111Pan powiedział do Mojżesza i Aarona:2„Powiedzcie Izraelitom: «Spośród zwierząt, które żyją na ziemi, będziecie mogli 3jeść te, które mają rozdzielone kopyta, czyli racice, i które przeżuwają. 4Jednakże nie będziecie jedli tych zwierząt, które tylko przeżuwają albo tylko mają rozdzielone kopyta, czyli: wielbłąda, który wprawdzie przeżuwa, ale nie ma rozdzielonego kopyta – będzie więc dla was nieczysty; 5góralka, który wprawdzie przeżuwa, ale nie ma rozdzielonego kopyta – będzie więc dla was nieczysty; 6zająca, który wprawdzie przeżuwa, ale nie ma rozdzielonego kopyta – będzie więc dla was nieczysty; 7świni, która wprawdzie ma rozdzielone racice, ale nie przeżuwa – będzie więc dla was nieczysta. 8Nie będziecie jeść ich mięsa ani dotykać ich padliny, bo będą dla was nieczyste.
Zwierzęta wodne
9Spośród zwierząt żyjących w wodzie, to znaczy w morzach i rzekach, będziecie mogli jeść tylko te, które mają płetwy i łuski. 10Te natomiast, które są w morzach i rzekach, a nie posiadają ani płetw, ani łusek – żyjąc wśród mrowia istot wodnych – te będą dla was obrzydliwe. 11Ponieważ będą dla was wstrętne, nie będziecie jedli ich mięsa, a padliną będziecie się brzydzić. 12Wszystkie istoty wodne, które nie mają płetw ani łusek, będą dla was obrzydliwe.
Ptaki i owady
13Będziecie się brzydzić następującymi ptakami i nie będziecie ich jedli, bo są wstrętne: orzeł, czarny sęp, orzeł morski, 14wszelkie gatunki kani i sokoła, 15wszystkie gatunki kruka, 16strusia, sowy, mewy, wszystkie gatunki jastrzębia, 17puszczyka, kormorana, ibisa, 18łabędzia, pelikana, nurka, 19bociana, wszelkie gatunki czapli, dudka i nietoperza.
20Wszystkie owady skrzydlate, które chodzą na czterech odnóżach, będą dla was obrzydliwe. 21Jednakże spośród owadów skrzydlatych będziecie mogli jeść te, które mają cztery odnóża, ale mają też z tyłu dwa odnóża do skakania po ziemi. 22Możecie jeść: wszystkie gatunki szarańczy, solam, chargol i chagaw. 23Każdy inny owad skrzydlaty, który ma cztery odnóża, będzie dla was wstrętny.
Zakaz dotykania padliny
24Z powodu tych zwierząt możecie stać się nieczyści. Każdy bowiem, kto by dotknął ich padliny, będzie nieczysty aż do wieczora. 25Kto by zaś niósł ich padlinę, powinien wyprać swoje szaty i będzie nieczysty aż do wieczora. 26Za nieczyste będziecie uważać każde zwierzę, które ma nierozdzielone kopyto i nie przeżuwa. Kto by go dotknął, będzie nieczysty. 27Każde czworonożne zwierzę, które chodzi na łapach, to znaczy nie ma kopyt, będzie dla was nieczyste. Kto by dotknął jego padliny, będzie nieczysty aż do wieczora. 28Ktokolwiek zaś niósłby ich padlinę, powinien wyprać swoje szaty i będzie nieczysty aż do wieczora. Będą one dla was nieczyste.
