181W tym czasie w Izraelu nie było króla. Plemię Dana szukało wtedy dla siebie ziemi, aby w niej zamieszkać, gdyż pośród plemion Izraela dotychczas nie przydzielono im ziemi. 2Danici wysłali pięciu ludzi ze swoich rodów, dzielnych ludzi z Sorea i Esztaol, aby przeszukali i zbadali teren. Rzekli do nich: „Idźcie i zbadajcie kraj”. Przechodząc przez góry Efraima, dotarli do domu Miki i tam postanowili zanocować. 3Kiedy bowiem zbliżyli się do domu Miki, ich uwagę przyciągnął głos młodego Lewity. Dlatego skierowali się tam i zapytali go: „Kto cię tu przyprowadził? Co tutaj robisz? Co tu masz za sprawy?”. 4Opowiedział im, co uczynił dla niego Mika. Mówił: „Najął mnie i zostałem u niego kapłanem”. 5Powiedzieli mu: „Wobec tego zapytaj Boga o radę, abyśmy dowiedzieli się, czy wyprawa, którą podjęliśmy, będzie pomyślna”. 6Kapłan im odrzekł: „Idźcie w pokoju. Pan bowiem czuwa nad wyprawą, którą podejmujecie”.7Odeszło więc tych pięciu mężczyzn.
Kiedy przybyli do Lajisz, zobaczyli, że mieszkańcy tego kraju żyją spokojnie, zgodnie ze zwyczajami Sydończyków. Nikt ich nie atakował i żyli w dostatku, spokojnie i bezpiecznie. Byli daleko od Sydończyków i z nikim nie utrzymywali kontaktów.8Gdy więc wysłannicy powrócili do swoich braci w Sorea i w Esztaol, oni ich zapytali: „Z czym przybywacie?”. 9Odpowiedzieli: „Chodźcie, wyruszmy przeciwko nim. Widzieliśmy bowiem ziemię, która jest bardzo urodzajna. Nie ma co trwać w bezczynności! Nie traćmy czasu! Wyruszajmy, aby wziąć tę ziemię w posiadanie. 10Gdy tam przybędziemy, napotkamy ludność nieprzygotowaną do obrony, na bardzo rozległym terenie. To Bóg daje nam to miejsce, w którym nie brakuje niczego, co tylko można mieć na ziemi”.
11Wyruszyło więc stamtąd, z Sorea i z Esztaol, sześciuset uzbrojonych mężczyzn z plemienia Dana. 12Będąc w drodze, rozłożyli obóz w judzkim Kiriat-Jearim, dlatego to miejsce nazwano obozem Dana. Nazwę tę nosi ono do dnia dzisiejszego, a znajduje się na zachód od Kiriat-Jearim. 13Stamtąd poszli w góry Efraima i przybyli do domu Miki. 14Tutaj tych pięciu mężczyzn, którzy zbierali informacje o ziemi w Lajisz, oświadczyło swoim braciom: „Wiecie, że w tych domach znajdują się efod, terafim oraz odlany z metalu i wyrzeźbiony posążek. Rozważcie więc, co powinniście uczynić”. 15Zeszli więc ze swojej drogi i skierowali się do domu Miki. Weszli do domu młodego Lewity i pozdrowili go.16Podczas gdy sześciuset uzbrojonych mężczyzn z plemienia Dana stało u wejścia bramy,17tych pięciu mężczyzn, którzy badali ziemię, weszło do środka. Zabrali oni rzeźbiony posążek, efod i terafim. Kapłan zaś stał na progu bramy wraz z sześciuset uzbrojonymi wojownikami. 18Kiedy weszli do domu Miki i zabrali odlany z metalu i wyrzeźbiony posążek, efod i terafim, kapłan rzekł do nich: „Co robicie?”. 19Odpowiedzieli mu: „Milcz! Zamknij sobie usta ręką i chodź z nami. Będziesz dla nas ojcem i kapłanem. Czy nie lepiej być kapłanem całego plemienia lub rodu izraelskiego niż domu jednego człowieka?”.20I rozradowało się serce kapłana. Wziął więc efod, terafim i posążek, i przyłączył się do uzbrojonych. 21Powrócili na swoją drogę i ruszyli, wysyłając przodem dzieci, dobytek i kosztowności.
