301Na trzeci dzień Dawid i jego towarzysze dotarli do Siklag. Tymczasem Amalekici splądrowali Negeb i zaatakowali Siklag; zburzyli miasto i puścili je z dymem. 2Wzięli do niewoli kobiety i wszystkich, którzy byli w mieście, od najmniejszego do największego. Nikogo nie zabili, lecz wszystkich uprowadzili i odmaszerowali tą samą drogą.
3Skoro więc Dawid i jego ludzie przybyli do miasta, zobaczyli, że miasto stoi w płomieniach, a ich żony, synów i córki uprowadzono. 4Wtedy Dawid i jego towarzysze wybuchnęli głośnym płaczem i płakali aż do wyczerpania. 5Uprowadzono też obie żony Dawida: Achinoam z Jezreel i Abigail, byłą żonę Nabala z Karmelu.
6Dawid znalazł się w wielkim niebezpieczeństwie, gdyż otaczający go tłum chciał go ukamienować. Ludzie ci bowiem wpadli w rozpacz, myśląc o swoich synach i córkach. Dawid jednak został umocniony przez Pana , swojego Boga.
7Wtedy Dawid zwrócił się do kapłana Abiatara, syna Achimeleka: „Proszę tu przynieść efod”. Abiatar więc przyniósł Dawidowi efod. 8Dawid zapytał Pana: „Czy mam ścigać tych rabusiów? Czy ich dopadnę?”. Odpowiedział mu: „Ścigaj, bo z pewnością ich dopadniesz i odbijesz uprowadzonych!”.9Dawid wraz z sześciuset towarzyszami ruszyli w pościg. Gdy dotarli do potoku Besor, 10dwustu ludzi, którzy byli zbyt wyczerpani, aby go przekroczyć, pozostało w tym miejscu. Dalszy pościg Dawid odbywał z czterystu ludźmi.
11Na stepie żołnierze znaleźli pewnego Egipcjanina, którego przyprowadzili do Dawida. Dali mu chleba, aby się pożywił, i wody, żeby się napił, 12a potem kawałek placka figowego i dwie kiście suszonych winogron. Kiedy to zjadł, odzyskał siłę. Niczego bowiem nie jadł ani nie pił przez trzy dni i trzy noce. 13Wtedy Dawid go zapytał: „Do kogo należysz i skąd przychodzisz?”. Ten odpowiedział: „Jestem Egipcjaninem, niewolnikiem pewnego Amalekity. Mój pan porzucił mnie trzy dni temu, bo zachorowałem. 14Wcześniej plądrowaliśmy Negeb Keretytów, Negeb Judzki i Negeb Kalebitów, a Siklag puściliśmy z dymem”. 15Dawid go spytał: „Czy zaprowadzisz mnie do tej zgrai?”. Egipcjanin odpowiedział: „Jeśli mi przysięgniesz przed Bogiem, że mnie nie zabijesz ani nie wydasz w ręce mojego pana, to mogę cię do nich zaprowadzić”.
16Człowiek ów zaprowadził Dawida do Amalekitów. Ci porozkładali się na ziemi, aby jeść, pić i świętować z powodu ogromnego łupu, jaki zdobyli w kraju Filistynów i na terenach Judy. 17Dawid natarł na nich i zabijał od świtu aż do wieczora dnia następnego. Nikt z nich nie ocalał, z wyjątkiem czterystu młodych ludzi, którzy uciekli na wielbłądach. 18Dawid odzyskał wszystko, co zabrali Amalekici. Odzyskał także obydwie swoje żony. 19Nie brakowało nikogo, od najmniejszego do największego, nikogo z synów i córek, a nawet łupy były nietknięte. Dawid odzyskał wszystko, co im nieprzyjaciele zabrali. 20Wziął też wszystkie owce i woły Amalekitów, a ci, którzy prowadzili to bydło, mówili: „To jest łup Dawida”.
Prawo o podziale łupów
21Dawid powrócił do tych dwustu ludzi, których pozostawiono przy potoku Besor, gdyż byli zbyt wyczerpani, aby dalej brać udział w wyprawie. Oni to wyszli na spotkanie Dawida i jego oddziału. Dawid przyszedł do nich ze swymi żołnierzami i zapytał, jak się mają.