29Spośród zwierząt, które pełzają po ziemi, będziecie uważać za nieczyste: kreta, mysz i wszystkie gatunki jaszczurek, 30gekona, żółwia, salamandrę, ślimaka i kameleona. 31Te zwierzęta wśród pełzających będą dla was nieczyste, a każdy, kto by dotknął martwego, będzie nieczysty aż do wieczora. 32Gdyby któreś z nich, już martwe, upadło na jakąkolwiek rzecz, na przykład na drewniane naczynie, ubranie, skórę, worek lub inne naczynie, jakim się na co dzień posługujecie, to ta rzecz będzie nieczysta. Należy zanurzyć ją w wodzie i będzie nieczysta aż do wieczora. Potem będzie czysta. 33Gdyby padlina któregoś z nich wpadła do glinianego garnka, to wszystko, co w nim jest, będzie nieczyste. Dlatego naczynie należy rozbić. 34Jeżeli woda z tego naczynia dostanie się do przygotowanego pokarmu, będzie on nieczysty. Jeżeli dostanie się do napoju przygotowanego w jakimkolwiek naczyniu, będzie on nieczysty. 35Każda rzecz, na którą upadnie nawet część z padliny takiego zwierzęcia, będzie nieczysta. Piec i piekarnik powinien zostać rozbity, bo są nieczyste i za takie powinniście je uważać. 36Źródło i studnia natomiast, to jest zbiorniki wody, będą czyste, ale ten, kto by dotknął w nich padliny, będzie nieczysty. 37Jeżeli coś z padliny upadnie na ziarno przeznaczone do siewu, to ziarno będzie czyste, 38ale gdyby padlina padła na ziarno zmoczone wodą, to będzie ono dla was nieczyste.
39Jeżeli zdechnie jakieś zwierzę, które wam służy za pokarm, a ktoś dotknie jego padliny, to będzie nieczysty aż do wieczora. 40Gdyby ktoś zjadł coś z takiej padliny, musi wyprać ubranie i będzie nieczysty aż do wieczora. Także ten, który wynosił tę padlinę, wypierze ubranie i będzie nieczysty aż do wieczora.
Wskazania uzupełniające i zakończenie
41Wszystkie istoty pełzające po ziemi są obrzydliwe – nie wolno ich jeść! 42Nie wolno wam jeść żadnego małego zwierzęcia, które pełza na brzuchu bądź chodzi na czterech lub więcej nogach, bo jest obrzydliwe. 43Nie zanieczyszczajcie się z powodu tych zwierząt! Przez nie stalibyście się nieczyści. 44Ponieważ Ja jestem Pan , Bóg wasz: uświęcajcie się i świętymi bądźcie, bo Ja jestem święty! Nie zanieczyszczajcie się więc zwierzętami pełzającymi po ziemi.45Ponieważ Ja jestem Panem, który was wyprowadził z ziemi egipskiej, aby być waszym Bogiem. Bądźcie więc świętymi, bo Ja jestem święty!
46To jest prawo, które dotyczy zwierząt, ptaków i wszelkich istot żywych poruszających się w wodzie i pełzających po ziemi, 47abyście umieli odróżniać to, co nieczyste, od tego, co czyste, zwierzęta jadalne od tych, których jeść nie wolno»”.
Pan powiedział do Mojżesza i Aarona – po raz pierwszy w Księdze Kapłańskiej słowa Boga skierowane zostają do dwóch przywódców narodu. Aaron jest już teraz najwyższym kapłanem i tym samym także on staje się pośrednikiem między Bogiem a Izraelem.
góralek – najmniejszy z ssaków kopytnych (wielkości królika), żyjący stadnie pośród skał Afryki i zachodniej Azji. Zaliczenie go do zwierząt przeżuwających (podobnie zająca, w. 6) jest wyrazem błędnego przekonania, że skoro ciągle porusza nozdrzami, to znaczy, że przeżuwa pokarm.
świnia – różnie tłumaczy się powody, dla których zaliczano to zwierzę do nieczystych. Świnia m.in. budziła w ludziach odrazę i jej mięso w gorącym klimacie Palestyny uchodziło za niezdrowe.
ptaki – tłumaczenie nazw niektórych ptaków (ww. 13-19) jest hipotetyczne. W Palestynie żyje ponad 300 gatunków ptaków.
