział: „Szczęśliwy jesteś, Szymonie, synu Jony, gdyż nie poznałeś tego ludzką mocą, ale objawił ci to mój Ojciec, który jest w niebie. ¹⁸Ja zaś mówię tobie, że ty jesteś Skałą. Na tej Skale zbuduję mój Kościół, a potęga piekła go nie zwycięży. ¹⁹Tobie dam klucze królestwa niebieskiego. Cokolwiek zwiążesz na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążesz na ziemi, będzie rozwiązane w niebie. ²⁰Potem przykazał uczniom, aby nikomu nie mówili, że On jest Chrystusem.

²¹Od tego czasu Jezus zaczął tłumaczyć uczniom, że musi iść do Jerozolimy. Tam starsi ludu, wyżsi kapłani i nauczyciele Pisma zadadzą Mu wiele cierpień i zabiją Go, jednak trzeciego dnia zmartwychwstanie. ²²Wtedy Piotr wziął Go na bok i stanowczo Go upominał: „Niech Cię Bóg broni! Panie, na pewno się to Tobie nie przydarzy!. ²³On zaś odwrócił się i rzekł do Piotra: „Idź za Mną, szatanie!. Przeszkadzasz Mi, bo nie myślisz po Bożemu, ale po ludzku.

²⁴Potem Jezus powiedział do uczniów: „Jeśli ktoś chce iść za Mną, niech się wyrzeknie samego siebie; niech weźmie swój krzyż i niech Mnie naśladuje. ²⁵Bo kto chce ocalić swoje życie, straci je; a kto straci swoje życie z mojego powodu, znajdzie je. ²⁶Jaką korzyść będzie miał człowiek, jeśli zdobędzie cały świat, ale straci swoje życie? Albo co może dać człowiek w zamian za swoje życie? ²⁷Gdy więc Syn Człowieczy przybędzie wraz ze swymi aniołami w blasku chwały swojego Ojca, wtedy odpłaci każdemu zgodnie z jego postępowaniem.²⁸Zapewniam was: Niektórzy z was nie umrą, dopóki nie zobaczą Syna Człowieczego, przychodzącego po królewsku.

Mt 17

17¹Po sześciu dniach Jezus zabrał ze sobą Piotra, Jakuba i jego brata Jana i wyprowadził ich z dala od ludzi na wysoką górę. ²Tam przemienił się w ich obecności, a Jego twarz zajaśniała jak słońce. Jego ubranie stało się białe jak światło. ³Wtedy ukazali się im Mojżesz i Eliasz, którzy z Nim rozmawiali. ⁴Piotr powiedział do Jezusa: „Panie, dobrze, że tu jesteśmy. Jeśli chcesz, postawię tutaj trzy namioty; jeden dla Ciebie, drugi dla Mojżesza, a trzeci dla Eliasza. ⁵A gdy jeszcze to mówił, zasłonił ich świetlisty obłok. Z obłoku rozległ się głos: „On jest moim Synem umiłowanym, którego sobie upodobałem. Jego słuchajcie!. ⁶Gdy uczniowie to usłyszeli, upadli na twarz bardzo przerażeni. ⁷A Jezus podszedł, dotknął ich i powiedział: „Wstańcie! Nie bójcie się!. ⁸Gdy podnieśli oczy, nikogo już nie widzieli, tylko samego Jezusa.

⁹Kiedy schodzili z góry, Jezus przykazał im: „Nie mówcie nikomu o tym widzeniu, dopóki Syn Człowieczy nie zostanie wskrzeszony z martwych.

¹⁰Zapytali Go uczniowie: „Czemu więc nauczyciele Pisma twierdzą, że najpierw musi przyjść Eliasz?. ¹¹Odpowiedział: „Eliasz rzeczywiście przyjdzie i wszystko naprawi. ¹²Wiedzcie jednak, że Eliasz już przyszedł, ale go nie rozpoznali i postąpili z nim tak, jak im się podobało. Podobnie Syn Człowieczy dozna od nich cierpień.¹³Wtedy uczniowie zrozumieli, że mówił o Janie Chrzcicielu.

¹⁴Kiedy przyszli do tłumu, pewien człowiek podszedł do Niego, ukląkł przed Nim ¹⁵i błagał: „Panie, zmiłuj się nad moim synem! Jest epileptykiem i bardzo cierpi. Często wpada w ogień lub w wodę. ¹⁶Przyprowadziłem go do Twoich uczniów, ale nie mogli go uzdrowić. ¹⁷Jezus odpowiedział: „O niewierzący i przewrotni ludzie! Jak długo jeszcze będę z wami? Jak długo będę musiał was znosić? Przyprowadźcie Mi go tutaj!. ¹⁸Jezus rozkazał demonowi, żeby wyszedł z niego, i w tej samej chwili chłopiec odzyskał zdrowie.

¹⁹Uczniowie podeszli do Jezusa na osobności i pytali: „Dlaczego my nie mogliśmy go wyrzucić?. ²⁰On odpowiedział: „Bo macie zbyt małą wiarę. Zapewniam was: Gdybyście mieli wiarę jak ziarno gorczycy i powiedzielibyście tej górze: przesuń się z tego miejsca na tamto, przesunęłaby się. Wszystko byłoby dla was możliwe.

²²Gdy przebywali w Galilei, Jezus im powiedział: „Syn Człowieczy zostanie wydany w ręce ludzi.²³Zabiją Go, ale On trzeciego dnia zmartwychwstanie. Bardzo się tym zasmucili.

²⁴Przybyli do Kafarnaum. Wtedy przyszli do Piotra poborcy podatku świątynnego i zapytali: „Czy wasz Nauczyciel nie płaci podatku?. ²⁵Powiedział im: „Tak. A zaledwie wszedł do domu, Jezus go zapytał: „Szymonie! Jak sądzisz? Od kogo królowie ziemscy pobierają daniny i podatki? Od synów, czy od obcych?. ²⁶A on odpowiedział: „Od obcych. Na to Jezus: „A zatem synowie są wolni. ²⁷Nie możemy im jednak dawać powodu do zwątpienia. Idź więc nad jezioro i zarzuć wędkę. Otwórz pyszczek pierwszej złowionej rybie, a znajdziesz statera . Weź go i zapłać za Mnie i za siebie.

Mt 18

18¹Właśnie wtedy podeszli do Jezusa uczniowie i zapytali: „Kto jest największy w królestwie niebieskim?. ²A On przywołał dziecko, postawił je między nimi ³i powiedział: „Zapewniam was: Jeśli się nie zmienicie i nie staniecie jak dzieci, nie wejdziecie do królestwa niebieskiego. ⁴Kto więc się stanie tak mały, jak to dziecko, ten będzie największy w królestwie niebieskim. ⁵I kto jedno takie dziecko przyjmuje w moje imię, Mnie przyjmuje.

⁶Ale jeśli ktoś byłby przyczyną upadku jednego z tych małych, którzy wierzą we Mnie, lepiej byłoby dla niego, aby mu zawieszono kamień młyński na szyi i utopiono w głębinie morskiej. ⁷Biada światu, który stwarza okazje do upadku. Wprawdzie muszą pojawiać się przyczyny zwątpienia, ale biada człowiekowi, który innych doprowadza do upadku.

⁸Jeśli więc twoja ręka albo noga prowadzi cię do upadku, odetnij ją i wyrzuć. Lepiej jest dla ciebie osiągnąć życie bez ręki lub nogi, niż z dwiema rękami i nogami być wrzuconym do ognia wiecznego. ⁹A jeśli twoje oko prowadzi cię do upadku, wyłup je i wyrzuć. Lepiej jest dla ciebie osiągnąć życie bez jednego oka, niż z dwojgiem oczu być wrzuconym w ogień potępienia .

¹⁰Pamiętajcie, żeby nie gardzić żadnym z tych małych, bo mówię wam, że ich aniołowie widzą ciągle oblicze mojego Ojca, który jest w niebie.

¹²Jak się wam wydaje? Jeśli ktoś ma sto owiec, a jedna z nich się zgubi, czy nie pozostawi w górach dziewięćdziesięciu dziewięciu i nie wyruszy na poszukiwanie zaginionej? ¹³Zapewniam was: Gdy ją znajdzie, ucieszy się nią bardziej niż dziewięćdziesięciu dziewięciu, które się nie zgubiły. ¹⁴Podobnie wasz Ojciec, który jest w niebie, nie chce, aby zaginął nawet jeden z tych najmniejszych.

¹⁵Jeżeli twój brat zgrzeszy przeciw tobie, idź i upomnij go w cztery oczy. Jeśli cię usłucha, pozyskasz swego brata.¹⁶Jeśli cię nie posłucha, weź ze sobą jeszcze jedną lub dwie osoby, niech cała sprawa rozstrzygnie się w oparciu o zeznanie dwóch lub trzech świadków. ¹⁷Jeżeli ich także nie posłucha, powiedz o tym Kościołowi. A jeśli nawet Kościoła nie posłucha, niech będzie dla ciebie jak poganin i celnik.

¹⁸Zapewniam was: Wszystko, cokolwiek zwiążecie na ziemi, będzie związane w niebie, a cokolwiek rozwiążecie na ziemi, będzie rozwiązane i w niebie.

¹⁹Zapewniam was jeszcze: Jeżeli dwaj spośród was zgodnie o coś poproszą, otrzymają wszystko od mojego Ojca, który jest w niebie. ²⁰Gdyż tam, gdzie dwaj lub trzej zbierają się w moje imię, jestem pośród nich.

²¹Wtedy podszedł Piotr i zapytał: „Panie, ile razy mam przebaczyć bratu, jeśli wobec mnie zawini? Czy aż siedem razy?. ²²Jezus mu odpowiedział: „Nie twierdzę, że siedem, lecz aż siedemdziesiąt siedem razy.

²³Dlatego królestwo niebieskie podobne jest do króla, który postanowił rozliczyć się ze swoimi sługami. ²⁴Kiedy zaczął to robić, przyprowadzono mu dłużnika, który był mu winien dziesięć tysięcy talentów.²⁵Ponieważ nie miał z czego oddać, pan kazał go sprzedać wraz z żoną i dziećmi, i wszystkim, co posiadał. W ten sposób chciał odzyskać dług. ²⁶Wtedy sługa upadł przed nim na ziemię i błagał: «Okaż mi cierpliwość, a wszystko ci oddam». ²⁷Pan ulitował się nad tym sługą, uwolnił go i dług mu darował.

²⁸Gdy ów sługa wyszedł, spotkał innego sługę swego pana, który był mu winien sto denarów. Chwycił go, zaczął dusić i mówił: «Oddaj wszystko, coś winien».²⁹A on upadł na ziemię i prosił: «Okaż mi cierpliwość, a wszystko ci oddam». ³⁰On jednak nie chciał, lecz odszedł i wtrącił go do więzienia, dopóki nie odda długu. ³¹Gdy inni słudzy dowiedzieli się o tym, bardzo się zasmucili. Poszli i opowiedzieli o wszystkim swojemu panu.

³²Wtedy pan wezwał go i powiedział: «Jesteś złym człowiekiem! Darowałem ci cały dług, bo mnie prosiłeś. ³³Czy i ty nie powinieneś był zmiłować się nad swoim dłużnikiem, tak jak ja zmiłowałem się nad tobą?». ³⁴I pan rozgniewany wydał go katom, dopóki nie odda mu całego długu.

³⁵Podobnie postąpi z wami mój Ojciec, który jest w niebie, jeśli każdy z was szczerze nie przebaczy swojemu bratu” .

Mt 19

19¹Gdy Jezus skończył przemawiać, opuścił Galileę i drugim brzegiem Jordanu przybył do Judei. ²Podążała za Nim wielka rzesza ludzi, a On tam ich uzdrowił.

³Wówczas podeszli do Niego faryzeusze i pytali Go podstępnie: „Czy wolno mężczyźnie rozwieść się z żoną z jakiegokolwiek powodu?. ⁴A On odpowiedział: „Czy nie czytaliście, że na początku Stwórca stworzył ich mężczyzną i kobietą?. ⁵I dodał: „Z tego powodu mężczyzna opuści ojca i matkę, a połączy się ze swoją żoną. I staną się dwoje jednym ciałem . ⁶I tak już nie są dwoje, ale jedno ciało. Tego więc, co Bóg złączył, człowiek niech nie rozdziela!. ⁷Lecz oni odpowiedzieli: „To dlaczego Mojżesz nakazał wręczyć dokument rozwodu, aby oddalić żonę?.⁸Powiedział im: „Mojżesz pozwolił wam rozwodzić się, dlatego że macie zatwardziałe serca. Lecz na początku tak nie było.⁹Dlatego mówię wam: Oprócz przypadku nierządu, jeśli ktoś porzuca żonę i żeni się z inną, cudzołoży.

¹⁰Powiedzieli Mu uczniowie: „Jeżeli tak ma się sprawa między mężem a żoną, to lepiej wcale nie zawierać małżeństwa. ¹¹On zaś odrzekł: „Nie wszyscy to pojmują, lecz jedynie ci, którym to jest dane. ¹²Niektórzy bowiem już od urodzenia są niezdolni do małżeństwa. Innych niezdolnymi uczynili ludzie. A jeszcze inni postanowili nie zawierać małżeństwa ze względu na królestwo niebieskie. Kto może to pojąć, niech pojmuje.

¹³Wtedy przyniesiono do Niego dzieci, żeby nałożył na nie ręce i modlił się, ale uczniowie stanowczo im zabraniali. ¹⁴Lecz Jezus powiedział: „Dopuście dzieci! Nie przeszkadzajcie im przyjść do Mnie, bo do takich jak one należy królestwo niebieskie. ¹⁵I kładł na nie ręce. Potem odszedł stamtąd.

¹⁶Ktoś zbliżył się do Niego i zapytał: „Nauczycielu, co dobrego mam czynić, aby osiągnąć życie wieczne?. ¹⁷On odpowiedział: „Czemu Mnie pytasz o to, co dobre? Jest tylko jeden Dobry. A jeśli chcesz osiągnąć życie, zachowuj przykazania. ¹⁸Wtedy on zapytał: „Które?. Jezus odpowiedział: „Nie popełnisz morderstwa, nie dopuścisz się cudzołóstwa, nie będziesz kradł, nie złożysz kłamliwego zeznania, ¹⁹czcij swojego ojca i matkę oraz miłuj swego bliźniego jak siebie samego. ²⁰Młodzieniec powiedział: „Wszystkiego tego przestrzegałem. Czego mi jeszcze brakuje?. ²¹Jezus odrzekł: „Jeśli chcesz być doskonały, idź, sprzedaj swój majątek i rozdaj ubogim, a będziesz miał skarb w niebie. Potem wróć i chodź za Mną. ²²Gdy młodzieniec to usłyszał, odszedł zasmucony. Miał bowiem wiele posiadłości.