22Wśród żołnierzy, którzy się wyprawiali z Dawidem, znalazła się jakaś grupka zachłannych łajdaków. Oni to zaczęli szemrać: „Ponieważ ci się z nami nie wyprawiali, nie należy im dawać nic z łupu, jaki odzyskaliśmy. Odda się każdemu tylko jego żonę i dzieci. Niech je zabiorą i sobie pójdą!”. 23Ale Dawid powiedział: „Moi bracia, nie postępujcie w ten sposób z tym, co Pan nam dał! Przecież to On nas ochronił. On oddał w nasze ręce tę zgraję, która na nas napadła.24Kto was posłucha w tej sprawie? W rzeczywistości bowiem:
Każdemu należy się jego część łupu,
temu, kto wyrusza do bitwy,
jak i temu, kto pozostaje pilnować obozu”.
25Tamtego dnia Dawid uczynił to rozstrzygnięcie normą prawną, która miała obowiązywać w Izraelu. I takie jest prawo aż po dzień dzisiejszy.
Gesty polityczne Dawida
26Kiedy Dawid powrócił do Siklag, posłał po części łupów dla starszych z plemienia Judy, którzy byli jego przyjaciółmi. Kazał im przy tym powiedzieć: „Oto podarunek dla was z łupu zdobytego na wrogach Pana !”.27Posłał więc Dawid do starszych w Betuel, w Ramot na Negebie i w Jattir; 28do starszych w Aroerze, w Sifmot, w Esztemoa, 29w Rakal, w miastach Jerachmeelitów i w miastach Kenitów; 30do starszych w Chorma, w Bor-Aszan i w Atak;
31do starszych w Hebronie i do starszych tych wszystkich miejscowości, przez które poprzednio przechodził wraz z towarzyszami.
trzeci dzień – przez trzy dni armia Dawida przeszła około 90 km.
Siklag – zob. 1Sm 27,6+.
Negeb – dosł. sucha, wyschnięta, południowa kraina, znajdująca się w południowej części Judy. Mimo surowego, pustynnego klimatu, było tam wiele osad ze względu na liczne szlaki handlowe.
Jezreel – zob. 1Sm 25,43+.
Karmel – zob. 1Sm 15,12+.
efod – zob. 1Sm 2,18+.
potok Besor – płynie w odległości ok. 35 km na południowy zachód od Siklag i wpada do Morza Śródziemnego.
znaleźli pewnego Egipcjanina – porzucony niewolnik stał się kluczem do sukcesu Dawida, ponieważ miejsce stacjonowania wroga można było odkryć tylko przy pomocy szpiega.
Keretyci – lud zamieszkujący południowy wschód Filistei, prawdopodobnie Kreteńczycy.
Kalebici – zob. 1Sm 25,3+.
na wielbłądach – pod koniec drugiego tysiąclecia przed Chr. wielbłądy zostały oswojone i okazały się bardzo użyteczne z racji swojej wytrzymałości na brak wody oraz zdolności przemierzania olbrzymich odległości, nawet po bezdrożach.
Pan nam dał – Dawid prosił Boga o pomoc, więc zwycięstwo jest tylko i wyłącznie Jego zasługą. Wobec tego faktu wszystkie inne okoliczności schodzą na drugi plan.
Prawo wojenne, podobne do tego, jakie ustanowił Mojżesz (Lb 31,27; Joz 22,8).
Betuel – w tekście hebr. czytamy Betel, ale Betel usytuowane jest na pograniczu Beniamina i Efraima i nie leżało w Judzie (1Sm 7,16+). Betuel znane jest z Rdz 24,50 i 1Krn 4,30.
Ramot – miasto lewickie, położone na wschód od rzeki Jordan, na obszarze, który później stał się terenem granicznym pomiędzy Izraelem i Syrią.
Chorma – dosł. zniszczenie lub przekleństwo; miasto w Judzie położone niedaleko granicy z Edomem.
Hebron – miasto położone w południowej części Judy (930 m n.p.m.), oddalone ok. 40 km na południowy zachód od Jerozolimy, dzisiejsze Al-Chalil.
AMALEKICI - lud koczowniczy, wywodzący się od Amaleka, wnuka Ezawa, potomka Abrahama (Rdz 36,12-16). Według Rdz 14,7, Amalekici byli już obecni w historii wtedy, gdy żył Abraham. Balaam, wypowiadający wyrocznię, zapisaną w Lb 24,20, widzi w nich pradawny lud, który będzie skazany na zagładę. W czasie wędrówki z Egiptu do Ziemi Obiecanej Izraelici zostali zaatakowani na Półwyspie Synajskim przez przeb ywających tam Amalekitów (Wj 17,8-16). Po zamieszkaniu Izraelitów w Kanaanie amalekiccy koczownicy często napadali na izraelskie wioski (1Sm 30,1-20). Ostatnie wzmianki biblijne o Amalekitach odnoszą się do czasów króla Dawida. Do ich ostatecznej zagłady doprowadziły prawdopodobnie liczne wojny, zwłaszcza z Izraelitami (Pwt 25,17-19).