Nazwy niektórych gatunków są trudne do ustalenia. W Biblii szarańcza może oznaczać nieszczęście i poważne zagrożenie ( Wj 10,12-19; Pwt 28,42; Jl 1,4; 2,25), ale stanowiła również wartościowy pokarm (np. Mt 3,4).
nieczysty aż do wieczora – zwrot często powtarzający się w Kpł; wyraża nieczystość rytualną, skutkiem czego człowiek nie mógł brać udziału w kulcie religijnym, a czystość odzyskiwał dopiero po odpowiednich obmyciach dokonywanych po zachodzie słońca (zob. Słownik).
PAN (hebr. Adonai - ‘pan’; gr. Kyrios - ‘władca’, ‘ten który ma władzę nad innym człowiekiem lub całym ludem’) - tytuł wyrażający dostojeństwo i cześć. W ST termin ten stosowano w zastępstwie imienia Boga, którego ze względu na jego świętość nie wypowiadano. W obecnym przekładzie tam, gdzie występuje słowo ”Pan”, w oryginale jest słowo JHWH (tzw. tetragram), wymawiane zazwyczaj jako Jahwe. W ST jest to najważniejsze imię Boga, które prawdopodobnie oznacza Tego, który jest, który wyzwala, który stwarza, który panuje ( Wj 3,14n). W Septuagincie - greckim przekładzie ST - tytuł Pan (Kyrios) stał się imieniem własnym Boga, najwyższego spośród wszystkich władców (Pwt 10,17). NT tytuł Kyrios odnosi do Jezusa. Upowszechnił się on w pierwszych wspólnotach chrześcijan, którzy oddając się pod panowanie Chrystusa, uznali Go za jedynego Pana, władcę życia i śmierci (Rz 14,9), tego, który powróci (1Tes 4,17), aby ostatecznie zatryumfować nad wszystkim (Flp 2,9-11). Rzeczywiste uznanie Jezusa za Pana jest warunkiem wystarczającym do otrzymania zbawienia (Rz 10,9; por. J 13,13n).
CZYSTOŚĆ, CZYSTY - biblijne pojęcie określające stan, który pozwala człowiekowi nawiązać kontakt z Bogiem (np. Rdz 35,2n; Joz 3,5; Jk 4,8). W kulturach Bliskiego Wschodu powszechnie stosowano różne praktyki mające na celu uzyskanie rytualnej czystości. Wśród Izraelitów również istniało przekonanie, że świętość Boga domaga się, aby człowiek, który pragnie nawiązać z Nim kontakt, był wolny od wszystkiego, co mogło go uczynić nieczystym. Nieczystość człowieka, według ówczesnej wiedzy, mogła być spowodowana np. przez kontakt ze zmarłym (np. Kpł 21,1n) lub przez kontakt z przedmiotami albo zwierzętami, które zawierały w sobie niebezpieczne siły (np. Kpł 11). Mogła też być związana z pewnymi stanami człowieka (np. menstruacją u kobiet, polucją u mężczyzn, chorobami itp.). Za nieczyste uważano również terytoria zajmowane przez pogan, dlatego łupy tam zdobyte były obłożone klątwą i najczęściej je niszczono (np. Joz 6,18.21; 7,1; 8,26n). Czystość rytualna pozwalała Izraelitom uczestniczyć w kulcie i w życiu społecznym. W stosowaniu przepisów odnoszących się do czystości, Izraelici popadali często w formalizm religijny, któremu ostro sprzeciwiali się prorocy ST. Według ich nauczania (np. Iz 10,1-17; Oz 6,6; Am 5,21-25) praktyki oczyszczające nie mogą ograniczać się do odprawiania zewnętrznych rytuałów, lecz powinny prowadzić do posłuszeństwa Bożym przykazaniom, czego wyrazem jest pełnienie uczynków miłosierdzia, p obożność i sprawiedliwość. Myśl proroków została podjęta i rozwinięta w NT. Według Jezusa, jedynie czystość moralna ma wartość religijną (np. Mk 7,1-23). Zob.