22Tymczasem, kiedy już byli daleko od domu Miki, ludzie mieszkający w jego sąsiedztwie zgromadzili się i urządzili pościg za Danitami. 23Kiedy wołali na Danitów, ci obrócili się do nich i powiedzieli do Miki: „Cóż ci się stało, że zwołałeś ludzi?”. 24Odpowiedział im: „Zabraliście mi mojego boga, którego sobie sporządziłem, a także kapłana i poszliście sobie. Co mi więc pozostaje? Jak jeszcze możecie mówić: «Cóż ci się stało?»”. 25Odpowiedzieli mu Danici: „Nie podnoś na nas głosu, bo jeśli nas rozwścieczysz i zaatakujemy ciebie, stracisz życie ty i twoja rodzina”. 26Mika widząc, że są od niego silniejsi, zawrócił i udał się do swojego domu, a Danici ruszyli w dalszą drogę, 27zabierając z sobą to, co sporządził Mika, oraz kapłana, który był u niego.
Gdy przybyli do Lajisz, którego lud żył spokojnie i bezpiecznie, wytracili mieczem całą ludność, a miasto spalili. 28Nie było nikogo, kto by pospieszył im z pomocą. Mieszkali bowiem daleko od Sydonu i nie mieli z nikim żadnych kontaktów. Miasto było położone w dolinie, która sięga aż po Bet-Rechob. Potem odbudowali je i zamieszkali w nim. 29Nadali temu miastu nazwę Dan, od imienia ich praojca Dana, który był jednym z synów Izraela. Poprzednio to miasto nazywało się Lajisz. 30Potem Danici ustawili u siebie wyrzeźbiony posążek, a Jonatan, potomek Gerszoma, syna Mojżesza, i jego synowie byli kapłanami dla plemienia Dana aż do czasu uprowadzenia ludności tej ziemi do niewoli. 31Wyrzeźbiony posążek, który sporządził Mika, ustawili u siebie i znajdował się tam przez cały czas, dopóki istniało sanktuarium w Szilo.
Sorea – zob. Sdz 13,2+.
Esztaol – zob. Sdz 13,25+.
góry Efraima – zob. Sdz 2,9+.
głos młodego Lewity – ich uwagę zwrócił akcent i wymowa nietypowa dla mieszkańców gór Efraima (Sdz 12,6).
Lajisz – miasto na północnej granicy Izraela. Jego późniejsza nazwa to Dan (Sdz 18,29). Jest ono wspominane w egipskich tekstach złorzeczących, znalezionych na tabliczkach z Mari z XVIII w. przed Chr., a także w zapisach faraona Tutmosisa III. Utożsamia się je z Tell Dan położonym w środku żyznej doliny, w pobliżu głównego źródła Jordanu.
efod, terafim – zob. Sdz 17,5+.
ojciec – zob. Sdz 17,10+.
uprowadzenie… do niewoli – chodzi o pierwszą deportację ludności królestwa Izraela, która nastąpiła po najeździe Tiglat-Pilesera w 734 r. przed Chr. (2Krl 15,29).
Szilo – miejscowość położona ok. 30 km na północ od Jerozolimy, dzisiejsze Seilun. Do tej miejscowości została przeniesiona Arka Przymierza w czasach sędziów, a może nawet pod koniec życia Jozuego (Joz 18,1-10). Sanktuarium zburzyli Filistyni prawdopodobnie po klęsce Izraela opisanej w 1Sm 4 (por. Ps 78,60; Jr 7,12; 26,9).