²³Jezus powiedział do uczniów: „Zapewniam was: Człowiek bogaty z trudem wejdzie do królestwa niebieskiego. ²⁴Powtarzam wam: Łatwiej wielbłądowi przejść przez ucho igielne, niż bogatemu wejść do królestwa Bożego. ²⁵Gdy uczniowie to usłyszeli, bardzo się zdumieli i pytali: „Któż więc może się zbawić?. ²⁶Jezus przyjrzał się im uważnie i odpowiedział: „Dla ludzi to niemożliwe, ale dla Boga wszystko jest możliwe.

²⁷Wówczas Piotr powiedział: „Oto my zostawiliśmy wszystko i poszliśmy za Tobą. Co za to otrzymamy?. ²⁸Jezus im odpowiedział: „Zapewniam was: Ponieważ poszliście za Mną, to przy odnowieniu świata, kiedy Syn Człowieczy zasiądzie na chwalebnym tronie, również i wy zasiądziecie na dwunastu tronach i będziecie rządzili dwunastoma plemionami Izraela.²⁹I każdy, kto ze względu na Mnie opuści dom, braci, siostry, ojca, matkę, dzieci lub pole, stokroć więcej otrzyma i będzie miał udział w życiu wiecznym. ³⁰Wielu zaś pierwszych będzie ostatnimi, a ostatnich pierwszymi.

Mt 20

20¹Królestwo niebieskie podobne jest do właściciela, który wyszedł wczesnym rankiem, aby wynająć robotników do winnicy. ²Umówił się z nimi, że zapłaci im jednego denara za dniówkę, i wysłał ich do winnicy. ³Wyszedł znowu około godziny trzeciej. Zobaczył innych stojących bezczynnie na placu. ⁴Powiedział do nich: «Idźcie także i wy do winnicy. Zapłacę wam sprawiedliwie». ⁵I oni poszli. Wyszedł jeszcze koło godziny szóstej i dziewiątej i zrobił podobnie. ⁶Wyszedł wreszcie około jedenastej i spotkał jeszcze innych stojących. Zapytał: «Dlaczego stoicie tu przez cały dzień bezczynnie?». ⁷Odpowiedzieli: «Bo nas nikt nie zatrudnił». Rzekł do nich: «Idźcie i wy do winnicy!».

⁸Nastał wieczór i właściciel winnicy powiedział do zarządcy: «Zwołaj robotników i wypłać im należność. Zacznij od ostatnich, a skończ na pierwszych». ⁹Przyszli ci, którzy rozpoczęli pracę o godzinie jedenastej, i otrzymali po denarze. ¹⁰Gdy przyszli ci, którzy jako pierwsi rozpoczęli pracę, sądzili, że otrzymają więcej. Ale i oni otrzymali po denarze. ¹¹Wzięli więc zapłatę i narzekali na właściciela. ¹²Mówili: «Ci ostatni pracowali tylko jedną godzinę, a zrównałeś ich z nami. My znosiliśmy trud całego dnia i upał». ¹³On odpowiedział jednemu z nich: «Przyjacielu! Nie krzywdzę cię. Czy nie umówiłeś się ze mną o jednego denara? ¹⁴Weź więc swoją zapłatę i odejdź. Chcę też zapłacić temu ostatniemu tyle samo, co tobie. ¹⁵Czy nie mogę uczynić ze swoją własnością tego, co chcę? Dlaczego patrzysz zazdrosnym okiem na to, że jestem dobry?» .

¹⁶Tak ostatni będą pierwszymi, a pierwsi ostatnimi.

¹⁷Gdy Jezus zdążał do Jerozolimy, zabrał ze sobą tylko Dwunastu. W drodze powiedział do nich: ¹⁸„Zbliżamy się do Jerozolimy. Tam Syn Człowieczy zostanie wydany wyższym kapłanom i nauczycielom Pisma i zostanie przez nich skazany na śmierć.¹⁹Wydadzą Go poganom, aby Go wydrwić, wychłostać i ukrzyżować. Ale On trzeciego dnia zmartwychwstanie.

²⁰Wtedy przyszła do Niego matka synów Zebedeusza razem z synami. Pokłoniła Mu się i o coś prosiła. ²¹A On ją zapytał: „Czego pragniesz?. Odpowiedziała: „Powiedz, aby ci dwaj moi synowie zasiedli w Twoim królestwie obok Ciebie, jeden po prawej, a drugi po lewej stronie. ²²Jezus odparł: „Sami nie wiecie, o co prosicie. Czy możecie pić kielicha, który Ja mam pić?. Odpowiedzieli: „Możemy!.²³Wtedy On rzekł: „Kielich mój będziecie pili, ale nie do Mnie należy przydzielić miejsce po mojej prawej i lewej stronie. Zajmą je ci, dla których mój Ojciec je przygotował.

²⁴Usłyszało to pozostałych dziesięciu i oburzyli się na tych dwóch braci. ²⁵Jezus przywołał ich do siebie i powiedział: „Wiecie o tym, że rządzący uciskają ludzi, a wielcy dają im odczuć swoją władzę.²⁶Nie tak ma być między wami. Jeśli ktoś z was chce być wielki, niech będzie waszym sługą. ²⁷A jeśli ktoś z was chce być pierwszy między wami, niech się stanie waszym niewolnikiem. ²⁸Tak jak Syn Człowieczy, który nie przyszedł po to, aby Mu służono, lecz aby służyć i oddać swoje życie jako okup za wielu.

²⁹Gdy wychodzili z Jerycha, szedł za Nim wielki tłum ludzi, ³⁰a przy drodze siedziało dwóch niewidomych. Dowiedzieli się, że Jezus przechodzi tamtędy i krzyczeli: „Zlituj się nad nami, Panie, Synu Dawida!.³¹Tłum karcił ich i kazał im zamilknąć. Ale oni tym bardziej krzyczeli: „Zlituj się nad nami, Panie, Synu Dawida!. ³²Wtedy Jezus zatrzymał się, przywołał ich i zapytał: „Co chcecie, abym wam uczynił?. ³³Odpowiedzieli Mu: „Panie, otwórz nam oczy. ³⁴Jezus ulitował się, dotknął ich oczu, a oni zaraz przejrzeli i poszli za Nim.

Mt 21

21¹Gdy zbliżyli się do Jerozolimy, przyszli do Betfage na Górze Oliwnej. Wtedy Jezus wysłał dwóch uczniów, ²mówiąc im: „Idźcie do wsi, która jest przed wami. Tam znajdziecie uwiązaną oślicę, a wraz z nią osiołka. Odwiążcie je i przyprowadźcie do Mnie. ³A gdyby wam ktoś coś mówił, powiedzcie: «Pan ich potrzebuje, ale zaraz je odeśle». ⁴Stało się tak, aby spełniło się słowo przekazane przez proroka:

⁵Mówcie do córki Syjonu: Oto twój król przychodzi do ciebie, pokorny jedzie na ośle, na osiołku, który już nosi ciężary .

⁶Uczniowie poszli i wykonali polecenie Jezusa. ⁷Przyprowadzili oślicę oraz osiołka i położyli na nie swoje płaszcze. A On usiadł na nich. ⁸I bardzo wielu ludzi słało swe płaszcze na drodze, a inni ścinali gałęzie z drzew i rzucali je na drogę. ⁹Przed Nim i za Nim szły tłumy i wołały:

„Hosanna Synowi Dawida!

Chwała Temu, który przychodzi w imię Pana.

Hosanna na wysokościach!.

¹⁰Kiedy wszedł do Jerozolimy, poruszyło się całe miasto. Pytano: „Kto to jest?. ¹¹A tłumy odpowiadały: „To jest Jezus, prorok z Nazaretu w Galilei.

¹²Jezus wszedł do świątyni i wyrzucił stamtąd wszystkich sprzedawców i kupujących. Powywracał stoły wymieniających pieniądze oraz stragany sprzedawców gołębi. ¹³Powiedział także: „Napisano:

Dom mój będzie nazwany domem modlitwy,

a wy zamieniacie go w kryjówkę bandytów.

¹⁴W świątyni podeszli do Niego niewidomi i kulawi. A On ich uzdrowił. ¹⁵Wyżsi kapłani i nauczyciele Pisma widząc cuda, które uczynił, oraz dzieci, które wołały w świątyni: „Hosanna Synowi Dawida”, oburzyli się.¹⁶Powiedzieli do Niego: „Słyszysz, co one wołają?. A Jezus im odpowiedział: „Owszem. Ale czy nigdy nie czytaliście: Z ust dzieci i niemowląt odbierasz chwałę?.

¹⁷Z tym ich zostawił. Wyszedł z miasta i udał się do Betanii, gdzie spędził noc.

¹⁸Wczesnym rankiem Jezus wracał do miasta, a był głodny. ¹⁹Zobaczył przy drodze drzewo figowe i podszedł do niego. Znalazł jednak na nim tylko liście. Powiedział: „Już nigdy nie wydasz owoców. I natychmiast drzewo figowe uschło.

²⁰Zobaczyli to uczniowie i zdziwieni pytali: „Jak mogło drzewo figowe tak szybko uschnąć?. ²¹A Jezus powiedział: „Zapewniam was: Jeśli będziecie mieć wiarę, a nie zwątpicie, nie tylko z drzewem figowym będziecie tak czynić, ale nawet gdy powiecie tej górze: «Podnieś się i rzuć się w morze!», tak się stanie. ²²Jeżeli wierzycie, otrzymacie wszystko, o co poprosicie w modlitwie.

²³Przyszedł do świątyni i nauczał. Wtedy podeszli do Niego wyżsi kapłani i starsi ludu i zapytali: „Jakim prawem to czynisz? Kto Ci dał taką władzę?. ²⁴A Jezus odpowiedział: „Zadam wam najpierw jedno pytanie. Jeśli Mi odpowiecie, i Ja wam powiem, jakim prawem to czynię. ²⁵Skąd pochodził chrzest Jana? Z nieba czy od ludzi?. Oni zastanawiali się i mówili między sobą: „Jeśli powiemy: z nieba, to nas zapyta: Czemu więc nie uwierzyliście mu? ²⁶A jeśli powiemy: od ludzi, to narazimy się tłumowi, gdyż wszyscy uważają Jana za proroka.²⁷Dlatego odpowiedzieli Jezusowi: „Nie wiemy. Wtedy On im odrzekł: „W takim razie i Ja wam nie powiem, jakim prawem to czynię.

²⁸Jak sądzicie? Pewien człowiek miał dwóch synów. Powiedział do pierwszego: «Synu, idź i popracuj dzisiaj w winnicy». ²⁹On jednak odparł: «Nie chcę!». Później jednak odczuł żal i poszedł. ³⁰Następnie zwrócił się do drugiego i powiedział mu to samo. Ten odrzekł: «Dobrze, panie!». Ale nie poszedł. ³¹Który z tych dwóch spełnił wolę ojca?. Odpowiedzieli: „Ten pierwszy. Jezus zaś powiedział: „Zapewniam was: Celnicy i nierządnice wejdą przed wami do królestwa Bożego. ³²Bo przyszedł do was Jan, postępując sprawiedliwie, a nie uwierzyliście mu. Uwierzyli mu zaś celnicy i nierządnice. A wy, chociaż to widzieliście, nawet później nie odczuliście żalu i nie uwierzyliście mu.

³³Posłuchajcie jeszcze innej przypowieści. Był pewien zamożny człowiek, który zasadził winnicę. Otoczył ją murem, wykopał w niej tłocznię i zbudował wieżę. Następnie wydzierżawił ją i wyjechał.

³⁴Gdy nadeszła pora winobrania, wysłał do dzierżawców swoich służących, aby odebrali należne mu plony. ³⁵Ale rolnicy schwytali ich i jednego pobili, drugiego zabili, a jeszcze innego obrzucili kamieniami. ³⁶Znowu wysłał do nich innych służących, w większej liczbie niż poprzednio, ale zrobili z nimi to samo. ³⁷Wreszcie posłał do nich swojego syna. Myślał bowiem: «Uszanują mojego syna». ³⁸Jednak kiedy rolnicy zobaczyli syna, powiedzieli: «To jest dziedzic! Chodźcie, zabijmy go, a jego posiadłość nam się dostanie». ³⁹Pojmali go więc, wyrzucili z winnicy i zabili.

⁴⁰Kiedy wróci właściciel winnicy, co zrobi z tymi rolnikami?. ⁴¹Odpowiedzieli: „Każe zabić tych złoczyńców, a winnicę wydzierżawi innym rolnikom, którzy w odpowiednim czasie oddadzą mu należne plony.

⁴²Wtedy Jezus powiedział: „Czy nigdy nie czytaliście w Piśmie:

Kamień, który odrzucili budujący,

stał się kamieniem węgielnym.

Pan to sprawił

i jest to cudem w naszych oczach.

⁴³Dlatego zapowiadam wam: Królestwo Boże zostanie wam zabrane i dane narodowi, który wyda jego owoce. ⁴⁴Kto upadnie na ten kamień, roztrzaska się, a na kogo on spadnie, ten będzie zmiażdżony.

⁴⁵Wyżsi kapłani i faryzeusze wysłuchali tych przypowieści i zrozumieli, że o nich mówi. ⁴⁶Dlatego też usiłowali Go pojmać, bali się jednak tłumów, gdyż miały Go za proroka.

Mt 22

22¹A Jezus znowu mówił do nich w przypowieściach:²„Królestwo niebieskie podobne jest do króla, który wyprawił synowi ucztę weselną. ³Posłał służących, żeby zwołali zaproszonych na ucztę. Ale oni nie chcieli przyjść. ⁴Posłał ponownie innych służących i polecił im: «Powiedzcie zaproszonym: Przygotowałem już ucztę. Zabiłem woły i tuczne zwierzęta. Wszystko jest gotowe. Przyjdźcie na ucztę!». ⁵Oni jednak to zlekceważyli. Jeden poszedł na swoje pole, drugi załatwiał sprawy handlowe, ⁶pozostali zaś pochwycili służących, znieważyli ich i pozabijali. ⁷Wtedy król rozgniewał się i posłał żołnierzy, aby wytracili tych zabójców, a ich miasto spalili. ⁸Sługom natomiast powiedział: «Uczta jest wprawdzie gotowa, ale zaproszeni nie okazali się jej godni. ⁹Wyjdźcie więc na rozstaje dróg i kogokolwiek spotkacie, zaproście na ucztę». ¹⁰Słudzy wyszli i sprowadzili wszystkich, których spotkali na drodze, zarówno złych, jak i dobrych. I sala weselna zapełniła się gośćmi.

¹¹Wtedy wszedł król, aby przyjrzeć się gościom. Zobaczył kogoś, kto nie był ubrany odświętnie. ¹²Zapytał: «Przyjacielu, jak tutaj wszedłeś bez odświętnego stroju?». On zaś milczał. ¹³Wtedy król rozkazał sługom: «Zwiążcie mu nogi i ręce i wyrzućcie go na zewnątrz, w ciemności. Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów».

¹⁴Bo wielu jest zaproszonych, a mało wybranych.