KLĄTWA,
POŚWIĘCENIE.
CZYSTOŚĆ, CZYSTY - biblijne pojęcie określające stan, który pozwala człowiekowi nawiązać kontakt z Bogiem (np. Rdz 35,2n; Joz 3,5; Jk 4,8). W kulturach Bliskiego Wschodu powszechnie stosowano różne praktyki mające na celu uzyskanie rytualnej czystości. Wśród Izraelitów również istniało przekonanie, że świętość Boga domaga się, aby człowiek, który pragnie nawiązać z Nim kontakt, był wolny od wszystkiego, co mogło go uczynić nieczystym. Nieczystość człowieka, według ówczesnej wiedzy, mogła być spowodowana np. przez kontakt ze zmarłym (np. Kpł 21,1n) lub przez kontakt z przedmiotami albo zwierzętami, które zawierały w sobie niebezpieczne siły (np. Kpł 11). Mogła też być związana z pewnymi stanami człowieka (np. menstruacją u kobiet, polucją u mężczyzn, chorobami itp.). Za nieczyste uważano również terytoria zajmowane przez pogan, dlatego łupy tam zdobyte były obłożone klątwą i najczęściej je niszczono (np. Joz 6,18.21; 7,1; 8,26n). Czystość rytualna pozwalała Izraelitom uczestniczyć w kulcie i w życiu społecznym. W stosowaniu przepisów odnoszących się do czystości, Izraelici popadali często w formalizm religijny, któremu ostro sprzeciwiali się prorocy ST. Według ich nauczania (np. Iz 10,1-17; Oz 6,6; Am 5,21-25) praktyki oczyszczające nie mogą ograniczać się do odprawiania zewnętrznych rytuałów, lecz powinny prowadzić do posłuszeństwa Bożym przykazaniom, czego wyrazem jest pełnienie uczynków miłosierdzia, p obożność i sprawiedliwość. Myśl proroków została podjęta i rozwinięta w NT. Według Jezusa, jedynie czystość moralna ma wartość religijną (np. Mk 7,1-23). Zob.
KLĄTWA,
POŚWIĘCENIE.
CZYSTOŚĆ, CZYSTY - biblijne pojęcie określające stan, który pozwala człowiekowi nawiązać kontakt z Bogiem (np. Rdz 35,2n; Joz 3,5; Jk 4,8). W kulturach Bliskiego Wschodu powszechnie stosowano różne praktyki mające na celu uzyskanie rytualnej czystości. Wśród Izraelitów również istniało przekonanie, że świętość Boga domaga się, aby człowiek, który pragnie nawiązać z Nim kontakt, był wolny od wszystkiego, co mogło go uczynić nieczystym. Nieczystość człowieka, według ówczesnej wiedzy, mogła być spowodowana np. przez kontakt ze zmarłym (np. Kpł 21,1n) lub przez kontakt z przedmiotami albo zwierzętami, które zawierały w sobie niebezpieczne siły (np. Kpł 11). Mogła też być związana z pewnymi stanami człowieka (np. menstruacją u kobiet, polucją u mężczyzn, chorobami itp.). Za nieczyste uważano również terytoria zajmowane przez pogan, dlatego łupy tam zdobyte były obłożone klątwą i najczęściej je niszczono (np. Joz 6,18.21; 7,1; 8,26n). Czystość rytualna pozwalała Izraelitom uczestniczyć w kulcie i w życiu społecznym. W stosowaniu przepisów odnoszących się do czystości, Izraelici popadali często w formalizm religijny, któremu ostro sprzeciwiali się prorocy ST. Według ich nauczania (np. Iz 10,1-17; Oz 6,6; Am 5,21-25) praktyki oczyszczające nie mogą ograniczać się do odprawiania zewnętrznych rytuałów, lecz powinny prowadzić do posłuszeństwa Bożym przykazaniom, czego wyrazem jest pełnienie uczynków miłosierdzia, p obożność i sprawiedliwość. Myśl proroków została podjęta i rozwinięta w NT. Według Jezusa, jedynie czystość moralna ma wartość religijną (np. Mk 7,1-23). Zob.