IZRAEL (hebr. Israel - ‘ten który walczył z Bogiem’) - imię nadane przez Boga patriarsze Jakubowi (Rdz 32,29), które stało się później określeniem dwunastu plemion jego potomków, a z czasem zaczęło funkcjonować jako określenie całego narodu (Joz 24). Najstarsza pozabiblijna wzmianka o Izraelu datowana jest na ok. 1230 r. przed Chr. i pochodzi z hymnu napisanego na cześć egipskiego faraona Merenptaha. Plemiona izraelskie były mocno ze sobą powiązane więzami krwi i licznymi traktatami. Jednolitą i zjednoczoną organizacją państwową, istniejącą pod nazwą Izrael, stały się w latach panowania króla Dawida. Po śmierci króla Salomona, w 922 r. przed Chr., nastąpił rozłam na Królestwo Północne (Izrael) i Królestwo Południowe (Juda). Autorzy biblijni mianem Izrael określają dziesięć plemion Królestwa Północnego. Pozostałe dwa plemiona południowe nazywają Judą. W tekstach pisanych po przesiedleniu babilońskim (586 r. przed Chr.) termin Izrael przyjmuje różne znaczenia. Może oznaczać osobę patriarchy Jakuba lub pochodzący od niego naród, zjednoczone królestwo, Królestwo Północne oraz Królestwo Południowe. W NT słowem Izrael określa się naród żydowski (np. Rz 11,26; 2Kor 3,12), a czasem Kościół Boży (np. Ga 6,16). Zob.
JUDA.
POKÓJ - tak najczęściej tłumaczone jest hebrajskie słowo szalom, które występuje w Piśmie Świętym ponad 250 razy i ma bardzo szerokie zastosowanie. Najogólniej oznacza ono pełnię, jedność, szczęście, pomyślność, zdrowie, a także spokój, wyciszenie. Pokój w ujęciu biblijnym nie jest pojęciem abstrakcyjnym, ale bardzo konkretnym, obejmującym zarówno świecką, jak i religijną sferę ludzkiego życia. Do dziś słowo szalom przetrwało w kulturze żydowskiej jako pozdrowienie używane zarówno przy powitaniu, jak i pożegnaniu. Za świeckim użyciem słowa szalom stoją jednak głębokie racje teologiczne. W Piśmie Świętym pokojem nazywany jest Bóg (Sdz 6,24) i uważa się Go za twórcę i Źródło pokoju, którego hojnie udziela ludziom (np. Kpł 26,6; Lb 6,26; 1Krn 22,9; Iz 26,12). Według autorów ksiąg ST pokój w relacjach międzyludzkich nie może istnieć bez Boga, ponieważ jest Jego darem (np. Kpł 26,6; Ps 29,11; Iz 26,12; 54,10; Ez 37,26; Za 8,10-12). Nie ograniczają oni tej rzeczywistości tylko do pojedynczych ludzi, ale mówią o pokoju między większymi społecznościami i całymi narodami (np. Sdz 4,17; 1Krl 5,26). W NT greckim odpowiednikiem hebr. szalom jest rzeczownik eirene, który zawiera ponadto pewne odcienie znaczeniowe obecne w literaturze greckiej. W kulturze hellenistycznej pokój oznacza nie tylko przeciwieństwo wojny i niezgody, lecz także niewzruszony wewnętrzny spokój, wynikający z harmonii umysłu. Według autorów NT Chrystus jest pokojem i Źródłem pokoju dla wierzących, ponieważ przez swoją Mękę, Śmierć i Zmartwychwstanie wszystkich pojednał w swoim ciele z Bogiem (Ef 2,14-17). W tym ujęciu pokój dotyczy nie tylko relacji międzyludzkich, lecz przede wszystkim odnosi się do relacji człowieka z Bogiem i jest owocem zbawienia dokonanego w Chrystusie oraz Jego darem dla uczniów (J 14,27). Autorzy NT, mówiąc o pokoju, widzą w nim owoc działania w wierzących Ducha σwiętego (Rz 8,6) oraz znamię obecności na ziemi królestwa Bożego (Rz 14,17) i jego realizacji w Kościele (Dz 9,31).