¹⁵Wówczas faryzeusze odeszli i naradzali się, jak przyłapać Go na słowie. ¹⁶Posłali do Niego swoich uczniów razem ze zwolennikami Heroda z zapytaniem: „Nauczycielu, wiemy, że jesteś prawdomówny i zgodnie z prawdą nauczasz drogi Bożej. Nie dbasz o niczyje względy i nie zważasz na ludzką opinię.¹⁷Powiedz nam, co o tym sądzisz: Czy należy płacić podatek cesarzowi, czy też nie?. ¹⁸Jezus poznał ich przewrotność i odpowiedział: „Obłudnicy! Dlaczego Mnie wystawiacie na próbę?¹⁹Pokażcie Mi monetę, którą się płaci podatek!. A oni podali Mu denara. ²⁰Wtedy zapytał: „Czyja jest ta podobizna i napis?. ²¹Odpowiedzieli: „Cesarza. Wówczas rzekł: „Oddajcie więc cesarzowi to, co jest cesarskie, a Bogu to, co boskie. ²²Gdy to usłyszeli, zmieszali się i odeszli od Niego.

²³Tego też dnia przyszli do Niego saduceusze, którzy twierdzą, że nie ma zmartwychwstania. Zapytali: ²⁴„Nauczycielu, Mojżesz powiedział: Jeśli ktoś umrze bezdzietnie, to niech jego brat poślubi wdowę po nim i niech da mu potomka . ²⁵Było u nas siedmiu braci. Pierwszy z nich ożenił się i umarł bezdzietnie, zostawiając żonę swemu bratu. ²⁶Podobnie stało się z drugim i trzecim – aż do siódmego. ²⁷Po nich w końcu umarła także ta kobieta. ²⁸Gdy nastąpi zmartwychwstanie, którego z tych siedmiu będzie żoną, skoro mieli ją wszyscy.

²⁹Jezus odpowiedział: „Błądzicie, bo nie znacie ani Pisma, ani mocy Bożej³⁰Gdy nastąpi zmartwychwstanie, ludzie nie będą się żenić ani za mąż wychodzić, ale będą żyli jak aniołowie w niebie.³¹Czy nie czytaliście, co Bóg powiedział o zmartwychwstaniu: ³²Ja jestem Bogiem Abrahama, Izaaka i Jakuba? Bóg nie jest Bogiem umarłych, ale żywych. ³³Gdy tłumy to usłyszały, zdumiewały się Jego nauką.

³⁴Gdy faryzeusze dowiedzieli się, że zamknął usta saduceuszom, zgromadzili się wokół Niego.³⁵A jeden z nich, znawca Prawa, zapytał Go podchwytliwie: ³⁶„Nauczycielu, które przykazanie w Prawie jest największe?. ³⁷On odpowiedział: „Będziesz miłował Pana, swego Boga, całym swoim sercem, całą swoją duszą i całym swoim umysłem. ³⁸To jest największe i pierwsze przykazanie. ³⁹Drugie jest podobne do niego: Będziesz miłował swego bliźniego jak siebie samego. ⁴⁰Na tych dwóch przykazaniach opiera się całe Prawo i Prorocy.

⁴¹Gdy przyszli faryzeusze, Jezus ich zapytał: ⁴²„Co sądzicie o Chrystusie? Czyim jest synem?. Odpowiedzieli Mu: „Dawida. ⁴³Wtedy im rzekł: „Dlaczego więc Dawid, natchniony przez Ducha, nazywa Go Panem, gdy mówi:

⁴⁴Pan powiedział do mojego Pana: Usiądź po mojej prawej stronie, aż położę twych wrogów pod twoje stopy .

⁴⁵Skoro Dawid nazywa Go Panem, to jak może On być jego synem?. ⁴⁶Nikt nie umiał Mu odpowiedzieć. Nikt też odtąd nie odważył się zadawać Mu pytań.

Mt 23

23¹Wówczas Jezus przemówił do tłumów i do swoich uczniów: ²„Miejsce Mojżesza w nauczaniu zajęli nauczyciele Pisma i faryzeusze.³Czyńcie więc i zachowujcie wszystko, czego was uczą. Nie naśladujcie jednak ich czynów. Mówią bowiem, ale sami nie czynią. ⁴Przygotowują wielkie ciężary, których nie można unieść, i nakładają je ludziom na ramiona, a sami nie chcą ruszyć ich nawet palcem. ⁵Czynią zaś wszystko, aby pokazać się ludziom. Rozszerzają swoje filakterie i wydłużają frędzle u płaszczów.⁶Lubią zajmować pierwsze miejsca na ucztach i w synagogach. ⁷Pragną, aby ludzie pozdrawiali ich na placach i nazywali rabbi.

⁸Wy natomiast nie pozwalajcie nazywać się rabbi, gdyż macie tylko jednego nauczyciela, a wszyscy jesteście braćmi.⁹Nie nazywajcie też nikogo na ziemi ojcem, gdyż macie tylko jednego Ojca, który jest w niebie. ¹⁰Nie pozwalajcie również, aby was nazywano mistrzami, bo jedynym waszym mistrzem jest Chrystus.¹¹Największy z was niech się stanie waszym sługą. ¹²Kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się poniża, będzie wywyższony.

¹³Biada wam, obłudni nauczyciele Pisma i faryzeusze, bo zamykacie królestwo niebieskie przed ludźmi. Sami nie wchodzicie, a tym, którzy tam zmierzają, nie pozwalacie.

¹⁵Biada wam, obłudni nauczyciele Pisma i faryzeusze, bo przemierzacie morza i lądy, aby zdobyć jednego współwyznawcę , a kiedy go zdobędziecie, czynicie go bardziej winnym potępienia niż wy sami.

¹⁶Biada wam, ślepi przewodnicy, bo mówicie: «Jeśli ktoś przysięga na świątynię, to nic nie znaczy, ale jeśli ktoś przysięga na złoto świątyni, jest związany przysięgą». ¹⁷Głupi i ślepi! Co jest ważniejsze? Złoto czy świątynia, która uświęca złoto? ¹⁸Mówicie także: «Jeśli ktoś przysięga na ołtarz, to nic nie znaczy, ale jeśli ktoś przysięga na ofiarę, która jest na nim, jest związany przysięgą». ¹⁹Ślepcy! Co jest ważniejsze? Ofiara czy ołtarz, który uświęca ofiarę? ²⁰Jeśli ktoś przysięga na ołtarz, przysięga także na wszystko, co jest na nim złożone. ²¹A jeśli ktoś przysięga na świątynię, przysięga na nią i na Tego, który w niej mieszka. ²²Jeśli ktoś przysięga na niebo, przysięga na tron Boży i na Tego, który na nim zasiada.

²³Biada wam, obłudni nauczyciele Pisma i faryzeusze, bo dajecie dziesięcinę z mięty, kopru i kminku, a zaniedbujecie to, co najważniejsze w Prawie: sprawiedliwość, miłosierdzie i wiarę. To trzeba zachować i tamtego nie opuszczać. ²⁴Ślepi przewodnicy! Przecedzacie komara, a połykacie wielbłąda.

²⁵Biada wam, obłudni nauczyciele Pisma i faryzeusze, bo oczyszczacie zewnętrzną stronę kielicha i misy, a wewnątrz pełno w nich zdzierstwa i chciwości. ²⁶Faryzeuszu ślepy! Oczyść najpierw wnętrze kielicha, a jego strona zewnętrzna także stanie się czysta.

²⁷Biada wam, obłudni nauczyciele Pisma i faryzeusze, bo jesteście podobni do pobielonych grobów , które z zewnątrz wyglądają pięknie, ale wewnątrz są pełne trupich kości i zgnilizny. ²⁸Tak i wy z zewnątrz wydajecie się ludziom sprawiedliwi, ale wewnątrz jesteście pełni obłudy i nieprawości.

²⁹Biada wam, obłudni nauczyciele Pisma i faryzeusze, bo budujecie groby prorokom i ozdabiacie grobowce sprawiedliwych. ³⁰Mówicie: Gdybyśmy żyli w czasach naszych przodków, nie przyłączylibyśmy się do nich, gdy zabijali proroków. ³¹W ten sposób sami przyznajecie, że jesteście potomkami tych, którzy mordowali proroków! ³²Tak więc dopełniliście i wy miary waszych przodków. ³³Węże i potomstwo żmijowe! Jakże unikniecie potępiającego wyroku?

³⁴Dlatego właśnie posyłam do was proroków, mędrców i nauczycieli Pisma. Jednych z nich zabijecie i ukrzyżujecie, a innych wychłoszczecie w waszych synagogach i będziecie ich przepędzać z miasta do miasta.³⁵Spadnie więc na was krew niesprawiedliwie przelana, począwszy od krwi sprawiedliwego Abla, aż po krew Zachariasza, syna Barachiasza, którego zamordowaliście między miejscem świętym a ołtarzem.³⁶Zapewniam was: Wasze pokolenie odpowie za to wszystko!

³⁷Jeruzalem, Jeruzalem! Zabijasz proroków i kamienujesz tych, którzy do ciebie zostali posłani. Ileż razy chciałem zgromadzić twoje dzieci, jak ptak zbiera pisklęta pod skrzydła, ale wy nie chcieliście. ³⁸Dlatego wasz dom zostanie opuszczony. ³⁹Mówię bowiem: Odtąd Mnie już nie ujrzycie aż do czasu, gdy powiecie: Chwała temu, który przychodzi w imię Pana.

Mt 24

24¹Jezus wyszedł ze świątyni. Dołączyli do Niego uczniowie i zwrócili Jego uwagę na zabudowania świątyni. ²A On powiedział: „Widzicie to wszystko? Zapewniam was: Nie pozostanie tu kamień na kamieniu . Wszystko legnie w gruzach!.

³A gdy siedział na Górze Oliwnej, podeszli do Niego uczniowie i pytali na osobności: „Powiedz nam, kiedy to nastąpi i jaki będzie znak Twojego przybycia i końca świata?. ⁴Jezus im odpowiedział: „Uważajcie, żeby was ktoś nie oszukał. ⁵Wielu bowiem przyjdzie w moim imieniu, mówiąc: «Ja jestem Chrystusem». I oszukają wielu. ⁶Gdy usłyszycie o wojnach i dotrą do was wieści z wojen, uważajcie! Nie dajcie się tym zastraszyć. Musi się bowiem to wydarzyć, ale to jeszcze nie koniec. ⁷Naród wystąpi przeciw narodowi i królestwo przeciw królestwu. Nastanie głód i w różnych miejscach będą trzęsienia ziemi. ⁸Ale to będzie dopiero początek udręki. ⁹Będą was uciskać i zabijać. Z powodu mojego imienia będą was nienawidzić we wszystkich narodach.¹⁰Wielu się wtedy załamie. Będą na siebie donosić i zapanuje nienawiść. ¹¹Pojawi się też wielu fałszywych proroków, którzy niejednego zwiodą. ¹²Ponieważ spotęguje się nieprawość, w wielu osłabnie miłość. ¹³Lecz ten, kto wytrwa do końca, będzie zbawiony. ¹⁴A Ewangelia o królestwie będzie głoszona po całej ziemi na świadectwo dla wszystkich narodów. I wtedy nastąpi koniec.

¹⁵Kiedy więc na miejscu świętym ujrzycie bluźnierczą obrzydliwość, o której mówił prorok Daniel – kto czyta, niech rozumie – ¹⁶wtedy mieszkańcy Judei niech uciekają w góry. ¹⁷Kto będzie na tarasie, niech nie schodzi do mieszkania, aby coś zabrać. ¹⁸A kto będzie na polu, niech nie wraca po płaszcz. ¹⁹Najtrudniej będzie w te dni kobietom w ciąży i karmiącym. ²⁰Módlcie się, abyście nie musieli uciekać w zimie lub w szabat. ²¹Nastanie wtedy ucisk tak wielki, jakiego jeszcze nie było od początku świata i jakiego nigdy nie będzie. ²²Gdyby ten czas nie został skrócony, nikt by nie ocalał. Lecz ze względu na wybranych czas ten zostanie skrócony.

²³Wtedy, jeśli wam ktoś powie: «Oto Chrystus jest tutaj» albo: «Jest tam» – nie wierzcie. ²⁴Pojawią się bowiem fałszywi chrystusi i fałszywi prorocy. Będą czynić wielkie znaki i cuda. Będą chcieli w ten sposób – o ile jest to możliwe – zwieść nawet wybranych.²⁵Już teraz wam to zapowiadam.

²⁶Gdy wam powiedzą: «Oto jest na pustyni» – nie idźcie tam; «Oto jest w domu» – nie wierzcie!²⁷Przybycie Syna Człowieczego będzie podobne do błyskawicy, która rozbłyska na wschodzie, a jaśnieje aż po zachód.²⁸Gdzie są zwłoki, tam gromadzą się orły.

²⁹Zaraz po udręce tych dni słońce się zaćmi, księżyc straci blask i gwiazdy spadną z nieba, a moce niebieskie zostaną wstrząśnięte .

³⁰Wtedy na niebie pojawi się znak Syna Człowieczego. I będą lamentować wszystkie narody ziemi. Zobaczą Syna Człowieczego przychodzącego na obłokach nieba, z wielką mocą i chwałą. ³¹I pośle swoich aniołów z wielką trąbą i zgromadzą Jego wybranych z czterech stron świata, od jednego krańca nieba aż do drugiego.

³²Uczcie się na przykładzie drzewa figowego: gdy jego gałązka staje się miękka i wypuszcza liście, rozpoznajecie, że zbliża się lato. ³³Tak też i wy, gdy zobaczycie to wszystko, wiedzcie, że jest już blisko, we drzwiach. ³⁴Zapewniam was: Nie przeminie to pokolenie, aż spełni się to wszystko. ³⁵Niebo i ziemia przeminą, ale moje słowa nie przeminą.

³⁶O tym, kiedy nadejdzie ten dzień i godzina, nikt nie wie: ani aniołowie w niebie, ani Syn, tylko Ojciec. ³⁷Z przybyciem Syna Człowieczego będzie podobnie, jak było za dni Noego.³⁸W tamtych dniach przed potopem jedli i pili oraz żenili się i były wydawane za mąż aż do dnia, w którym Noe wszedł do arki. ³⁹I nie spostrzegli się, kiedy przyszedł potop i wszystkich pochłonął. Tak również będzie, gdy przyjdzie Syn Człowieczy. ⁴⁰Wówczas dwóch będzie na roli: jeden będzie zabrany, a drugi pozostawiony. ⁴¹Dwie będą mleć na żarnach: jedna będzie zabrana, a druga pozostawiona.

⁴²Dlatego czuwajcie, bo nie wiecie, którego dnia przyjdzie wasz Pan! ⁴³Zważcie na to, że gdyby gospodarz wiedział, o jakiej porze nocy przyjdzie złodziej, na pewno by czuwał i nie pozwoliłby mu włamać się do swego domu. ⁴⁴Dlatego też i wy bądźcie gotowi, bo w chwili, kiedy się nie spodziewacie, Syn Człowieczy przyjdzie.