KLĄTWA,
POŚWIĘCENIE.
CZYSTOŚĆ, CZYSTY - biblijne pojęcie określające stan, który pozwala człowiekowi nawiązać kontakt z Bogiem (np. Rdz 35,2n; Joz 3,5; Jk 4,8). W kulturach Bliskiego Wschodu powszechnie stosowano różne praktyki mające na celu uzyskanie rytualnej czystości. Wśród Izraelitów również istniało przekonanie, że świętość Boga domaga się, aby człowiek, który pragnie nawiązać z Nim kontakt, był wolny od wszystkiego, co mogło go uczynić nieczystym. Nieczystość człowieka, według ówczesnej wiedzy, mogła być spowodowana np. przez kontakt ze zmarłym (np. Kpł 21,1n) lub przez kontakt z przedmiotami albo zwierzętami, które zawierały w sobie niebezpieczne siły (np. Kpł 11). Mogła też być związana z pewnymi stanami człowieka (np. menstruacją u kobiet, polucją u mężczyzn, chorobami itp.). Za nieczyste uważano również terytoria zajmowane przez pogan, dlatego łupy tam zdobyte były obłożone klątwą i najczęściej je niszczono (np. Joz 6,18.21; 7,1; 8,26n). Czystość rytualna pozwalała Izraelitom uczestniczyć w kulcie i w życiu społecznym. W stosowaniu przepisów odnoszących się do czystości, Izraelici popadali często w formalizm religijny, któremu ostro sprzeciwiali się prorocy ST. Według ich nauczania (np. Iz 10,1-17; Oz 6,6; Am 5,21-25) praktyki oczyszczające nie mogą ograniczać się do odprawiania zewnętrznych rytuałów, lecz powinny prowadzić do posłuszeństwa Bożym przykazaniom, czego wyrazem jest pełnienie uczynków miłosierdzia, p obożność i sprawiedliwość. Myśl proroków została podjęta i rozwinięta w NT. Według Jezusa, jedynie czystość moralna ma wartość religijną (np. Mk 7,1-23). Zob.
KLĄTWA,
POŚWIĘCENIE.
PAN (hebr. Adonai - ‘pan’; gr. Kyrios - ‘władca’, ‘ten który ma władzę nad innym człowiekiem lub całym ludem’) - tytuł wyrażający dostojeństwo i cześć. W ST termin ten stosowano w zastępstwie imienia Boga, którego ze względu na jego świętość nie wypowiadano. W obecnym przekładzie tam, gdzie występuje słowo ”Pan”, w oryginale jest słowo JHWH (tzw. tetragram), wymawiane zazwyczaj jako Jahwe. W ST jest to najważniejsze imię Boga, które prawdopodobnie oznacza Tego, który jest, który wyzwala, który stwarza, który panuje ( Wj 3,14n). W Septuagincie - greckim przekładzie ST - tytuł Pan (Kyrios) stał się imieniem własnym Boga, najwyższego spośród wszystkich władców (Pwt 10,17). NT tytuł Kyrios odnosi do Jezusa. Upowszechnił się on w pierwszych wspólnotach chrześcijan, którzy oddając się pod panowanie Chrystusa, uznali Go za jedynego Pana, władcę życia i śmierci (Rz 14,9), tego, który powróci (1Tes 4,17), aby ostatecznie zatryumfować nad wszystkim (Flp 2,9-11). Rzeczywiste uznanie Jezusa za Pana jest warunkiem wystarczającym do otrzymania zbawienia (Rz 10,9; por. J 13,13n).