PAN (hebr. Adonai - ‘pan’; gr. Kyrios - ‘władca’, ‘ten który ma władzę nad innym człowiekiem lub całym ludem’) - tytuł wyrażający dostojeństwo i cześć. W ST termin ten stosowano w zastępstwie imienia Boga, którego ze względu na jego świętość nie wypowiadano. W obecnym przekładzie tam, gdzie występuje słowo ”Pan”, w oryginale jest słowo JHWH (tzw. tetragram), wymawiane zazwyczaj jako Jahwe. W ST jest to najważniejsze imię Boga, które prawdopodobnie oznacza Tego, który jest, który wyzwala, który stwarza, który panuje ( Wj 3,14n). W Septuagincie - greckim przekładzie ST - tytuł Pan (Kyrios) stał się imieniem własnym Boga, najwyższego spośród wszystkich władców (Pwt 10,17). NT tytuł Kyrios odnosi do Jezusa. Upowszechnił się on w pierwszych wspólnotach chrześcijan, którzy oddając się pod panowanie Chrystusa, uznali Go za jedynego Pana, władcę życia i śmierci (Rz 14,9), tego, który powróci (1Tes 4,17), aby ostatecznie zatryumfować nad wszystkim (Flp 2,9-11). Rzeczywiste uznanie Jezusa za Pana jest warunkiem wystarczającym do otrzymania zbawienia (Rz 10,9; por. J 13,13n).
FILISTEA, FILISTYNI - terytorium położone nad brzegiem Morza Śródziemnego, rozciągające się od Nilu do gór Karmel, zamieszkałe przez Filistynów należących do tzw. Ludów Morza, którzy w XII w. przed Chr. przybyli do Palestyny z rejonów Morza Egejskiego, prawdopodobnie z Krety. Faraon Ramzes III zdołał odeprzeć ich atak i po zwycięskich bitwach osiedlił ich na południowym wybrzeżu Kanaanu. Największe miasta Filistei, skupione w konfederacji zwanej pentapolem filistyńskim, czyli: Aszdod, Ekron, Aszkelon, Gat, Gaza, były ważnymi ośrodkami międzynarodowego handlu. Wojowniczy charakter Filistynów sprawił, że stali się jednym z głównych wrogów Izraela. Ich ekspansję w głąb Kanaanu powstrzymał w X w. przed Chr. król Dawid, zadając im klęskę, która na zawsze złamała ich potęgę.
JUDA - termin posiadający w Piśmie Świętym wiele znaczeń. Może oznaczać region w Palestynie (np. Ps 60,9), nazwę jednego z plemion izraelskich, które wzięło swoją nazwę od Judy, czwartego syna patriarchy Jakuba (np. Rdz 29,35), a także terytorium powstałe po śmierci Salomona i rozpadzie monarchii izraelskiej na dwa królestwa (1Krl 14,21.29; 15,1.7; Jr 1,2). Przy podziale ziemi Kanaan pomiędzy plemi ona, które powróciły z niewoli egipskiej, plemieniu Judy przypadły znaczne obszary na południu Palestyny ( Joz 15) z głównymi ośrodkami w Hebronie i Betlejem. Pozycja plemienia Judy znacznie wzrosła, kiedy wywodzący się z niego król Dawid zjednoczył plemiona izraelskie i przeniósł stolicę do Jerozolimy. Po odłączeniu się dziesięciu plemion północnych, przy plemieniu Judy pozostało jedynie plemię Beniamina. W ten sposób powstało Królestwo Południowe. Po powrocie z wygnania babilońskiego Juda, a szczególnie Jerozolima, w której znajdowała się świątynia, stała się miejscem powrotu wygnańców. Według zapowiedzi prorockich ST w Judzie miał się narodzić przyszły Mesjasz. Autorzy NT widzą spełnienie tych obietnic w Jezusie, którego nazywają lwem z plemienia Judy i synem Dawida (np. Mt 1,2n.16; Hbr 7,14; Ap 5,5). Zob.
IZRAEL.