⁴⁵Kto jest tym wiernym i rozsądnym sługą, którego pan ustanowił nad swoimi domownikami, aby we właściwym czasie rozdawał im pożywienie? ⁴⁶Szczęśliwy sługa, którego pan zastanie przy tej czynności, gdy powróci. ⁴⁷Zapewniam was: Powierzy mu zarząd nad całym swoim majątkiem. ⁴⁸Lecz jeśli zły sługa pomyśli sobie: «Mój pan opóźnia się» ⁴⁹i zacznie bić sługi swego pana oraz jeść i pić z pijakami, ⁵⁰to jego pan nadejdzie w nieoczekiwanym dniu i o nieznanej godzinie. ⁵¹Wtedy usunie go i umieści wśród obłudników. Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów.

Mt 25

25¹Wówczas królestwo niebieskie będzie podobne do dziesięciu panien, które wzięły swoje lampy i wyszły na spotkanie pana młodego. ²Pięć z nich było głupich a pięć rozsądnych. ³Głupie wzięły lampy, ale nie zabrały ze sobą oliwy. ⁴Rozsądne wzięły lampy i oliwę w naczyniach. ⁵A gdy pan młody się opóźniał, ogarnęło je znużenie i wszystkie zasnęły.

⁶O północy zaś rozległo się wołanie: «Pan młody nadchodzi! Wyjdźcie mu na spotkanie!». ⁷Wtedy obudziły się wszystkie panny i przygotowały lampy. ⁸Głupie powiedziały do rozsądnych: «Podzielcie się z nami oliwą, bo nasze lampy gasną». ⁹Ale rozsądne odpowiedziały: «O nie, gdyż mogłoby nie starczyć i nam, i wam. Idźcie do sprzedawców i kupcie sobie». ¹⁰Gdy one odeszły, przybył pan młody. Te, które były przygotowane, weszły z nim na wesele i drzwi zamknięto. ¹¹Później przyszły pozostałe panny i wołały: «Panie, panie, otwórz nam!». ¹²Lecz on im odpowiedział: «Zapewniam was, że was nie znam».

¹³Czuwajcie więc, bo nie znacie dnia ani godziny.

¹⁴Będzie też podobnie jak z człowiekiem, który wybierał się w podróż. Zawołał swoje sługi i powierzył im swój majątek. ¹⁵Jednemu dał pięć talentów, drugiemu dwa, a trzeciemu jeden; każdemu według jego zdolności. I wyjechał. ¹⁶Ten, który otrzymał pięć talentów, natychmiast puścił je w obieg i zyskał drugie pięć. ¹⁷Podobnie i ten, który otrzymał dwa, zyskał drugie dwa. ¹⁸Ten zaś, który otrzymał jeden, wykopał dół w ziemi i ukrył pieniądze swego pana.

¹⁹Po dłuższym czasie pan powrócił i zaczął rozliczać się ze sługami. ²⁰Najpierw przyszedł ten, który otrzymał pięć talentów. Przyniósł drugie pięć i powiedział: «Panie! Dałeś mi pięć talentów. Oto zyskałem pięć następnych». ²¹Pan powiedział do niego: «Dobrze, sługo dobry i wierny. Byłeś wierny w drobnych sprawach, nad wieloma cię postawię. Wejdź, aby radować się ze swoim panem».

²²Przyszedł następnie ten, który otrzymał dwa talenty, i powiedział: «Panie! Dałeś mi dwa talenty. Oto zyskałem dwa następne». ²³Pan powiedział do niego: «Dobrze, sługo dobry i wierny. Byłeś wierny w drobnych sprawach, nad wieloma cię postawię. Wejdź, aby radować się ze swoim panem».

²⁴Przyszedł wreszcie ten, który otrzymał jeden talent i powiedział: «Panie! Wiedziałem, że jesteś człowiekiem wymagającym. Chcesz żąć tam, gdzie nie posiałeś, i zbierać tam, gdzie nie rozsypałeś. ²⁵Bałem się ciebie i dlatego ukryłem talent w ziemi. Oto masz, co twoje». ²⁶Wtedy pan mu odpowiedział: «Sługo zły i leniwy. Wiedziałeś, że chcę żąć tam, gdzie nie posiałem, i zbierać tam, gdzie nie rozsypałem. ²⁷Powinieneś był więc przekazać pieniądze bankierom, a ja po powrocie odebrałbym je z zyskiem. ²⁸Dlatego zabierzcie mu talent i dajcie temu, który ma dziesięć talentów. ²⁹Każdemu bowiem, kto ma, będzie dodane i będzie miał w nadmiarze. Temu zaś, kto nie ma, zostanie zabrane nawet to, co ma. ³⁰A nieużytecznego sługę wyrzućcie na zewnątrz, w ciemności. Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów».

³¹Kiedy Syn Człowieczy przyjdzie w swojej chwale wraz ze wszystkimi aniołami, wtedy zasiądzie na tronie swej chwały.³²Wówczas zgromadzą się przed Nim wszystkie narody. A On oddzieli jednych od drugich, jak pasterz oddziela owce od kozłów. ³³Owce postawi po swojej prawej stronie, a kozły po lewej. ³⁴I powie Król do tych po prawej stronie: «Zbliżcie się, błogosławieni mojego Ojca. Weźcie w posiadanie królestwo przygotowane dla was od początku świata.

³⁵Bo byłem głodny, a daliście Mi jeść; byłem spragniony, a daliście Mi pić; byłem przybyszem, a przyjęliście Mnie;

³⁶byłem nagi, a przyodzialiście Mnie; byłem chory, a zatroszczyliście się o Mnie; byłem w więzieniu, a przyszliście do Mnie».

³⁷Wtedy zapytają Go sprawiedliwi: «Panie, kiedy widzieliśmy Cię głodnym i nakarmiliśmy Cię, albo spragnionym i daliśmy Ci pić? ³⁸Kiedy widzieliśmy Ciebie jako przybysza i przyjęliśmy Cię, albo że byłeś nagi i przyodzialiśmy Cię? ³⁹Kiedy widzieliśmy Ciebie chorego lub w więzieniu i przyszliśmy do Ciebie?». ⁴⁰A Król im odpowie: «Zapewniam was: Wszystko, co zrobiliście dla jednego z tych najmniejszych moich braci, zrobiliście dla Mnie».

⁴¹Następnie powie do tych po lewej stronie: «Odejdźcie ode Mnie, przeklęci, w ogień wieczny, który przygotowano diabłu i jego aniołom.

⁴²Bo byłem głodny, a nie daliście Mi jeść; byłem spragniony, a nie daliście Mi pić;

⁴³byłem przybyszem, a nie przyjęliście Mnie; byłem nagi, a nie przyodzialiście Mnie; byłem chory i w więzieniu, a nie zatroszczyliście się o Mnie».

⁴⁴Wtedy oni zapytają: «Panie, kiedy widzieliśmy Cię głodnym lub spragnionym, przybyszem lub nagim, chorym lub w więzieniu, a nie usłużyliśmy Tobie?».⁴⁵Wtedy im odpowie: «Zapewniam was: Czego nie zrobiliście dla jednego z tych najmniejszych, tego nie zrobiliście dla Mnie».⁴⁶I pójdą oni na wieczną mękę, a sprawiedliwi do życia wiecznego.

Mt 26

26¹Gdy Jezus skończył całe swoje nauczanie, powiedział do uczniów: ²„Wiecie, że za dwa dni będzie Pascha, a wtedy Syn Człowieczy zostanie wydany na ukrzyżowanie.

³W tym czasie wyżsi kapłani i starsi ludu zgromadzili się w pałacu najwyższego kapłana, o imieniu Kajfasz,⁴i postanowili podstępnie schwytać Jezusa i zabić. ⁵Mówili jednak: „Tylko nie podczas święta, żeby nie doszło do rozruchów wśród ludu.

⁶A gdy Jezus był w Betanii w domu Szymona Trędowatego, ⁷przyszła do Niego kobieta z alabastrowym flakonikiem wypełnionym bardzo kosztownym olejkiem. I wylała go na Jego głowę, gdy spoczywał przy stole. ⁸Widząc to, uczniowie bardzo się oburzyli. Mówili: „Po co takie marnotrawstwo? ⁹Można to było drogo sprzedać, a pieniądze rozdać ubogim.

¹⁰Lecz Jezus spostrzegł to i rzekł: „Dlaczego sprawiacie przykrość tej kobiecie? Przecież spełniła wobec Mnie dobry uczynek.¹¹Ubogich stale będziecie mieć u siebie, Mnie natomiast nie będziecie mieć zawsze. ¹²Ona wylała ten olejek na moje ciało, aby je przygotować na pogrzeb. ¹³Zapewniam was: Wszędzie, gdziekolwiek na świecie będzie głoszona ta Ewangelia, będą również ją wspominać, opowiadając o tym, co uczyniła.

¹⁴Wtedy jeden z Dwunastu, imieniem Judasz Iskariota, poszedł do wyższych kapłanów ¹⁵i zapytał: „Ile mi dacie, jeśli wam Go wydam?. Oni postanowili dać mu trzydzieści srebrników. ¹⁶I od tej chwili szukał dogodnej okazji, aby Go wydać.

¹⁷W pierwszy dzień Przaśników uczniowie podeszli do Jezusa i zapytali: „Gdzie chcesz, żebyśmy Ci przygotowali wieczerzę paschalną?. ¹⁸On odpowiedział: „Idźcie do miasta, do znanego nam człowieka i powiedzcie mu: «Nauczyciel mówi: Mój czas jest bliski. U ciebie będę obchodził Paschę z moimi uczniami».¹⁹Uczniowie wykonali to polecenie Jezusa i przygotowali Paschę.

²⁰Gdy nastał wieczór, On i Dwunastu zajęli miejsce przy stole. ²¹Kiedy jedli, powiedział: „Zapewniam was: Jeden z was Mnie wyda. ²²A oni bardzo tym przygnębieni pytali jeden po drugim: „Chyba nie ja, Panie?. ²³On odpowiedział: „Wyda Mnie ten, który zanurzył ze Mną rękę w misie. ²⁴Syn Człowieczy wprawdzie odchodzi, jak o Nim napisano, ale biada temu człowiekowi, przez którego Syn Człowieczy będzie wydany. Byłoby lepiej dla tego człowieka, żeby się nie narodził!.²⁵Wtedy Judasz, który miał Go wydać, zapytał: „Chyba nie ja, Rabbi?. On mu odparł: „Sam to powiedziałeś.

²⁶A gdy jedli, Jezus wziął chleb, odmówił modlitwę uwielbienia, połamał i dał uczniom, mówiąc: „Bierzcie i jedzcie. To jest ciało moje. ²⁷Następnie wziął kielich, odmówił modlitwę dziękczynną i powiedział: „Pijcie z niego wszyscy. ²⁸To jest bowiem moja krew przymierza, która za wielu jest wylewana na odpuszczenie grzechów ²⁹A mówię wam, że odtąd nie będę już więcej pił napoju z owocu winnego krzewu aż do dnia, kiedy będę go pił z wami nowy, w królestwie mojego Ojca.³⁰I gdy odśpiewali hymn, wyszli ku Górze Oliwnej.

³¹Wtedy Jezus powiedział: „Tej nocy wszyscy zwątpicie we Mnie. Jest bowiem napisane: Uderzę pasterza, a stado owiec się rozproszy. ³²Lecz po zmartwychwstaniu pójdę przed wami do Galilei. ³³Wtedy Piotr Mu oświadczył: „Nawet gdyby wszyscy zwątpili w Ciebie, ja nigdy nie zwątpię. ³⁴Rzekł do niego Jezus: „Zapewniam cię: Jeszcze tej nocy, zanim kogut zapieje, trzy razy się Mnie wyprzesz. ³⁵Lecz Piotr Mu odparł: „Choćbym miał zginąć z Tobą, nigdy nie wyprę się Ciebie. Podobnie twierdzili wszyscy uczniowie.

³⁶Jezus przyszedł z nimi do posiadłości zwanej Getsemani. Wtedy powiedział uczniom: „Usiądźcie tutaj, a Ja odejdę tam, aby się modlić. ³⁷Zabrał ze sobą tylko Piotra i dwóch synów Zebedeusza. Wtedy zaczął się smucić i trwożyć. ³⁸Powiedział: „Smutna jest moja dusza aż do śmierci. Zostańcie tutaj i czuwajcie ze Mną. ³⁹Odszedł nieco dalej, upadł na twarz i tak się modlił: „Mój Ojcze! Jeśli to możliwe, niech Mnie ominie ten kielich! Lecz niech się stanie tak, jak Ty chcesz, nie Ja.

⁴⁰Potem wrócił do uczniów i zastał ich śpiących. Powiedział do Piotra: „Nie mieliście tyle siły, aby jedną godzinę czuwać ze Mną? ⁴¹Czuwajcie i módlcie się, abyście nie ulegli pokusie. Duch wprawdzie gorliwy, ale ciało słabe.

⁴²Odszedł po raz drugi i tak się modlił: „Mój Ojcze! Jeśli nie może Mnie ominąć ten kielich i muszę go wypić, niech się spełni Twoja wola!. ⁴³Potem wrócił i znów zastał ich śpiących, bo sen zamknął im oczy. ⁴⁴Jeszcze raz ich zostawił, odszedł i modlił się po raz trzeci, powtarzając te same słowa.

⁴⁵Potem powrócił do uczniów i powiedział: „Wciąż jeszcze śpicie i odpoczywacie? Oto nadchodzi godzina i Syn Człowieczy zostanie wydany w ręce grzeszników.⁴⁶Wstańcie! Chodźmy! Oto nadchodzi ten, który Mnie wydał.

⁴⁷Gdy On jeszcze mówił, przyszedł Judasz, jeden z Dwunastu, a z nim wielka zgraja z mieczami i kijami, wysłana przez wyższych kapłanów i starszych ludu.⁴⁸Zdrajca umówił się z nimi na taki znak: „Ten, którego pocałuję, to On. Jego schwytajcie!. ⁴⁹Zaraz też podszedł do Jezusa i powiedział: „Witaj, Rabbi!. I pocałował Go. ⁵⁰A Jezus powiedział do niego: „Przyjacielu, po co przychodzisz?”. Wtedy podeszli do Jezusa i pojmali Go.

⁵¹A jeden z tych, którzy byli z Jezusem, wyciągnął rękę, dobył miecza, uderzył sługę najwyższego kapłana i odciął mu ucho.⁵²Wtedy Jezus powiedział do niego: „Schowaj miecz tam, gdzie jego miejsce, bo wszyscy, którzy za miecz chwytają, od miecza giną. ⁵³Czyż myślisz, że nie mógłbym poprosić mojego Ojca, aby natychmiast postawił przy Mnie więcej niż dwanaście oddziałów anielskich? ⁵⁴Ale jak wówczas wypełni się to, co według Pisma musi się wydarzyć?.