PAN (hebr. Adonai - ‘pan’; gr. Kyrios - ‘władca’, ‘ten który ma władzę nad innym człowiekiem lub całym ludem’) - tytuł wyrażający dostojeństwo i cześć. W ST termin ten stosowano w zastępstwie imienia Boga, którego ze względu na jego świętość nie wypowiadano. W obecnym przekładzie tam, gdzie występuje słowo ”Pan”, w oryginale jest słowo JHWH (tzw. tetragram), wymawiane zazwyczaj jako Jahwe. W ST jest to najważniejsze imię Boga, które prawdopodobnie oznacza Tego, który jest, który wyzwala, który stwarza, który panuje ( Wj 3,14n). W Septuagincie - greckim przekładzie ST - tytuł Pan (Kyrios) stał się imieniem własnym Boga, najwyższego spośród wszystkich władców (Pwt 10,17). NT tytuł Kyrios odnosi do Jezusa. Upowszechnił się on w pierwszych wspólnotach chrześcijan, którzy oddając się pod panowanie Chrystusa, uznali Go za jedynego Pana, władcę życia i śmierci (Rz 14,9), tego, który powróci (1Tes 4,17), aby ostatecznie zatryumfować nad wszystkim (Flp 2,9-11). Rzeczywiste uznanie Jezusa za Pana jest warunkiem wystarczającym do otrzymania zbawienia (Rz 10,9; por. J 13,13n).
SYDON - starożytny fenicki port handlowy położony na wąskiej równinie pomiędzy górami Libanu a Morzem Śródziemnym, na północ od Tyru; dzisiejsze Saida na terenie Libanu. W Piśmie Świętym Sydon jest nazywany pierworodnym synem Kanaana (Rdz 10,15) oraz wielką metropolią ( Joz 11,8). Uchodził za najznamienitsze miasto Fenicji (wspomina o nim Homer, IX/VIII w. przed Chr.). Jego hegemonia wyrażała się również w tym, że wszystkich mieszkańców Fenicji nazywano niekiedy Sydończykami (np. 1Krl 5,20; 16,31). Z czasem królestwo Sydonu utraciło swoje znaczenie na rzecz sąsiedniego Tyru. Na nowo odzyskało swoją pozycję w czasach perskich. Jezus tylko jeden raz udał się w okolice Tyru i Sydonu, gdzie uwolnił od złego ducha córkę Syrofenicjanki (Mk 7,24-30). Również apostoł Paweł zatrzymał się w Sydonie podczas swojej podróży z Cezarei do Rzymu (Dz 27,3). Zob.
FENICJA,
TYR.
LEWICI - członkowie plemienia Lewiego, którym na Synaju została powierzona służba kapłańska (Lb 1,50). Po wejściu do Ziemi Obiecanej potomkowie Lewiego nie otrzymali żadnego terytorium, na którym, wzorem innych plemion, mogliby stworzyć własną strukturę społeczną. Ich jedynym zadaniem była troska o kult we wszystkich sanktuariach Izraela, składanie ofiar, nauczanie prawa Bożego i czuwanie, aby było ono przestrzegane (Pwt 17,18; 33,10). Źródłem ich utrzymania były ofiary składane przez lud (Lb 18,20-32). W wyniku reformy liturgicznej za czasów króla Jozjasza (622 r. przed Chr.) i centralizacji kultu w Jerozolimie lewici stracili swoje znaczenie. Kapłani jerozolimscy ograniczyli ich rolę do personelu świątynnego, spełniającego drugorzędne funkcje kultyczne (2Krl 23,8n). Lewici odzyskali swoją pozycję po powrocie z przesiedlenia babilońskiego i zachowali ją aż do momentu zburzenia świątyni jerozolimskiej przez Rzymian w 70 r. po Chr. Zob.
DZIESIĘCINA,
NAJWYŻSZY KAPŁAN.
RÓD - społeczna jednostka organizacyjna, oparta na więzach krwi. Rody łączyły się w większe grupy zwane plemionami lub szczepami, odwołującymi się do wspólnego przodka (np. 1Sm 10,21). Ród jest pojęciem szerszym niż rodzina rozumiana jako wspólnota zamieszkania. Poszczególne rodziny izraelskie łączyły się w rody, na czele których stała jedna osoba (np. Lb 36,1). Przynależność do danego rodu pociągała za sobą konieczność przyjęcia tej samej tradycji religijnej, czyli wyznawanie wiary w Boga swoich przodków (np. Rdz 26,24).