ŚWIĘCI - osoby wyróżniające się szczególną więzią z Bogiem. W ST termin ten ma podwójne znaczenie. Świętymi są ci, którzy dochowują wierności przymierzu i są związani z Bogiem relacją miłości (Ps 31,24), a także ci, którzy są przeznaczeni na wyłączną służbę Bogu i przez to oddzieleni od reszty społeczności (Dn 7,27). W NT terminem tym określa się chrześcijan, którzy dzięki wierze w Chrystusa są oddzieleni od pogan (1Kor 6,2). Apostoł Paweł mówi tak o wszystkich członkach wspólnot chrześcijańskich, które odwiedza i do których wysyła listy (np. Flp 4,22).
CZYSTOŚĆ, CZYSTY - biblijne pojęcie określające stan, który pozwala człowiekowi nawiązać kontakt z Bogiem (np. Rdz 35,2n; Joz 3,5; Jk 4,8). W kulturach Bliskiego Wschodu powszechnie stosowano różne praktyki mające na celu uzyskanie rytualnej czystości. Wśród Izraelitów również istniało przekonanie, że świętość Boga domaga się, aby człowiek, który pragnie nawiązać z Nim kontakt, był wolny od wszystkiego, co mogło go uczynić nieczystym. Nieczystość człowieka, według ówczesnej wiedzy, mogła być spowodowana np. przez kontakt ze zmarłym (np. Kpł 21,1n) lub przez kontakt z przedmiotami albo zwierzętami, które zawierały w sobie niebezpieczne siły (np. Kpł 11). Mogła też być związana z pewnymi stanami człowieka (np. menstruacją u kobiet, polucją u mężczyzn, chorobami itp.). Za nieczyste uważano również terytoria zajmowane przez pogan, dlatego łupy tam zdobyte były obłożone klątwą i najczęściej je niszczono (np. Joz 6,18.21; 7,1; 8,26n). Czystość rytualna pozwalała Izraelitom uczestniczyć w kulcie i w życiu społecznym. W stosowaniu przepisów odnoszących się do czystości, Izraelici popadali często w formalizm religijny, któremu ostro sprzeciwiali się prorocy ST. Według ich nauczania (np. Iz 10,1-17; Oz 6,6; Am 5,21-25) praktyki oczyszczające nie mogą ograniczać się do odprawiania zewnętrznych rytuałów, lecz powinny prowadzić do posłuszeństwa Bożym przykazaniom, czego wyrazem jest pełnienie uczynków miłosierdzia, p obożność i sprawiedliwość. Myśl proroków została podjęta i rozwinięta w NT. Według Jezusa, jedynie czystość moralna ma wartość religijną (np. Mk 7,1-23). Zob.
KLĄTWA,
POŚWIĘCENIE.
Zwierzęta lądowe
W rozdziale 11 podane zostały różne grupy zwierząt i zasady odróżniania, które z nich są czyste, a które nieczyste, czyli które Izraelici mogą spożywać, a których nie mogą. Trudno jednoznacznie ustalić, dlaczego niektóre istoty żywe uznano za nieczyste. Możliwe, że kierowano się np. kryterium używania jakiegoś zwierzęcia przez pogan w ich kultach. Odnosiłoby się to m.in. do świni, która była zwierzęciem ofiarnym wśród Chetytów, Greków, Rzymian, Chaldejczyków, Egipcjan. Księga Izajasza sugeruje, że w kananejskich kultach jedzono mięso wieprzowe, a nawet używano krwi wieprzowej (Iz 65,4; 66,3.17). Chrześcijanie, kierując się nauką Jezusa (Mt 15,10-20), nie przyjęli zasad dotyczących rytualnej czystości, w tym także podziału na zwierzęta czyste i nieczyste. Cudowne wydarzenie z życia apostoła Piotra było dodatkowym potwierdzeniem słuszności obranego przez chrześcijan stylu życia (Dz 10,9-16).