PAN (hebr. Adonai - ‘pan’; gr. Kyrios - ‘władca’, ‘ten który ma władzę nad innym człowiekiem lub całym ludem’) - tytuł wyrażający dostojeństwo i cześć. W ST termin ten stosowano w zastępstwie imienia Boga, którego ze względu na jego świętość nie wypowiadano. W obecnym przekładzie tam, gdzie występuje słowo ”Pan”, w oryginale jest słowo JHWH (tzw. tetragram), wymawiane zazwyczaj jako Jahwe. W ST jest to najważniejsze imię Boga, które prawdopodobnie oznacza Tego, który jest, który wyzwala, który stwarza, który panuje ( Wj 3,14n). W Septuagincie - greckim przekładzie ST - tytuł Pan (Kyrios) stał się imieniem własnym Boga, najwyższego spośród wszystkich władców (Pwt 10,17). NT tytuł Kyrios odnosi do Jezusa. Upowszechnił się on w pierwszych wspólnotach chrześcijan, którzy oddając się pod panowanie Chrystusa, uznali Go za jedynego Pana, władcę życia i śmierci (Rz 14,9), tego, który powróci (1Tes 4,17), aby ostatecznie zatryumfować nad wszystkim (Flp 2,9-11). Rzeczywiste uznanie Jezusa za Pana jest warunkiem wystarczającym do otrzymania zbawienia (Rz 10,9; por. J 13,13n).
IZRAEL (hebr. Israel - ‘ten który walczył z Bogiem’) - imię nadane przez Boga patriarsze Jakubowi (Rdz 32,29), które stało się później określeniem dwunastu plemion jego potomków, a z czasem zaczęło funkcjonować jako określenie całego narodu (Joz 24). Najstarsza pozabiblijna wzmianka o Izraelu datowana jest na ok. 1230 r. przed Chr. i pochodzi z hymnu napisanego na cześć egipskiego faraona Merenptaha. Plemiona izraelskie były mocno ze sobą powiązane więzami krwi i licznymi traktatami. Jednolitą i zjednoczoną organizacją państwową, istniejącą pod nazwą Izrael, stały się w latach panowania króla Dawida. Po śmierci króla Salomona, w 922 r. przed Chr., nastąpił rozłam na Królestwo Północne (Izrael) i Królestwo Południowe (Juda). Autorzy biblijni mianem Izrael określają dziesięć plemion Królestwa Północnego. Pozostałe dwa plemiona południowe nazywają Judą. W tekstach pisanych po przesiedleniu babilońskim (586 r. przed Chr.) termin Izrael przyjmuje różne znaczenia. Może oznaczać osobę patriarchy Jakuba lub pochodzący od niego naród, zjednoczone królestwo, Królestwo Północne oraz Królestwo Południowe. W NT słowem Izrael określa się naród żydowski (np. Rz 11,26; 2Kor 3,12), a czasem Kościół Boży (np. Ga 6,16). Zob.
JUDA.
PAN (hebr. Adonai - ‘pan’; gr. Kyrios - ‘władca’, ‘ten który ma władzę nad innym człowiekiem lub całym ludem’) - tytuł wyrażający dostojeństwo i cześć. W ST termin ten stosowano w zastępstwie imienia Boga, którego ze względu na jego świętość nie wypowiadano. W obecnym przekładzie tam, gdzie występuje słowo ”Pan”, w oryginale jest słowo JHWH (tzw. tetragram), wymawiane zazwyczaj jako Jahwe. W ST jest to najważniejsze imię Boga, które prawdopodobnie oznacza Tego, który jest, który wyzwala, który stwarza, który panuje ( Wj 3,14n). W Septuagincie - greckim przekładzie ST - tytuł Pan (Kyrios) stał się imieniem własnym Boga, najwyższego spośród wszystkich władców (Pwt 10,17). NT tytuł Kyrios odnosi do Jezusa. Upowszechnił się on w pierwszych wspólnotach chrześcijan, którzy oddając się pod panowanie Chrystusa, uznali Go za jedynego Pana, władcę życia i śmierci (Rz 14,9), tego, który powróci (1Tes 4,17), aby ostatecznie zatryumfować nad wszystkim (Flp 2,9-11). Rzeczywiste uznanie Jezusa za Pana jest warunkiem wystarczającym do otrzymania zbawienia (Rz 10,9; por. J 13,13n).
Pościg Dawida za Amalekitami
Amalekici, napadając na Siklag pod nieobecność Dawida, pomścili wszystkie upokorzenia, jakich doznali z jego ręki. W obliczu tragedii i wobec złości swoich podwładnych Dawid nie traci jednak zimnej krwi i szuka pomocy u Boga. Przekonanie o potędze Boga, który dba o swój lud, również tym razem pozwala Dawidowi wyjść cało z opresji. Unika linczu, jaki chciał mu zgotować tłum. Organizuje dramatyczny pościg za Amalekitami i odzyskuje wszystko, co zostało zrabowane.