SERCE - w Piśmie σwiętym oznacza najczęściej siedlisko myśli (Iz 6,10; Mk 7,21-23). Uważano je również za ośrodek uczuć, namiętności, nastrojów, emocji. Z nim wiązano różne stany psychiczne człowieka, np. radość (Pwt 28,47), smutek (Ps 13,3), miłość (Flp 1,7). Serce wypełnione pychą prowadzi do przyjmowania postaw sprzeciwiających się Bogu (Iz 6,10) i stoi w opozycji do serca Jezusa, które charakteryzuje się pokorą i łagodnością (Mt 11,29). Dzięki mądremu sercu można odróżniać dobro od zła oraz roztropnie i sprawiedliwie rządzić (1Krl 3,12). Serce utożsamiane jest również z podstawowymi władzami człowieka: wolą i sumieniem (2Sm 24,10). To ono podejmuje decyzje (2Sm 7,21), stanowi centrum posłuszeństwa, świadomego działania i jako takie reprezentuje całą osobę. Jest miejscem spotkania człowieka ze słowem Bożym i dlatego w nim musi dokonać się nawrócenie (Ps 51,12). Zob.
NERKI.
IZRAEL (hebr. Israel - ‘ten który walczył z Bogiem’) - imię nadane przez Boga patriarsze Jakubowi (Rdz 32,29), które stało się później określeniem dwunastu plemion jego potomków, a z czasem zaczęło funkcjonować jako określenie całego narodu (Joz 24). Najstarsza pozabiblijna wzmianka o Izraelu datowana jest na ok. 1230 r. przed Chr. i pochodzi z hymnu napisanego na cześć egipskiego faraona Merenptaha. Plemiona izraelskie były mocno ze sobą powiązane więzami krwi i licznymi traktatami. Jednolitą i zjednoczoną organizacją państwową, istniejącą pod nazwą Izrael, stały się w latach panowania króla Dawida. Po śmierci króla Salomona, w 922 r. przed Chr., nastąpił rozłam na Królestwo Północne (Izrael) i Królestwo Południowe (Juda). Autorzy biblijni mianem Izrael określają dziesięć plemion Królestwa Północnego. Pozostałe dwa plemiona południowe nazywają Judą. W tekstach pisanych po przesiedleniu babilońskim (586 r. przed Chr.) termin Izrael przyjmuje różne znaczenia. Może oznaczać osobę patriarchy Jakuba lub pochodzący od niego naród, zjednoczone królestwo, Królestwo Północne oraz Królestwo Południowe. W NT słowem Izrael określa się naród żydowski (np. Rz 11,26; 2Kor 3,12), a czasem Kościół Boży (np. Ga 6,16). Zob.
JUDA.
Plemię Dana poszukuje ziemi
Plemię Dana otrzymało stosunkowo niewielką część Palestyny, która nie spełniała ich oczekiwań, dlatego szukali nowych i lepszych warunków do osiedlenia się na północy. W mieście Lajisz, które przemianowali na Dan, ustanowili także swoje sanktuarium. Historia tego sanktuarium jest jednak inna niż pozostałych miejsc kultu izraelskiego w Kanaanie. Nie dokonało się tam żadne objawienie Boga, nie było to również miejsce przez Niego wybrane. Inicjatywa pochodziła wyłącznie od ludzi, którzy w ten sposób chcieli uzyskać przychylność i błogosławieństwo Boga. Konsekwencją wyboru Danitów, którzy osiedlili się daleko na północ od Jerozolimy i ustanowili własne sanktuarium, był lekceważący stosunek, jaki później miały do nich pozostałe plemiona izraelskie, często traktujące ich jak odszczepieńców.
Księga Sędziów
Wprowadzenie
Okoliczności powstania
Działalność sędziów w Izraelu trwała około dwa wieki: od wejścia Izraelitów do Kanaanu (ok. 1230-1200 przed Chr.) do ustanowienia w Izraelu monarchii (ok. 1020-1004 przed Chr.). Sędziowie byli zazwyczaj przywódcami, a często wodzami wojska. Bóg powierzał im ten urząd, aby wyzwalali plemiona izraelskie z opresji i niebezpieczeństw, jakie groziły im ze strony ościennych narodów, które pragnęły przejąć kontrolę nad Kanaanem.