⁵⁵Wtedy też Jezus powiedział do tłumu: „Wyszliście, jak po przestępcę, z mieczami i kijami, żeby Mnie pojmać. Codziennie nauczałem w świątyni, a nie schwytaliście Mnie.⁵⁶Lecz stało się to wszystko, aby się wypełniły Pisma proroków. Wtedy wszyscy uczniowie opuścili Go i uciekli.

⁵⁷Ci, którzy pojmali Jezusa, zaprowadzili Go do najwyższego kapłana Kajfasza. Tam zebrali się nauczyciele Pisma i starsi ludu.⁵⁸Piotr zaś szedł za Nim z daleka aż do pałacu najwyższego kapłana. Wszedł na dziedziniec i usiadł między służbą, aby zobaczyć, jak się to skończy.

⁵⁹Tymczasem wyżsi kapłani i cała Wysoka Rada szukali fałszywych dowodów przeciwko Jezusowi, aby Go skazać na śmierć.⁶⁰Jednak nie znaleźli, chociaż występowało wielu fałszywych świadków. W końcu przyszli dwaj, ⁶¹którzy zeznali: „On powiedział: Mogę zburzyć świątynię Bożą i w ciągu trzech dni ją odbudować!. ⁶²Wtedy wstał najwyższy kapłan i zapytał: „Nic nie odpowiadasz na to, co oni zeznają przeciw Tobie?. ⁶³Ale Jezus milczał. Wtedy najwyższy kapłan powiedział do Niego: „Zaklinam Cię na Boga żywego! Powiedz nam, czy Ty jesteś Chrystusem, Synem Bożym?.⁶⁴Jezus odrzekł: „Sam to powiedziałeś. Ale oświadczam wam: Odtąd ujrzycie Syna Człowieczego, który siedzi po prawej stronie Wszechmogącego i przychodzi na obłokach nieba.⁶⁵Wtedy najwyższy kapłan rozdarł swoje szaty i zawołał: „Zbluźnił! Czy potrzeba jeszcze świadków? Oto teraz usłyszeliście bluźnierstwo! ⁶⁶Co o tym sądzicie?. Odpowiedzieli: „Winien jest śmierci!. ⁶⁷Wówczas pluli Mu w twarz i policzkowali Go. A bijąc Go, ⁶⁸mówili: „Prorokuj nam, Chrystusie, kto Cię uderzył?.

⁶⁹Piotr zaś siedział na zewnątrz, na dziedzińcu. Podeszła do niego jakaś służąca i powiedziała: „Ty też byłeś z Jezusem Galilejczykiem.⁷⁰On jednak zaprzeczył temu wobec wszystkich: „Nie wiem, o czym mówisz. ⁷¹A gdy poszedł ku bramie, zobaczyła go inna służąca i powiedziała do obecnych: „On był z Jezusem Nazarejczykiem. ⁷²I znowu zaprzeczył pod przysięgą: „Nie znam tego człowieka. ⁷³Po chwili także ci, którzy tam stali, podeszli i powiedzieli Piotrowi: „Na pewno jesteś jednym z nich, bo twoja wymowa cię zdradza!. ⁷⁴Wtedy zaczął się zaklinać i przysięgać: „Nie znam tego człowieka. I zaraz kogut zapiał. ⁷⁵Piotr przypomniał sobie słowa Jezusa, który powiedział: „Zanim kogut zapieje, ty trzy razy się Mnie wyprzesz. Wyszedł stamtąd i gorzko zapłakał.

Mt 27

27¹Gdy nastał ranek, wszyscy wyżsi kapłani i starsi ludu wydali na Jezusa wyrok śmierci. ²Związali Go więc, wyprowadzili i przekazali namiestnikowi Piłatowi.

³A Judasz, który Go zdradził, dowiedział się, że skazano Go na śmierć, poczuł wyrzuty sumienia i odniósł trzydzieści srebrników wyższym kapłanom oraz starszym.⁴Powiedział: „Zgrzeszyłem, gdyż wydałem niewinnego. A oni mu odparli: „Co nas to obchodzi? To twoja sprawa. ⁵Wtedy rzucił pieniądze w stronę świątyni, odszedł stamtąd i powiesił się.

⁶A wyżsi kapłani wzięli srebrniki i powiedzieli: „Nie wolno ich wrzucać do skarbony, bo są zapłatą za krew.⁷Po naradzie kupili za nie Pole Garncarza na cmentarz dla cudzoziemców. ⁸Dlatego miejsce to aż do dnia dzisiejszego nazywa się Polem Krwi. ⁹Tak wypełniło się słowo przekazane przez proroka Jeremiasza: Wzięli trzydzieści srebrników jako zapłatę za Tego, kogo oszacowali synowie Izraela.

¹⁰I tak jak nakazał Pan, dali je za Pole Garncarza.

¹¹Jezusa postawiono przed namiestnikiem. A namiestnik zapytał: „Czy Ty jesteś królem Żydów?. Jezus odpowiedział: „Ty tak mówisz. ¹²Ale gdy Go oskarżali wyżsi kapłani i starsi, nic nie odpowiadał. ¹³Wtedy zapytał Go Piłat: „Czy słyszysz, o co Cię oskarżają?. ¹⁴Lecz On nie odpowiedział mu ani słowem, co bardzo zdziwiło namiestnika.

¹⁵Z okazji święta namiestnik miał zwyczaj uwalniać jednego więźnia, którego lud wskazał. ¹⁶Mieli wtedy znanego więźnia, zwanego Jezusem Barabaszem. ¹⁷Kiedy się więc zgromadzili, Piłat ich zapytał: „Kogo mam wam uwolnić? Jezusa Barabasza czy Jezusa, zwanego Chrystusem?.¹⁸Wiedział bowiem, że wydali Go z zawiści.

¹⁹A gdy on zasiadał na ławie sędziowskiej, jego żona przekazała mu prośbę: „Nie miej nic do czynienia z tym sprawiedliwym. Dziś we śnie wiele wycierpiałam z Jego powodu.

²⁰A wyżsi kapłani i starsi podburzyli tłum, żeby prosił o Barabasza, a domagał się śmierci dla Jezusa. ²¹Namiestnik zapytał: „Którego z tych dwóch mam wam uwolnić?. Odpowiedzieli: „Barabasza!. ²²Piłat ich zapytał: „A co mam uczynić z Jezusem, zwanym Chrystusem?. Wówczas wszyscy odpowiedzieli: „Na krzyż z Nim!. ²³Wtedy ich zapytał: „Co On złego zrobił?. Lecz oni jeszcze głośniej krzyczeli: „Na krzyż z Nim!. ²⁴Piłat widział, że to nic nie pomaga, a zamieszanie staje się coraz większe. Wziął więc wodę i na oczach tłumu umył ręce . I powiedział: „Nie ponoszę winy za tę krew. To wasza sprawa. ²⁵A cały lud odparł: „Niech Jego krew spadnie na nas i na nasze dzieci!. ²⁶Wtedy wypuścił im Barabasza, a Jezusa kazał ubiczować i wydał na ukrzyżowanie.

²⁷Żołnierze namiestnika zabrali Jezusa do pretorium. Zgromadzili tam cały oddział. ²⁸Następnie rozebrali Go i narzucili na Niego szkarłatny płaszcz. ²⁹Uplecioną z cierni koronę włożyli Mu na głowę, a do prawej ręki dali Mu trzcinę. Potem przyklękali przed Nim i szydzili z Niego, wołając: „Bądź pozdrowiony, królu Żydów!. ³⁰I plując na Niego, brali trzcinę i bili Go po głowie. ³¹Kiedy Go wyszydzili, zdjęli z Niego płaszcz i założyli Mu Jego własne ubranie. Następnie poprowadzili Go na ukrzyżowanie.

³²Kiedy wychodzili, spotkali Cyrenejczyka imieniem Szymon. Przymusili go, żeby niósł Jego krzyż. ³³Gdy przyszli na miejsce zwane Golgotą, to znaczy Miejsce Czaszki, ³⁴dali Mu do picia wino zmieszane z żółcią. On skosztował, ale nie chciał pić.

³⁵Potem ukrzyżowali Go, a Jego ubranie rozdzielili między siebie, rzucając o nie losy. ³⁶Po czym usiedli i pilnowali Go. ³⁷A nad Jego głową umieścili napis z podaniem Jego winy: „To jest Jezus, król Żydów!. ³⁸Razem z Nim ukrzyżowano dwóch przestępców: jednego z prawej, a drugiego z lewej strony.

³⁹A przechodzący szydzili z Niego. Potrząsali głowami ⁴⁰i mówili: „Ty, co burzysz świątynię i w trzy dni ją odbudowujesz, wybaw sam siebie! Jeśli jesteś Synem Bożym, zejdź z krzyża!.⁴¹Podobnie szydzili wyżsi kapłani, nauczyciele Pisma i starsi. Mówili: ⁴²„Innych wybawiał, a sam siebie nie może wybawić! Jest królem Izraela. Niech zejdzie teraz z krzyża, to Mu uwierzymy! ⁴³Zaufał Bogu, niech Go teraz wybawi, jeśli Go kocha! Powiedział przecież: «Jestem Synem Bożym!». ⁴⁴Podobnie ubliżali Mu ukrzyżowani z Nim przestępcy.

⁴⁵Od godziny szóstej do godziny dziewiątej ciemność okryła całą ziemię. ⁴⁶Około godziny dziewiątej Jezus zawołał donośnym głosem: „Eli, eli lema sabachthani?. To znaczy: „Boże mój, Boże mój, czemuś Mnie opuścił?. ⁴⁷Niektórzy z tych, co tam stali, słysząc to, mówili: „Eliasza wzywa”. ⁴⁸I zaraz jeden z nich podbiegł, wziął gąbkę, nasycił ją octem, włożył na trzcinę i dał Mu pić. ⁴⁹Inni jednak mówili: „Poczekaj! Zobaczymy, czy przyjdzie Eliasz, aby Go wybawić. ⁵⁰A Jezus znowu zawołał donośnym głosem i oddał ducha.

⁵¹Wtedy zasłona świątyni rozdarła się od góry do dołu na dwie części. Ziemia się zatrzęsła, a skały popękały. ⁵²Grobowce się otwarły i wielu z pogrzebanych świętych wstało w swoich ciałach. ⁵³Wyszli z grobowców, po Jego zmartwychwstaniu weszli do Miasta Świętego i ukazali się wielu.

⁵⁴A setnik i ci, którzy razem z nim pilnowali Jezusa, widząc trzęsienie ziemi i to wszystko, co się wydarzyło, bardzo się przerazili i stwierdzili: „Rzeczywiście On był Synem Bożym.

⁵⁵Było tam również wiele kobiet, które przyglądały się temu z daleka. Przybyły one za Jezusem z Galilei, aby Mu usługiwać.⁵⁶Wśród nich była Maria Magdalena, Maria, matka Jakuba i Józefa, oraz matka synów Zebedeusza.

⁵⁷Wieczorem przyszedł bogaty człowiek z Arymatei, imieniem Józef, który też był uczniem Jezusa. ⁵⁸Poszedł on do Piłata i poprosił o ciało Jezusa. Wtedy Piłat rozkazał mu je wydać. ⁵⁹Józef wziął ciało, owinął je w czyste lniane płótno ⁶⁰i złożył w swoim nowym grobowcu, wykutym w skale. Zatoczył przed wejściem do grobowca wielki kamień i odszedł. ⁶¹A Maria Magdalena i druga Maria pozostały tam i siedziały naprzeciw grobu.

⁶²Następnego dnia, czyli po dniu przygotowania, zebrali się u Piłata wyżsi kapłani i faryzeusze. ⁶³Powiedzieli: „Panie, przypomnieliśmy sobie, że ten zwodziciel jeszcze za życia mówił: «Po trzech dniach zmartwychwstanę». ⁶⁴Rozkaż więc, aby pilnowano grobu aż do trzeciego dnia, żeby czasem Jego uczniowie nie przyszli, nie wykradli Go i nie rozpowiadali wśród ludzi, że powstał z martwych. I ostatnie oszustwo byłoby gorsze od pierwszego. ⁶⁵Piłat im odpowiedział: „Weźcie straże i idźcie zabezpieczyć grób, jak umiecie. ⁶⁶Oni więc poszli i zabezpieczyli grób: opieczętowali kamień i postawili straże.

Mt 28

28¹Po szabacie, o świcie w pierwszy dzień tygodnia, Maria Magdalena oraz druga Maria przyszły obejrzeć grób. ²A oto nastąpiło wielkie trzęsienie ziemi, bo anioł Pański zstąpił z nieba i odsunął kamień. Potem usiadł na nim. ³Miał jaśniejący wygląd, a jego odzież była biała jak śnieg. ⁴Na jego widok strażnicy zadrżeli z przerażenia i zamarli.

⁵Anioł powiedział do kobiet: „Wy się nie bójcie! Wiem, że szukacie Jezusa ukrzyżowanego. ⁶Nie ma Go tutaj! Zmartwychwstał, jak zapowiedział. Podejdźcie i zobaczcie miejsce, gdzie Go położono. ⁷Potem idźcie szybko powiedzieć Jego uczniom: Powstał z martwych i podąża przed wami do Galilei. Tam Go zobaczycie. Oto, co miałem wam powiedzieć.⁸One zaś z lękiem, ale i wielką radością odeszły szybko od grobu i pobiegły oznajmić to Jego uczniom.

⁹A Jezus wyszedł im naprzeciw i pozdrowił je: „Witajcie!. Wtedy one podeszły do Niego, objęły Go za nogi i oddały Mu hołd. ¹⁰Jezus zaś rzekł do nich: „Nie bójcie się! Idźcie i powiedzcie moim braciom, aby poszli do Galilei; tam Mnie zobaczą.

¹¹Gdy były jeszcze w drodze, niektórzy strażnicy przyszli do miasta i powiadomili wyższych kapłanów o wszystkim, co się wydarzyło. ¹²Oni zebrali się ze starszymi i po naradzie dali żołnierzom dużo pieniędzy, ¹³nakazując: „Mówcie tak: Nocą, kiedy zasnęliśmy, przyszli Jego uczniowie i wykradli Go.¹⁴A jeżeli dowie się o tym namiestnik, wyjaśnimy mu to, żebyście nie mieli kłopotów. ¹⁵Oni wzięli pieniądze i zrobili tak, jak ich pouczono. I rozeszła się ta wieść wśród Żydów, i jest powtarzana aż do dnia dzisiejszego.

¹⁶Jedenastu uczniów poszło do Galilei, na górę, tak jak im Jezus nakazał. ¹⁷Gdy Go zobaczyli, oddali Mu hołd. Niektórzy jednak nie dowierzali. ¹⁸A Jezus podszedł do nich i powiedział: „Otrzymałem pełną władzę w niebie i na ziemi. ¹⁹Idźcie więc i pozyskujcie uczniów we wszystkich narodach! Udzielajcie im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego!²⁰Nauczajcie ich, aby zachowywali wszystko, co wam nakazałem. A oto Ja jestem z wami przez wszystkie dni, aż do końca świata.