Księga Kapłańska
Wprowadzenie
Okoliczności powstania
W Biblii hebrajskiej księga ta wzięła swoją nazwę od pierwszego słowa tekstu: Wajjiqra’ – ‘zawołał’ (Bóg). Greccy tłumacze w III w. przed Chr. nadali jej tytuł Leuitikon, czyli Księga lewitów (podobnie jest w łac. Wulgacie – Leviticus). Grecka nazwa jest jednak mało precyzyjna, ponieważ w Księdze Kapłańskiej są zaledwie dwie wzmianki o lewitach (Kpł 25,32-33). Często mówi się natomiast o prawach dotyczących kapłanów (np. Kpł 8 – 10; 16,1-28; 21,1 – 22,16). Dlatego nazwa stosowana w polskich przekładach jest bardziej adekwatna do treści księgi. Żydowscy komentatorzy Tory (Tannaici) nazwali Księgę KapłańskąTorat Kohanim, czyli Prawo kapłanów. Księga ta miała pełnić funkcję „podręcznika” dla kapłanów, na podstawie którego dawali Izraelitom pouczenia dotyczące sprawowania kultu w świątyni oraz przekazywali im podstawowe normy moralne.
Księga Kapłańska znajduje się w Pięcioksięgu na trzecim miejscu. Nie świadczy to o kolejności jej powstania, gdyż zredagowano ją najpóźniej. Przyjmuje się, że ostateczna redakcja Księgi Kapłańskiej nastąpiła w VI lub V w. przed Chr., w środowisku kapłańskim.
W Pięcioksięgu spotykamy liczne teksty, których autorami są kapłani. Teksty te ogólnie określa się mianem tradycji kapłańskiej. Tradycja ta została zebrana i rozwinięta po roku 586 przed Chr., na wygnaniu w Babilonii, gdzie zostali deportowani niemal wszyscy kapłani. Owocem ich działalności było spisanie tego, co stanowi fundament religii Izraela. Kapłani przyczynili się więc do tego, że Izraelici nie zatracili swojej religijnej tożsamości.
Treść i teologia
Dzięki Księdze Kapłańskiej można poznać różne formy kultu praktykowane w ST oraz święta, w których upamiętniano zbawcze dzieła Boga. Celem Księgi Kapłańskiej było regulowanie spraw dotyczących kultu i życia moralnego w Izraelu. Przede wszystkim miała jednak służyć temu, aby pobudzać ludzi do oddawania prawdziwej czci Bogu i pielęgnowania miłości między ludźmi (Kpł 19,18.33-34). Księga została napisana językiem prawniczym. Jej styl jest oschły i nie odzwierciedla radości oraz uniesienia towarzyszącego świętom pielgrzymkowym, modlitwom i składanym ofiarom połączonym z ucztą ofiarną. Wiele praw zawartych w księdze (np. Kpł 18 – 19) wyrażono w formie apodyktycznej i traktowano jako „dekalogi” kapłańskie. Bardzo możliwe, że podczas uroczystości religijnych kapłani nauczali wiernych tych „dekalogów”.