Księga Sędziów przeszła długi i złożony proces formowania, zanim uzyskała ostateczną, znaną dzisiaj wersję. Na początku, w okresie zbliżonym do czasu, w którym dzieją się opisywane w księdze wydarzenia, powstawały przekazywane ustnie w rodzinach izraelskich opowiadania o tzw. sędziach większych: Ehudzie, Deborze, Baraku, Gedeonie, Jeftem i Samsonie. Te pojedyncze historie zostały zebrane i spisane na początku XI w. przed Chr. Później reprezentanci tradycji deuteronomistycznej (zob. Wprowadzenie do Księgi Powtórzonego Prawa) na nowo opracowali ten materiał, dodając do niego wprowadzenie historyczno-teologiczne, poszerzając niektóre opowiadania i dostosowując wszystko do schematu: grzech – kara – pokuta – wyzwolenie. Wszystkie opowiadania zostały ułożone w porządku chronologicznym, co sprawia wrażenie, że każdy z sędziów sprawował władzę nad całym Izraelem. Tymczasem zazwyczaj działali oni na terytorium jednego z plemion wchodzących w skład Izraela. Druga redakcja deuteronomistyczna, dokonana już po zniszczeniu Jerozolimy w 587 r. przed Chr., dodała do księgi rozdziały 1 i 9, a także umieszczone na końcu dodatki oraz informacje dotyczące sędziów mniejszych: Toli, Jaira, Ibsana, Elona i Abdona. Księga Sędziów zarówno przez Żydów, jak i przez chrześcijan zawsze uważana była za natchnioną.
Treść i teologia
Księga Sędziów wyraźnie dzieli się na trzy części. Część pierwsza zawiera dwa wprowadzenia. Pierwsze z nich (Sdz 1,1 – 2,5) ukazuje sytuację plemion izraelskich po śmierci Jozuego, przy czym autor podkreśla dominującą rolę plemienia Judy. Drugie wprowadzenie (Sdz 2,6 – 3,6) posłużyło autorowi do przedstawienia koncepcji historii kierowanej przez Boga, która toczy się według wspomnianego już schematu: grzech – kara – pokuta – wybawienie. Autor podaje tu również trzy powody, dla których Bóg pozwolił, aby w Ziemi Obiecanej, pośród Izraelitów mieszkały grupy rdzennej ludności Kanaanu.
Druga, zasadnicza część księgi, przedstawia historię poszczególnych sędziów: Otniela, który uwolnił naród z niewoli narzuconej przez króla Aramu (Sdz 3,7-11); Ehuda, który wybawił Izraela od Moabitów (Sdz 3,12-30); Szamgara, który pokonał Filistynów (Sdz 3,31); Debory i Baraka, którzy obronili naród przed Kananejczykami (Sdz 4,1 – 5,31); Gedeona, który pokonał Madianitów (Sdz 6,1 – 8,35); Abimeleka (Sdz 9,1-57); Tolę (Sdz 10,1n); Jaira (Sdz 10,3-5); Jeftego (Sdz 10,6 – 12,7); Ibsana (Sdz 12,8-10); Elona (Sdz 12,11n); Abdona (Sdz 12,13-15), a także Samsona i jego walkę z Filistynami (Sdz 13 – 16).
Trzecia i ostatnia część księgi składa się z dwóch dodatków, z których jeden opowiada o przemieszczeniu się plemienia Danitów na północ Palestyny i wzniesieniu tam przez nich własnego sanktuarium (Sdz 17 – 18), drugi zaś przedstawia dramatyczną historię zbrodni, jakiej dopuścili się mieszkańcy Gibea, pochodzący z plemienia Beniamina.