Mk 1

1¹Początek Ewangelii Jezusa Chrystusa, Syna Bożego. ²Tak napisał prorok Izajasz:

Oto wysyłam mojego posłańca przed Tobą,

aby przygotował Twoją drogę.

³Głos, który woła na pustyni:

Przygotujcie drogę Pana!

Wyprostujcie Jego ścieżki!

⁴Jan chrzcił na pustyni i głosił chrzest nawrócenia dla odpuszczenia grzechów. ⁵Przychodzili do niego ludzie z całej judejskiej krainy i wszyscy mieszkańcy Jerozolimy; wyznawali swoje grzechy, a on chrzcił ich w rzece Jordan.⁶Jan nosił ubranie z wielbłądziej sierści i skórzany pas na biodrach. Żywił się szarańczą i miodem dzikich pszczół. ⁷Głosił: „Idzie za mną potężniejszy ode mnie, a ja nie jestem godny, aby schylić się i rozwiązać rzemyk u Jego sandałów. ⁸Ja ochrzciłem was wodą, a On będzie was chrzcił Duchem Świętym.

⁹Wtedy przyszedł Jezus z Nazaretu w Galilei i został ochrzczony przez Jana w Jordanie. ¹⁰Zaraz po tym, kiedy wychodził z wody, ujrzał niebo otwarte i Ducha, który zstępował na Niego jakby gołębica.¹¹I rozległ się głos z nieba: „Ty jesteś moim Synem umiłowanym, Ciebie upodobałem sobie.

¹²Zaraz też Duch wyprowadził Go na pustynię,¹³gdzie przez czterdzieści dni był kuszony przez szatana. Przebywał tam wśród dzikich zwierząt, a aniołowie Mu służyli.

¹⁴Kiedy Jan został uwięziony, Jezus przybył do Galilei, głosząc Ewangelię Bożą. ¹⁵Mówił: „Czas się wypełnił” i „Nadchodzi już królestwo Boże! Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię.

¹⁶Przechodząc obok Jeziora Galilejskiego, zobaczył Szymona i Andrzeja, brata Szymona, jak zarzucali sieci w jezioro; byli bowiem rybakami. ¹⁷Jezus powiedział do nich: „Pójdźcie za Mną, a sprawię, że staniecie się rybakami ludzi. ¹⁸Oni natychmiast zostawili sieci i poszli za Nim. ¹⁹A gdy uszedł nieco dalej, zobaczył Jakuba, syna Zebedeusza, i jego brata Jana. Oni też byli w łodzi i naprawiali sieci. ²⁰Zaraz ich powołał, a oni zostawili w łodzi swego ojca, Zebedeusza, razem z najemnikami i poszli za Nim.

²¹Przyszli do Kafarnaum. W szabat wszedł zaraz do synagogi i nauczał.

²²Jego nauka budziła zdziwienie: uczył ich bowiem jak ten, który ma moc, a nie jak nauczyciele Pisma.²³Był właśnie w synagodze człowiek opętany przez ducha nieczystego. Zawołał on: ²⁴„Co mamy z Tobą wspólnego, Jezusie Nazarejczyku? Przyszedłeś nas zgubić! Wiem, kim jesteś: Świętym Boga. ²⁵A Jezus stanowczo mu nakazał: „Milcz i wyjdź z niego!. ²⁶Wtedy duch nieczysty, wstrząsając gwałtownie tym człowiekiem i krzycząc donośnym głosem, wyszedł z niego. ²⁷Wszystkich ogarnęło zdumienie, tak iż jeden drugiego pytał: „Co to jest? Jakaś nowa nauka z mocą! Nawet duchom nieczystym rozkazuje i są Mu posłuszne. ²⁸I szybko rozeszła się wieść o Nim wszędzie po całej krainie galilejskiej.

²⁹Wprost z synagogi udał się z Jakubem i Janem do domu Szymona i Andrzeja. ³⁰A teściowa Szymona leżała w gorączce. Zaraz powiedzieli Mu o niej. ³¹On podszedł, wziął teściową za rękę i podniósł. Wtedy gorączka ustąpiła, a ona usługiwała im. ³²Z nastaniem wieczora, gdy słońce już zaszło, przynosili do Niego wszystkich chorych i opętanych.³³Całe miasto zgromadziło się u drzwi. ³⁴Uzdrowił wielu, których nękały rozmaite choroby, i wyrzucił wiele demonów; lecz nie pozwalał demonom mówić, ponieważ Go znały.

³⁵Nad ranem, jeszcze przed świtem, wstał i wyszedł na miejsce odludne, i tam się modlił. ³⁶A Szymon i ci, którzy z nim byli, poszli Go szukać. ³⁷Kiedy Go znaleźli, powiedzieli Mu: „Wszyscy Cię szukają. ³⁸A On im odpowiedział: „Pójdźmy gdzie indziej, do sąsiednich miejscowości, abym i tam nauczał, po to bowiem wyszedłem. ³⁹I chodził po całej Galilei, nauczając w ich synagogach i wyrzucając demony.

⁴⁰Wtedy podszedł do Niego trędowaty, upadł na kolana i prosił: „Jeżeli chcesz, możesz mnie oczyścić. ⁴¹Ulitował się, wyciągnął rękę, dotknął go i powiedział: „Chcę, bądź oczyszczony. ⁴²I natychmiast trąd ustąpił. Został oczyszczony. ⁴³Jezus stanowczo mu przykazał i zaraz go odprawił, ⁴⁴mówiąc: „Pamiętaj, nie mów nic o tym nikomu, lecz idź, pokaż się kapłanowi, a na świadectwo dla nich złóż za swoje oczyszczenie ofiarę, zgodnie z nakazem Mojżesza.⁴⁵Lecz on wyszedł i zaczął opowiadać wokoło o tym wydarzeniu. Dlatego Jezus nie mógł już jawnie wejść do miasta, lecz przebywał w miejscach ustronnych. Ludzie natomiast schodzili się do Niego ze wszystkich stron.

Mk 2

2¹Kiedy po kilku dniach ponownie wszedł do Kafarnaum, rozeszła się wiadomość, że jest w domu. ²Zbiegło się tak wielu ludzi, że nawet przed drzwiami nie było miejsca, a On przemawiał. ³Wtedy przynieśli do Niego człowieka sparaliżowanego. Ponieważ czterej mężczyźni, którzy go nieśli, ⁴nie mogli z powodu tłumu podejść do Jezusa, rozebrali dach nad miejscem, gdzie się znajdował, i przez otwór spuścili nosze, na których leżał paralityk. ⁵Jezus, widząc ich wiarę, powiedział do chorego: „Synu! Twoje grzechy są odpuszczone. ⁶Wśród zebranych tam byli też nauczyciele Pisma, którzy myśleli sobie: ⁷„Dlaczego On tak mówi? Bluźni! Któż może odpuszczać grzechy? Jedynie sam Bóg!. ⁸Jezus poznał zaraz w swoim duchu, że tak myślą, i powiedział do nich: „Dlaczego nurtują was takie myśli? ⁹Co jest łatwiejsze? Powiedzieć sparaliżowanemu: «Twoje grzechy są odpuszczone», czy też rozkazać: «Wstań, weź swoje nosze i chodź»? ¹⁰Abyście jednak wiedzieli, że Syn Człowieczy ma władzę odpuszczania grzechów na ziemi – powiedział do człowieka sparaliżowanego –¹¹mówię ci: Wstań, weź swoje nosze i wracaj do domu!. ¹²On wstał, wziął swoje nosze i wobec wszystkich wyszedł, tak iż wszyscy się zdumiewali i wielbili Boga, mówiąc: „Jeszcze nigdy nie widzieliśmy czegoś podobnego!.

¹³I znów wyszedł nad jezioro. Cały lud przychodził do Niego, a On nauczał. ¹⁴Kiedy szedł, zobaczył Lewiegoa, syna Alfeusza, który pobierał cło. Powiedział do niego: „Pójdź za Mną!. A on wstał i poszedł za Nim. ¹⁵Gdy Jezus siedział przy stole w jego domu, razem z Jezusem i Jego uczniami siedziało wielu celników i grzeszników. Było bowiem wielu takich, którzy szli za Nim. ¹⁶Niektórzy nauczyciele Pisma, spośród faryzeuszów, widząc, że spożywa posiłek razem z grzesznikami i celnikami, mówili do Jego uczniów: „Dlaczego On je z celnikami i grzesznikami? . ¹⁷Gdy Jezus to usłyszał, powiedział do nich: „Lekarz nie jest potrzebny zdrowym, lecz chorym. Nie przyszedłem powoływać sprawiedliwych, ale grzeszników.

¹⁸Uczniowie Jana i faryzeusze mieli właśnie post. Przyszli więc i zadali Mu pytanie: „Dlaczego uczniowie Jana i uczniowie faryzeuszów poszczą, a Twoi uczniowie nie poszczą?. ¹⁹Jezus im odpowiedział: „Czy goście weselni mogą pościć, gdy pan młody jest z nimi? Dopóki mają pana młodego u siebie, nie mogą pościć. ²⁰Nadejdą jednak dni, kiedy pan młody zostanie im zabrany, i wtedy, tego dnia, będą pościć. ²¹Nikt nie przyszywa łaty z nowego materiału do starego ubrania, bo nowa łata oderwie się od starego i zrobi się jeszcze większe rozdarcie. ²²Nikt też nie wlewa młodego wina do starych worków skórzanych. Jeśli tak zrobi, wino je rozerwie. Wtedy zmarnuje się i wino, i worki. Młode wino wlewa się do nowych worków skórzanych!.

²³Zdarzyło się, że Jezus w szabat przechodził wśród zbóż, a Jego uczniowie zaczęli po drodze zrywać kłosy. ²⁴Faryzeusze mówili do Niego: „Zobacz! Robią w szabat to, czego nie wolno!.²⁵On im odpowiedział: „Czy nigdy nie czytaliście, co zrobił Dawid wraz z towarzyszami, kiedy znalazł się w potrzebie i był głodny? ²⁶Jak za najwyższego kapłana Abiatara wszedł do domu Bożego i jadł poświęcone chleby, które wolno spożywać tylko kapłanom, i dał je również tym, co z nim byli.²⁷Mówił im też: „Szabat jest ustanowiony dla człowieka, a nie człowiek dla szabatu. ²⁸Tak więc Syn Człowieczy jest Panem również szabatu.

Mk 3

3¹Wszedł znowu do synagogi. Był tam człowiek, który miał bezwładną rękę, ²a oni obserwowali Jezusa, czy uzdrowi w szabat, ponieważ chcieli Go oskarżyć. ³Wtedy powiedział do człowieka z bezwładną ręką: „Wyjdź na środek. ⁴Ich zaś zapytał: „Czy wolno w szabat dobrze czynić, czy źle czynić? Ratować życie czy zabić?. Lecz oni milczeli. ⁵I spojrzał na nich z gniewem, zasmucony z powodu niewrażliwości ich serca, a do tego człowieka powiedział: „Wyciągnij rękę!. Wyciągnął, a jego ręka stała się znowu sprawna. ⁶Faryzeusze zaś wyszli zaraz i naradzali się ze zwolennikami Heroda, w jaki sposób Go zabić.

⁷Jezus odszedł ze swymi uczniami w stronę jeziora. A szedł za Nim tłum ludzi z Galilei i Judei, ⁸z Jerozolimy, Idumei, z Zajordania oraz z okolic Tyru i Sydonu. Przychodzili do Niego, gdyż słyszeli o tym, co czynił. ⁹Ze względu na tłum, który na Niego napierał, polecił swoim uczniom, aby łódka była dla Niego zawsze przygotowana. ¹⁰Wielu bowiem uzdrowił i dlatego wszyscy, którzy byli chorzy, cisnęli się do Niego, aby Go dotknąć. ¹¹Na Jego widok duchy nieczyste padały przed Nim i wołały: „Ty jesteś Synem Bożym. ¹²Lecz On stanowczo im nakazywał, aby Go nie ujawniały.

¹³Potem wyszedł na górę i przywołał tych, których sam chciał, a oni przyszli do Niego. ¹⁴I ustanowił Dwunastu, których nazwał apostołami, aby z Nim byli i aby mógł ich wysyłać na głoszenie nauki, ¹⁵i aby mieli władzę wyrzucać demony. ¹⁶Tak więc ustanowił Dwunastu: Szymona, któremu nadał imię Piotr; ¹⁷Jakuba, syna Zebedeusza, i Jana, brata Jakuba, którym nadał przydomek Boanerges, to znaczy Synowie Gromu;¹⁸Andrzeja, Filipa, Bartłomieja, Mateusza, Tomasza, Jakuba, syna Alfeusza, Tadeusza, Szymona Kananejczyka ¹⁹i Judasza Iskariotę, który Go zdradził.

²⁰Pewnego razu wszedł do domu, a zbiegł się taki tłum, że nie mieli chwili na zjedzenie chleba. ²¹Gdy Jego krewni usłyszeli o wszystkim, przyszli, aby Go powstrzymać. Mówiono bowiem, że odszedł od zmysłów.

²²Nauczyciele Pisma natomiast, którzy przyszli z Jerozolimy, mówili, że opętał Go Belzebub i że wyrzuca demony mocą ich przywódcy.²³Wtedy przywołał ich do siebie i mówił do nich w przypowieściach: „Jak może szatan szatana wyrzucać? ²⁴Jeśli jakieś królestwo jest wewnętrznie skłócone, to takie królestwo nie może przetrwać. ²⁵I jeżeli dom jest wewnętrznie skłócony, to taki dom nie będzie mógł przetrwać. ²⁶Jeśli więc szatan powstał przeciwko sobie i jest wewnętrznie skłócony, to nie może przetrwać, lecz koniec z nim. ²⁷Nikt przecież nie może wejść do domu kogoś silnego i zagrabić jego rzeczy, jeśli najpierw go nie zwiąże. Dopiero wtedy okradnie jego dom. ²⁸Zapewniam was: Wszystkie grzechy będą ludziom odpuszczone, a nawet bluźnierstwa, których by się dopuścili. ²⁹Kto by jednak zbluźnił przeciwko Duchowi Świętemu, nigdy nie otrzyma odpuszczenia: będzie winien grzechu wiecznego. ³⁰Mówili bowiem: „Opętał Go duch nieczysty.

³¹Wtedy przyszła Jego Matka i bracia. Stojąc na zewnątrz, prosili, aby Go przywołać. ³²Tymczasem mnóstwo ludzi siedziało wokół Niego. Powiedzieli Mu: „Twoja Matka i Twoi bracia, i Twoje siostry są na zewnątrz i dopytują się o Ciebie. ³³Odpowiedział im: „Kto jest moją matką i braćmi?. ³⁴I patrząc na siedzących dokoła, powiedział: „Właśnie oni są moją matką i moimi braćmi.