Treść Księgi Kapłańskiej daje się podzielić na zwarte traktaty: 1) Prawa dotyczące ofiar (Kpł 1 – 7); 2) Kapłaństwo w Izraelu (Kpł 8 – 10); 3) Przepisy o czystości rytualnej (Kpł 11 – 15); 4) Rytuał na święty Dzień Przebłagania (Kpł 16); 5) Prawo świętości (Kpł 17 – 26); 6) Dodatek: Oszacowanie ofiar i zasady ich wykupu (Kpł 27). Charakterystycznym zbiorem w Księdze Kapłańskiej jest tzw. Prawo świętości (Kpł 17 – 26) zawierające pouczenia na temat życia rodzinnego, małżeńskiego i społecznego. Prawo świętości stanowi najstarszą część księgi. W zbiorze tym zwrócono szczególną uwagę na „świętość”, która ma się wyrażać w czystości rytualnej i moralnej. Pełnię świętości posiada Bóg, który żąda: Świętymi bądźcie, bo Ja jestem święty, Pan, Bóg wasz! (Kpł 19,2; 20,7.8.26; 21,6.8.15. 23; 22,9.16.32). Izrael przez swoją niewierność wiele razy zawiódł Boga, za co spotkały go kara wygnania i prześladowanie ze strony pogan (Kpł 26,14-39). Bóg jednak nie odrzucił swojego ludu, a pokutującym i przestrzegającym Jego praw ciągle okazuje miłosierdzie (Kpł 26,40-46). Prawo świętości zostało spisane podczas pobytu Izraelitów na wygnaniu w Babilonii (586-538 przed Chr.). Pozostałe prawa dotyczące kultu i czystości rytualnej (Kpł 1 – 16; 27) spisano po roku 538 przed Chr., gdy religijne życie Izraelitów koncentrowało się wokół odbudowanej świątyni, zwanej drugą świątynią. W prawach tych podkreślono pozycję kapłanów, a szczególnie najwyższego kapłana, nie wspominając o roli króla ani lewitów. Daje się również zauważyć, że duże znaczenie nadano w nich Świętu Przebłagania (Kpł 16; 23,26-32) i ofiarom pokutnym.
W NT zamieszczono liczne cytaty z Księgi Kapłańskiej: np. Mt 5,43; 19,19; 22,39; Mk 12,31; Łk 2,24; 10,27; Rz 10,5; 13,9; Ga 3,12; 5,14; Jk 2,8; 1P 1,16. Autor Listu do Hebrajczyków (Hbr 9), odwołując się do obrzędu Dnia Przebłagania (Kpł 16), ukazał, że cel religijny tego święta spełnił się raz na zawsze w Jezusie Chrystusie, który jest jedynym i najwyższym kapłanem Nowego Przymierza. On złożył za ludzi ofiarę z samego siebie, oczyścił ich sumienia przez Ducha Świętego, a następnie wszedł do miejsca świętego w niebie, aby otworzyć im drogę do niego. Dla chrześcijan cel kultu starotestamentowego spełnił się w ofierze Chrystusa. Chrześcijanie muszą jednak zawsze pamiętać, że kult, który obecnie sprawują, nie może być pozbawiony żywej wiary oraz miłości Boga i bliźniego. Źle pojęty kult byłby jedynie zbiorem martwych słów i gestów, tymczasem ma się on przyczyniać do tego, że człowiek w nim uczestniczący coraz bardziej otwiera się na zbawcze dary Boga.
W rozdziale 11 podane zostały różne grupy zwierząt i zasady odróżniania, które z nich są czyste, a które nieczyste, czyli które Izraelici mogą spożywać, a których nie mogą. Trudno jednoznacznie ustalić, dlaczego niektóre istoty żywe uznano za nieczyste. Możliwe, że kierowano się np. kryterium używania jakiegoś zwierzęcia przez pogan w ich kultach. Odnosiłoby się to m.in. do świni, która była zwierzęciem ofiarnym wśród Chetytów, Greków, Rzymian, Chaldejczyków, Egipcjan. Księga Izajasza sugeruje, że w kananejskich kultach jedzono mięso wieprzowe, a nawet używano krwi wieprzowej (Iz 65,4; 66,3.17). Chrześcijanie, kierując się nauką Jezusa (Mt 15,10-20), nie przyjęli zasad dotyczących rytualnej czystości, w tym także podziału na zwierzęta czyste i nieczyste. Cudowne wydarzenie z życia apostoła Piotra było dodatkowym potwierdzeniem słuszności obranego przez chrześcijan stylu życia (Dz 10,9-16).