Chociaż autor opisuje wydarzenia w sposób fragmentaryczny, często mocno ubarwiony, przenośny i podporządkowany ustalonemu przez niego schematowi chronologicznemu, to jednak Księga Sędziów dostarcza cennych informacji na temat jednego z najbardziej tajemniczych okresów historii Izraela. Zwyczaje wojenne i relacje społeczne przedstawione w księdze wskazują, że była to epoka barbarzyńska. Z tego powodu pojawiają się spore trudności w interpretacji tego tekstu. Dzieje się tak dlatego, że postępowanie opiewanych w księdze bohaterów izraelskich często pozostaje w sprzeczności z powszechnie dziś przyjmowanymi normami moralnymi: Ehud posługuje się zdradą, aby zabić wroga (Sdz 3,16-23); Debora wychwala podstęp Jael, która zabiła Siserę, łamiąc przy tym święte prawo gościnności (Sdz 4,18-22; 5,24-27); Abimelek, chcąc dojść do władzy, zabija siedemdziesięciu synów Jerubbaala (Sdz 9,5); Jefte doprowadza do śmierci córki, aby wypełnić złożony nierozważnie ślub (Sdz 11,34-40); Samson korzysta z usług prostytutki (Sdz 16,1); lewita ze spokojem zostawia swoją żonę w rękach gwałcicieli i zabójców (Sdz 19,1-30); połączone siły izraelskie mordują niemal całe plemię Beniamina (Sdz 19,22-25); Izraelici uprowadzają młode dziewczęta z Szilo, aby dać je za żony ocalałym Beniaminitom (Sdz 21,19-23).
Księga Sędziów ilustruje sytuację społeczno‑polityczną plemion izraelskich z czasu poprzedzającego ustanowienie monarchii. Poszczególne plemiona tworzą luźną federację i każde z nich działa na własną rękę. Zawiązują między sobą krótkotrwałe sojusze, mające na celu walkę ze wspólnym wrogiem, którym najczęściej były ludy pierwotnie zamieszkujące Kanaan, a także Edomici, Madianici, Moabici i Filistyni. Zagrożenia zewnętrzne, a także ciągła rywalizacja pomiędzy rodami i plemionami powodowały nieustanne napięcia i stan niepewności. Biorąc pod uwagę te okoliczności, łatwiej zrozumieć pojawiające się w Izraelu coraz silniejsze tendencje do ustanowienia jednego, silnego ośrodka władzy, który zagwarantuje porządek wewnętrzny i skutecznie przeciwstawi się zagrożeniom zewnętrznym. Pierwsza próba ustanowienia monarchii zakończyła się jednak klęską (Sdz 8,22-35).
Na podstawie Księgi Sędziów można stwierdzić, że w czasach poprzedzających ustanowienie monarchii Izraelici nie posiadali scentralizowanych form kultu religijnego. Każdy mógł założyć swoje prywatne sanktuarium, ojciec rodziny mógł pełnić funkcje kapłańskie albo ustanowić sobie kapłana. Wielkie sanktuaria służyły przede wszystkim jako miejsca zbiorowej modlitwy, do których w przypadku wydarzeń doniosłych dla całego narodu zwoływano uroczyste zgromadzenie.
Izraelici dochowywali wierności jedynemu Bogu, chociaż nieustannie byli narażeni na pokusę przyjmowania wierzeń kananejskich i praktykowanie bałwochwalczego kultu pogańskich bóstw płodności i urodzaju. Typowym przykładem popadnięcia w religijny synkretyzm jest historia Gedeona. W obliczu różnych zagrożeń Bóg nie pozostawia swojego narodu, ale ustanawia charyzmatycznych przywódców, sędziów, których zadaniem jest wybawienie Izraela od wszystkich zagrożeń, jakie mogłyby przeszkodzić w realizacji Bożej obietnicy dotyczącej przejęcia Ziemi Obiecanej.
Plemię Dana otrzymało stosunkowo niewielką część Palestyny, która nie spełniała ich oczekiwań, dlatego szukali nowych i lepszych warunków do osiedlenia się na północy. W mieście Lajisz, które przemianowali na Dan, ustanowili także swoje sanktuarium. Historia tego sanktuarium jest jednak inna niż pozostałych miejsc kultu izraelskiego w Kanaanie. Nie dokonało się tam żadne objawienie Boga, nie było to również miejsce przez Niego wybrane. Inicjatywa pochodziła wyłącznie od ludzi, którzy w ten sposób chcieli uzyskać przychylność i błogosławieństwo Boga. Konsekwencją wyboru Danitów, którzy osiedlili się daleko na północ od Jerozolimy i ustanowili własne sanktuarium, był lekceważący stosunek, jaki później miały do nich pozostałe plemiona izraelskie, często traktujące ich jak odszczepieńców.