Mk 4

4¹Znowu zaczął nauczać nad jeziorem. Zgromadził się wokół Niego tak wielki tłum, że musiał wsiąść do łodzi na jeziorze, podczas gdy cały lud pozostał na lądzie, przy brzegu. ²Nauczał ich wiele w przypowieściach. Mówił im:³„Słuchajcie: Oto siewca wyszedł siać. ⁴A gdy siał, jedno ziarno padło koło drogi. Przyleciały ptaki i wydziobały je. ⁵Inne padło na grunt kamienisty, gdzie było mało ziemi, i szybko wzeszło, bo gleba nie była głęboka. ⁶Lecz gdy pokazało się słońce, przypaliło je i ziarno uschło, bo nie zapuściło korzeni. ⁷Inne padło między ciernie. A ciernie wyrosły i zagłuszyły je, i nie wydało plonu. ⁸Jeszcze inne ziarna padły na glebę urodzajną i wydały plon dorodny i obfity: jedno trzydziestokrotny, inne sześćdziesięciokrotny, a jeszcze inne stokrotny”.⁹I mówił: „Kto ma uszy do słuchania, niech słucha!.

¹⁰Kiedy był na osobności, ci, którzy z Nim byli, razem z Dwunastoma, pytali Go o sens tych przypowieści.¹¹Odpowiedział im: „Wam powierzono tajemnicę królestwa Bożego, tamtym zaś, z zewnątrz, wszystko podaje się w przypowieściach, ¹²dlatego że patrząc, widzą, ale nie dostrzegają, słuchając, słyszą, ale nie rozumieją, żeby się nie nawrócić i nie otrzymać przebaczenia .

¹³Powiedział do nich: „Nie rozumiecie tej przypowieści? Jak więc zrozumiecie inne przypowieści?¹⁴Siewca sieje słowo. ¹⁵Tymi «koło drogi», gdzie pada zasiane słowo, są ci, do których – skoro usłyszą słowo – zaraz przychodzi szatan i zabiera słowo w nich zasiane.¹⁶Zasiani na gruncie kamienistym – to ci, którzy, gdy usłyszą słowo, zaraz je przyjmują z radością, ¹⁷ale nie mają w sobie korzenia i są niestali; kiedy więc przychodzą trudności lub prześladowanie z powodu słowa, zaraz się załamują. ¹⁸Jeszcze inni, zasiani między cierniami – to ci, którzy słuchają słowa, ¹⁹ale codzienne troski, ułuda bogactwa i inne pożądania zagłuszają w nich słowo i nie wydaje ono owocu. ²⁰I wreszcie zasiani na glebie urodzajnej – to ci, którzy słuchają słowa, przyjmują je i wydają plon: trzydziestokrotny, sześćdziesięciokrotny, stokrotny.

²¹Mówił im też: „Czy wnosi się zapaloną lampę po to, aby ją postawić pod garncem lub pod łóżkiem? Czy może raczej, by postawić ją na świeczniku? ²²Nie ma bowiem nic tajemnego, co by nie miało być ujawnione. Nic też nie może być tak ukryte, aby nie wyszło na jaw. ²³Kto ma uszy do słuchania, niech słucha!. ²⁴I dalej mówił im: „Uważajcie na to, czego słuchacie. Jaką miarą mierzycie, taką i wam odmierzą, a nawet wam dodadzą. ²⁵Bo temu, który ma, będzie dodane, a temu, który nie ma, zabiorą nawet to, co ma.

²⁶Mówił dalej: „Tak się ma sprawa z królestwem Bożym jak z człowiekiem rzucającym ziarno w ziemię. ²⁷Czy śpi, czy czuwa, nocą i dniem, ziarno kiełkuje i wzrasta, a on nie wie jak. ²⁸Ziemia sama z siebie wydaje plon: najpierw źdźbło, potem kłos, wreszcie pełne ziarno w kłosie. ²⁹A gdy zboże dojrzeje, bierze on zaraz sierp, bo nadeszła pora żniwa.

³⁰Mówił też: „Do czego przyrównamy królestwo Boże lub w jakiej przypowieści je przedstawimy?³¹Jest ono jak ziarno gorczycy. Kiedy się je wrzuca w ziemię, jest najmniejsze ze wszystkich nasion na ziemi. ³²Gdy jednak zostanie zasiane, wyrasta i staje się większe od innych krzewów, wypuszcza wielkie gałęzie, tak że ptaki mogą zakładać gniazda w jego cieniu.

³³W wielu takich przypowieściach mówił do nich, stosownie do tego, co mogli pojąć.³⁴A bez przypowieści nie mówił do nich. Swoim uczniom natomiast wyjaśniał wszystko na osobności.

³⁵Tego samego dnia, gdy nastał wieczór, powiedział do nich: „Przeprawmy się na drugi brzeg. ³⁶Zostawili więc tłum i zabrali Go, tak jak był, w łodzi, a inne łodzie płynęły za Nim. ³⁷Wtem zerwał się gwałtowny wiatr. Fale zalewały łódź, tak że już się napełniała. ³⁸On zaś spał w tyle łodzi oparty na podgłówku. Budzili Go, mówiąc: „Nauczycielu, nic Cię to nie obchodzi, że giniemy?. ³⁹On obudzony, zgromił wiatr, a do jeziora powiedział: „Milcz! Ucisz się!. Wtedy wiatr ustał i zapanowała głęboka cisza. ⁴⁰Do nich zaś powiedział: „Czemu się boicie? Wciąż jeszcze nie wierzycie?. ⁴¹Wtedy ogarnął ich wielki lęk i mówili jeden do drugiego: „Kim On właściwie jest, że nawet wiatr i jezioro są Mu posłuszne?.

Mk 5

5¹Potem przybili do brzegu, do krainy Gerazeńczyków. ²Kiedy wychodził z łodzi, nagle wybiegł Mu naprzeciw z grobów człowiek opętany przez ducha nieczystego.³Mieszkał on w grobach i nikt nie mógł go już związać, nawet za pomocą łańcucha. ⁴Wiele razy wiązano go bowiem powrozami i łańcuchami, ale rozrywał łańcuchy i zrzucał z siebie powrozy, i nikt nie był w stanie go poskromić. ⁵Całymi nocami i dniami przebywał w grobach i na górach, krzyczał i uderzał w siebie kamieniami. ⁶Widząc Jezusa z daleka, przybiegł i oddał Mu pokłon. ⁷Krzyczał donośnym głosem: „Co mam z Tobą wspólnego, Jezusie, Synu Boga Najwyższego? Zaklinam Cię na Boga, nie dręcz mnie!. ⁸Mówił mu bowiem: „Duchu nieczysty, wyjdź z tego człowieka. ⁹Zapytał go: „Jak ci na imię?. Odpowiedział: „Na imię mi Legion, bo jest nas wielu.¹⁰I prosił Go usilnie, aby ich nie wypędzał z tej krainy. ¹¹A pasła się tam na zboczu góry wielka trzoda świń. ¹²Błagały Go duchy nieczyste: „Poślij nas w te świnie, abyśmy mogli w nie wejść. ¹³I zgodził się. Wtedy duchy nieczyste opuściły człowieka i weszły w świnie. A trzoda licząca około dwóch tysięcy sztuk ruszyła po urwistym zboczu w dół do jeziora i utonęła w jeziorze. ¹⁴Ci, którzy paśli świnie, uciekli i opowiedzieli o tym w mieście i po wioskach. Ludzie przyszli więc zobaczyć, co się stało. ¹⁵Kiedy przybyli do Jezusa, zobaczyli, że opętany, który miał w sobie Legion, siedzi w ubraniu i jest przy zdrowych zmysłach. I ogarnął ich lęk. ¹⁶Wtedy naoczni świadkowie opowiedzieli im, co się stało z opętanym, a także o świniach. ¹⁷Zaczęli Go więc błagać, aby odszedł z ich krainy. ¹⁸Gdy wsiadał do łodzi, ten, który był opętany, prosił Go, aby mógł przy Nim zostać. ¹⁹Lecz On się nie zgodził. Powiedział do niego: „Wracaj do domu, do swoich, i opowiadaj im, co Pan ci uczynił i jak się nad tobą zmiłował.²⁰Odszedł więc i zaczął rozgłaszać w Dekapolu o tym, co Jezus dla niego uczynił, a wszyscy się dziwili.

²¹Gdy Jezus przeprawił się łodzią z powrotem na drugi brzeg, zebrał się wokół Niego wielki tłum nad jeziorem. ²²Przyszedł też jeden z przełożonych synagogi, który nazywał się Jair. Gdy zobaczył Jezusa, upadł Mu do stóp ²³i błagał: „Moja córeczka jest umierająca. Przyjdź i połóż na nią ręce, aby wyzdrowiała i żyła. ²⁴Jezus poszedł z nim, a wielki tłum podążał za Nim, napierając na Niego ze wszystkich stron. ²⁵Była tam pewna kobieta, która dwanaście lat chorowała na krwotok. ²⁶Dużo wycierpiała od wielu lekarzy. Wydała wszystkie swoje oszczędności, ale nic jej nie pomagało, a nawet czuła się coraz gorzej. ²⁷Gdy usłyszała o Jezusie, podeszła w tłumie od tyłu i dotknęła Jego płaszcza. ²⁸Mówiła bowiem: „Jeśli tylko dotknę Jego płaszcza, odzyskam zdrowie. ²⁹Od razu miejsce krwotoku zagoiło się i poczuła, że jest uzdrowiona ze swej dolegliwości. ³⁰Również Jezus natychmiast odczuł, że moc wyszła od Niego. Zwrócił się do tłumu, pytając: „Kto dotknął mojego płaszcza?. ³¹Lecz uczniowie mówili do Niego: „Widzisz, jak tłum ze wszystkich stron napiera na Ciebie, a Ty pytasz: «Kto Mnie dotknął?». ³²On jednak spojrzał wkoło, by zobaczyć tę, która to zrobiła. ³³Kobieta, przelękniona i drżąca, wiedząc, co się jej stało, przyszła, upadła przed Nim i wyznała całą prawdę. ³⁴A On powiedział do niej: „Córko, twoja wiara cię uzdrowiła, idź w pokoju i bądź wolna od twojej dolegliwości. ³⁵Kiedy jeszcze to mówił, przyszli z domu przełożonego synagogi i oznajmili: „Twoja córka umarła. Czemu jeszcze trudzisz Nauczyciela?. ³⁶Lecz Jezus, słysząc, co mówią, zwrócił się do przełożonego synagogi: „Nie bój się, tylko wierz!. ³⁷I nie pozwolił nikomu iść ze sobą, z wyjątkiem Piotra, Jakuba i Jana, brata Jakuba. ³⁸Gdy przyszli do domu przełożonego synagogi, zobaczył zamieszanie i płaczki głośno lamentujące. ³⁹Wszedł, mówiąc do nich: „Dlaczego robicie zgiełk i płaczecie? Dziecko nie umarło, tylko śpi”.⁴⁰Lecz oni wyśmiewali się z Niego. On zaś wyrzucił wszystkich, wziął z sobą tylko ojca i matkę dziecka oraz tych, którzy Mu towarzyszyli, i wszedł tam, gdzie leżało dziecko. ⁴¹Wziął dziecko za rękę i rzekł: „Talitha kum”, to znaczy: Dziewczynko, mówię tobie, wstań! ⁴²Dziewczynka natychmiast wstała i chodziła, miała bowiem dwanaście lat. I zdziwili się ogromnie. ⁴³Lecz przykazał im stanowczo, aby nikt się o tym nie dowiedział, i powiedział, aby dali jej jeść.

Mk 6

6¹Następnie odszedł stamtąd i udał się do swego rodzinnego miasta, a Jego uczniowie szli za Nim. ²W szabat zaczął nauczać w synagodze. Wielu słuchających Go dziwiło się i mówiło: „Skądże to ma? Co to za mądrość została Mu dana? I takich nadzwyczajnych cudów dokonuje!³Czy nie jest On cieślą, synem Maryi, a bratem Jakuba, Jozesa, Judy i Szymona? A Jego siostry, czy nie mieszkają tutaj wśród nas?. I powątpiewali w Niego. ⁴A Jezus powiedział do nich: „Tylko w swojej ojczyźnie, wśród swoich krewnych i we własnej rodzinie prorok może być tak lekceważony. ⁵I nie mógł tam dokonać żadnego cudu, tylko kilku chorych uzdrowił, kładąc na nich ręce. ⁶Dziwił się też ich niedowiarstwu. Potem obchodził okoliczne wsie i nauczał.

⁷Potem przywołał do siebie Dwunastu i zaczął ich rozsyłać po dwóch. Dał im władzę nad duchami nieczystymi. ⁸Nakazał też, aby niczego nie zabierali w drogę prócz laski: ani chleba, ani torby podróżnej, ani pieniędzy. ⁹„Włóżcie na nogi sandały, ale dwóch ubrań nie zakładajcie!. ¹⁰Mówił do nich: „Gdziekolwiek wejdziecie do domu, zatrzymajcie się tam, aż do czasu, gdy będziecie opuszczać to miejsce. ¹¹Jeśli w jakiejś miejscowości was nie przyjmą i nie zechcą was słuchać, wyjdźcie stamtąd i strząśnijcie pył z waszych nóg, na świadectwo dla nich. ¹²Oni poszli więc i wzywali do nawrócenia. ¹³Wyrzucili wiele demonów i namaścili olejem wielu chorych, przywracając im zdrowie.

¹⁴Również król Heroda o Nim usłyszał, bo Jego imię stało się sławne. Mówiono: „Jan Chrzciciel powstał z martwych i dlatego cuda dzieją się przez niego. ¹⁵Inni mówili, że jest Eliaszem; jeszcze inni, że to prorok, podobnie jak jeden z dawnych proroków. ¹⁶Gdy to usłyszał Herod, mówił: „To Jan, którego kazałem ściąć, zmartwychwstał. ¹⁷Ten bowiem Herod kazał pochwycić Jana i wtrącił go do więzienia. Zrobił to z powodu Herodiady, z którą się ożenił, choć była ona żoną jego brata Filipa.¹⁸Jan bowiem wyrzucał Herodowi: „Nie wolno ci mieć żony twojego brata. ¹⁹Z tego powodu Herodiada nienawidziła Jana i chciała go zabić, ale nie mogła. ²⁰Herod bowiem liczył się z Janem, wiedząc, że był on człowiekiem sprawiedliwym i świętym, i brał go w obronę. Ilekroć go słuchał, odczuwał niepokój, a jednak słuchał go chętnie. ²¹Stosowna chwila nadeszła wtedy, gdy Herod w dzień swoich urodzin wyprawił ucztę dla dostojników, dowódców wojskowych i ważnych osób z Galilei.²²Kiedy córka Herodiady weszła i tańczyła, spodobała się Herodowi i gościom. Król powiedział do niej: „Proś mnie, o co chcesz, a dam ci. ²³I przysiągł jej: „Dam ci, czego tylko zażądasz, nawet połowę mojego królestwa. ²⁴Ona wyszła i zapytała matkę: „Czego mam żądać?. A ta powiedziała: „Głowy Jana Chrzciciela. ²⁵Zaraz też wróciła do króla i powiedziała: „Chcę, żebyś mi natychmiast dał na półmisku głowę Jana Chrzciciela!. ²⁶Zasmucił się król bardzo, ale ze względu na przysięgę i gości nie chciał jej odmówić. ²⁷Zaraz też posłał kata, aby przyniósł głowę Jana. Ten poszedł i w więzieniu ściął mu głowę. ²⁸Potem przyniósł ją na półmisku i podał dziewczynie, a ona oddała ją swojej matce. ²⁹Kiedy uczniowie Jana dowiedzieli się o tym, przyszli, zabrali jego zwłoki i złożyli w grobie.

³⁰W tym czasie apostołowie powrócili do Jezusa i opowiedzieli Mu o wszystkim, czego dokonali i czego nauczali. ³¹A On rzekł do nich: „Idźcie sami na miejsce odludne i trochę odpocznijcie. Tak wielu bowiem przychodziło i odchodziło, że nawet na posiłek nie mieli czasu. ³²Odpłynęli więc łodzią na miejsce pustynne. ³³Ale widziano ich odpływających. Wielu to zauważyło. Przybyli więc tam pieszo ze wszystkich miast, nawet ich wyprzedzając. ³⁴Kiedy Jezus wyszedł na brzeg, ujrzał wielki tłum. Ulitował się nad nimi, ponieważ byli jak owce, które nie mają pasterza. I długo ich nauczał.³⁵Gdy zrobiło się późno, podeszli do Niego Jego uczniowie i powiedzieli: „Miejsce to jest odludne i jest już późno. ³⁶Odeślij ich do okolicznych osad i wsi. Niech kupią sobie coś do jedzenia. ³⁷Lecz On odpowiedział: „Wy dajcie im jeść!. A oni na to: „Czy mamy pójść i za dwieście denarów kupić chleba, aby dać im jeść?.³⁸Zapytał ich: „Ile macie chlebów? Idźcie i zobaczcie!. Oni sprawdzili i powiedzieli Mu: „Pięć i dwie ryby. ³⁹Wtedy kazał ludziom usiąść gromadami na zielonej trawie. ⁴⁰Usiedli więc w grupach po stu i po pięćdziesięciu. ⁴¹I wziął tych pięć chlebów i dwie ryby, spojrzał w niebo i odmówił modlitwę uwielbienia. Potem połamał chleby i dawał je uczniom, aby rozdzielali wśród nich. Dwie ryby również podzielił pomiędzy wszystkich. ⁴²Wszyscy jedli do syta. ⁴³I zebrali dwanaście pełnych koszy ułomków chleba i resztek ryb. ⁴⁴A tych, którzy jedli, było pięć tysięcy mężczyzn.

⁴⁵Zaraz potem polecił swoim uczniom, aby wsiedli do łodzi i przeprawili się przed Nim na drugi brzeg, do Betsaidy. On natomiast miał odprawić tłum.⁴⁶Kiedy rozstał się z nimi, poszedł na górę, aby się modlić. ⁴⁷Gdy zapadł wieczór, łódź była na środku jeziora, a On sam pozostał na lądzie. ⁴⁸Widząc, jak trudzili się przy wiosłowaniu, gdyż wiatr wiał z przeciwnej strony, około czwartej straży nocnej przyszedł do nich po jeziorze i chciał ich minąć.⁴⁹A oni, gdy Go zobaczyli idącego po jeziorze, myśleli, że to zjawa, i zaczęli krzyczeć. ⁵⁰Wszyscy Go bowiem widzieli i przestraszyli się. Lecz On zaraz przemówił do nich: „Uspokójcie się! Ja jestem. Nie bójcie się!. ⁵¹I wszedł do nich do łodzi. Wtedy wiatr się uciszył. A oni byli głęboko przejęci, ⁵²bo nie rozumieli wydarzenia z chlebami, gdyż ich serca były zatwardziałe.

⁵³Gdy przeprawili się na drugi brzeg, przybyli do Genezaret i tam przybili do brzegu. ⁵⁴Jak tylko wyszli z łodzi, tamtejsi mieszkańcy zaraz Go rozpoznali, ⁵⁵rozbiegli się po całej okolicy i przynosili do Niego na noszach chorych – wszędzie tam, gdzie, jak słyszeli, przebywał. ⁵⁶Dokądkolwiek się udawał, czy to do wsi, czy do miast, czy też do osad, kładli chorych na placach i prosili Go, by im pozwolił dotknąć choćby frędzli Jego płaszcza. A kto Go dotknął, odzyskiwał zdrowie.

Mk 7

7¹Zebrali się wokół Niego faryzeusze i kilku z nauczycieli Pisma, którzy przybyli z Jerozolimy. ²Zauważyli, że niektórzy z Jego uczniów jedli chleb nieczystymi, to znaczy nieumytymi rękami. ³Faryzeusze bowiem i wszyscy Żydzi, trzymając się tradycji starszych, nie jedzą, zanim nie umyją rąk. ⁴Również kiedy wracają z rynku, nie jedzą, dopóki się nie obmyją. Jest jeszcze wiele innych przepisów, które przejęli i zachowują, jak obmywanie kubków, dzbanków, naczyń miedzianych. ⁵Pytali Go więc faryzeusze i nauczyciele Pisma: „Dlaczego Twoi uczniowie nie postępują zgodnie z tradycją starszych, lecz jedzą chleb nieczystymi rękami?. ⁶On odparł im: „Słusznie prorokował Izajasz o was, obłudnikach, jak jest napisane:

Ten lud czci Mnie wargami,

ale ich serce jest daleko ode Mnie.

⁷Daremnie jednak cześć Mi oddają,

głosząc pouczenia, które są ludzkimi nakazami.

⁸Odrzucając przykazanie Boże, trzymacie się ludzkiej tradycji. ⁹Dalej mówił im: „Zręcznie uchylacie przykazanie Boże, aby tworzyć własną tradycję. ¹⁰Mojżesz powiedział: Otaczaj szacunkiem swego ojca i matkę. A także: Kto złorzeczy ojcu lub matce, podlega karze śmierci.

¹¹Wy natomiast twierdzicie: «Jeśli ktoś powie ojcu lub matce: Korban, co oznacza: to, co miałem dać tobie na utrzymanie, ofiarowałem Bogu», ¹²to już nie pozwalacie mu nic uczynić dla ojca czy dla matki. ¹³Przeinaczacie w ten sposób słowo Boże na rzecz waszej tradycji, której się poddaliście. I wiele podobnych rzeczy czynicie.

¹⁴Potem znowu przywołał do siebie tłum i powiedział: „Słuchajcie Mnie wszyscy i zrozumiejcie! ¹⁵Nic, co wchodzi do człowieka z zewnątrz, nie może go splamić, lecz co wychodzi z człowieka, to go plami.¹⁷Kiedy opuścił tłum i wszedł do domu, Jego uczniowie pytali Go o znaczenie tych słów.¹⁸Odpowiedział im: „To i wy nie rozumiecie? Nie dostrzegacie, że wszystko, co z zewnątrz wchodzi do człowieka, nie może go splamić, ¹⁹gdyż nie wchodzi do jego serca, ale do żołądka i wydalane jest na zewnątrz. W ten sposób uznał wszystkie pokarmy za czyste. ²⁰I mówił dalej: „Co wychodzi z człowieka, to właśnie go plami. ²¹Z wnętrza, z serca ludzkiego pochodzą złe myśli, rozpusta, kradzieże, zabójstwa, ²²cudzołóstwa, chciwość, przewrotność, podstęp, wyuzdanie, zawiść, bluźnierstwo, pycha, głupota. ²³Całe to zło wychodzi na zewnątrz i plami człowieka.

²⁴Stamtąd udał się w okolice Tyru. Wszedł do domu, ale nie chciał, aby ktokolwiek o tym wiedział. Nie mógł jednak pozostać w ukryciu, ²⁵bo usłyszała o Nim pewna kobieta, której córkę opętał duch nieczysty. Przyszła więc i upadła Mu do stóp.²⁶Kobieta ta była poganką, Syrofenicjanką z pochodzenia. Prosiła Go, aby wyrzucił demona z jej córki. ²⁷Powiedział do niej: „Pozwól najpierw najeść się dzieciom, bo nie wypada zabierać chleb dzieciom i rzucać go szczeniętom. ²⁸Ona odpowiedziała: „Panie, przecież i szczenięta zjadają pod stołem to, co nakruszą dzieci. ²⁹Rzekł jej: „Dlatego że to powiedziałaś, idź, demon wyszedł z twojej córki. ³⁰Kiedy wróciła do swego domu, znalazła dziecko leżące na łóżku, a demon odszedł.

³¹Znowu opuścił okolice Tyru i przemierzał ziemie Dekapolu. Przez Sydon szedł w kierunku Jeziora Galilejskiego. ³²Wtedy przyprowadzili do Niego głuchoniemego i prosili Go, aby położył na niego rękę. ³³Odprowadził go na bok, z dala od tłumu, włożył palce w jego uszy i śliną dotknął jego języka; ³⁴spojrzał w niebo, westchnął i rzekł do niego: „Effatha”, to znaczy: Otwórz się! ³⁵Natychmiast otworzyły się jego uszy i zostały rozwiązane więzy jego języka, tak że mógł poprawnie mówić. ³⁶I przykazał im, aby nic nikomu nie mówili, ale im bardziej zakazywał, tym więcej oni rozpowiadali. ³⁷Pełni podziwu mówili: „Wszystko dobrze uczynił. Sprawił, że głusi słyszą, a niemi mówią.

Mk 8

8¹W tym czasie, gdy znowu zebrał się wielki tłum i nie mieli co jeść, przywołał uczniów i rzekł im: ²„Żal Mi tego ludu. Przecież już trzy dni nie odstępują Mnie, a nie mają co jeść. ³Lecz jeśli ich puszczę do domu głodnych, w drodze opadną z sił; bo niektórzy z nich przybyli z daleka. ⁴Uczniowie odpowiedzieli: „Jak tu na pustkowiu nakarmić ich chlebem?. ⁵Zapytał ich: „Ile macie chlebów?. Odpowiedzieli: „Siedem. ⁶I kazał ludowi usiąść na ziemi. Wziął siedem chlebów, odmówił modlitwę dziękczynną, połamał i dawał swoim uczniom, aby je rozdawali. I rozdali ludowi. ⁷Mieli też kilka rybek. Odmówił nad nimi modlitwę uwielbienia i polecił je również rozdać. ⁸Najedli się do syta, a resztek, które pozostały, zebrano siedem koszy. ⁹Było tam prawie cztery tysiące ludzi. Potem ich odesłał, ¹⁰a sam wsiadł z uczniami do łodzi i popłynął w okolice Dalmanuty.

¹¹Wtedy wystąpili faryzeusze i zaczęli z Nim dyskutować. Chcąc wystawić Go na próbę, domagali się od Niego znaku z nieba. ¹²A On westchnął głęboko i powiedział: „Dlaczego to pokolenie domaga się znaku? Zapewniam was: Temu pokoleniu nie będzie dany żaden znak. ¹³Zostawiając ich, znowu wsiadł do łodzi i odpłynął na drugi brzeg.

¹⁴Uczniowie zapomnieli zabrać ze sobą chleba i mieli w łodzi tylko jeden bochenek. ¹⁵Wtedy im nakazał: „Bądźcie czujni. Unikajcie zakwasu faryzeuszów i zakwasu Heroda. ¹⁶Oni tymczasem rozmawiali między sobą o tym, że nie mają chleba. ¹⁷Jezus zauważył to i rzekł do nich: „Dlaczego rozmawiacie o tym, że nie macie chleba? Czemu wciąż nie rozumiecie i nie pojmujecie? Wasze serca są aż tak zatwardziałe?¹⁸Macie oczy, a nie widzicie; macie uszy, a nie słyszycie! Czy nie pamiętacie już, ¹⁹ile zebraliście koszy pełnych ułomków, kiedy połamałem pięć chlebów dla pięciu tysięcy?. Odpowiedzieli Mu: „Dwanaście. ²⁰„A gdy rozdałem siedem chlebów pomiędzy cztery tysiące, ile zebraliście koszy pełnych ułomków?. Odpowiedzieli: „Siedem. ²¹I mówił im: „Jeszcze nie rozumiecie?.

²²Potem przyszli do Betsaidy. Tam przyprowadzili do Niego niewidomego i prosili, aby go dotknął. ²³On ujął niewidomego za rękę i wyprowadził poza wieś. Zwilżył mu oczy śliną, położył na niego ręce i zapytał: „Czy coś widzisz?. ²⁴Niewidomy, rozglądając się, powiedział: „Widzę ludzi, jakbym patrzył na chodzące drzewa. ²⁵Ponownie położył ręce na jego oczy. Wtedy niewidomy całkowicie odzyskał wzrok. Został uzdrowiony i wszystko widział wyraźnie. ²⁶Jezus odesłał go do domu, mówiąc: „Tylko do wsi nie wchodź.

²⁷Jezus udał się wraz ze swoimi uczniami do wiosek pod Cezareą Filipową. W czasie drogi pytał uczniów: „Co mówią ludzie? Kim według nich jestem?. ²⁸Oni Mu odpowiedzieli: „Mówią, że jesteś Janem Chrzcicielem, inni – że Eliaszem, jeszcze inni – że jednym z proroków.²⁹On ich zapytał: „A według was, kim jestem?. Odpowiedział Mu Piotr: „Ty jesteś Chrystusem.³⁰Wówczas nakazał im, aby nikomu o Nim nie mówili.

³¹Jezus zaczął ich pouczać, że Syn Człowieczy musi wiele cierpieć, że będzie odrzucony przez starszych, wyższych kapłanów i nauczycieli Pisma, że zostanie zabity, lecz po trzech dniach zmartwychwstanie.³²Mówił to zupełnie otwarcie. Wtedy Piotr wziął Go na bok i stanowczo Go upominał. ³³Lecz On obrócił się i patrząc na swych uczniów, skarcił Piotra: „Szatanie, odejdź ode Mnie! Bo nie myślisz po Bożemu, ale po ludzku. ³⁴Potem przywołał tłum i uczniów i powiedział do nich: „Jeśli ktoś chce iść za Mną, niech się wyrzeknie samego siebie, niech weźmie swój krzyż i niech Mnie naśladuje. ³⁵Bo kto chce ocalić swoje życie, straci je; a kto straci swoje życie z mojego powodu i z powodu Ewangelii, ocali je.³⁶Jaką korzyść ma człowiek, jeśli zdobędzie cały świat, ale straci swoje życie? ³⁷Bo czegóż by człowiek nie dał w zamian za swoje życie! ³⁸Kto bowiem wstydzi się Mnie i mojej nauki przed tym pokoleniem wiarołomnym i grzesznym, tego i Syn Człowieczy będzie się wstydzić, kiedy wraz ze świętymi aniołami przybędzie w blasku chwały swojego Ojca.