Gesty polityczne Dawida
Dawid przekazuje część rzeczy zdobytych na wojnie jako dar dla przywódców miast, w których przebywał lub przez które przechodził. Najważniejszym z nich jest Hebron, który będzie stolicą królestwa Dawida aż do czasu zdobycia Jerozolimy. Podarunki te są częściami łupu zdobytego na wrogach (w. 26). Izraelici własnych wrogów utożsamiali z wrogami samego Boga, dlatego każda prowadzona przez nich wojna była w jakiejś mierze sprawą Boga, co nadawało jej status świętej wojny. Udział Dawida w takich wojnach podnosi więc bardzo jego prestiż i jest przygotowaniem do objęcia przez niego władzy królewskiej.
Pierwsza i Druga Księga Samuela
Wprowadzenie
Okoliczności powstania
W Biblii hebrajskiej Pierwsza i Druga Księga Samuela stanowiły jedno dzieło. Ich podział wywodzi się od Septuaginty (LXX). Tłumacze greccy połączyli te księgi z Pierwszą i Drugą Księgą Królewską, nadając czteroczęściowemu dziełu wspólny tytuł Księgi Królestw, za czym poszła też Wulgata. Hebrajski tytuł Księgi Samuela ma uzasadnienie w starożytnym przekonaniu, że autorem dzieła był Samuel, ostatni sędzia w Izraelu. Jednakże Samuel, który jest bohaterem zaledwie pierwszej części dzieła, nie może być jego autorem i dlatego autorstwo przypisuje się anonimowemu historykowi i teologowi, którego umownie nazwano Deuteronomistą. Wiele wskazuje na to, że ów anonimowy autor pod koniec VII w. lub na początku VI w. przed Chr. skomponował tzw. historię deuteronomistyczną obejmującą: Księgę Jozuego, Księgę Sędziów, Pierwszą i Drugą Księgę Samuela i Pierwszą i Drugą Księgę Królewską.
Autor Ksiąg Samuela w swojej kompozycji połączył różne źródła. Do historii rodziny Helego (1Sm 1 – 3) posłużyły mu kapłańskie tradycje sanktuarium w Szilo. Dzieje Arki Przymierza (1Sm 4 – 7) pochodzą z odrębnego źródła związanego z tradycją kultyczną. Wspomnienia o Samuelu mogły zostać stworzone i być przekazywane w ustnej tradycji w kręgach prorockich. Nie ma wątpliwości, że dzieje Saula i Dawida opierają się na licznych źródłach pisanych. Autor miał do dyspozycji przynajmniej dwa cykle opowiadań o Saulu i historię dotyczącą rodziny Dawida. Nie wiemy, kiedy poszczególne wątki historii zostały ze sobą powiązane i kiedy utrwalono je na piśmie. W różnych źródłach i tradycjach autor znajdował nie tylko pierwotne informacje o faktach, ale także zapis wielowiekowej refleksji nad nimi.
Tekst hebrajski Ksiąg Samuela jest bardzo źle zachowany, a wersja Septuaginty (LXX) przekazuje tekst znacznie różniący się od hebrajskiego. Wersja ta znajduje potwierdzenie we fragmentach hebrajskich odkrytych w XX w. w Qumran, co dowodzi, że w III-II w. przed Chr. istniały różne wersje tekstu hebrajskiego tych ksiąg. Proces redakcji dzieła był więc długi i trwał niemal do końca epoki Starego Testamentu.
Treść i teologia
Księgi Samuela opowiadają dzieje Izraela od momentu ustanowienia monarchii aż do końca panowania króla Dawida. Opis wydarzeń nie ma charakteru systematycznego wykładu, lecz stanowi raczej serię połączonych ze sobą historii i epizodów, odnoszących się do postaci Samuela, Saula i Dawida. Autor stworzył zwartą kompozycję literacką, której bieg wyznaczają trzej następujący po sobie przywódcy oraz nieustanne działanie Boga, który troszczy się o swój lud i kieruje nim poprzez specjalnie wybranych ludzi. Namaszczenie Saula na króla (1Sm 9) dało początek instytucji monarchii w Izraelu. Panowanie Saula, z powodu jego niewierności Bogu, było krótkie. Na nowego władcę namaszczony został Dawid (1Sm 16). Tak rozwijającą się historię możemy zatem podzielić na siedem części: 1) powołanie Samuela (1Sm 1 – 3); 2) dzieje Arki Przymierza (1Sm 4 – 7); 3) Saul, pierwszy król Izraela (1Sm 8 – 15); 4) Saul i Dawid (1Sm16 – 31); 5) walka o królestwo (2Sm 1 – 8); 6) Dawid królem Izraela (2Sm 9 – 20); 7) dodatki (2Sm 21 – 24).
Pierwszą i Drugą Księgę Samuela można nazwać historią o ustanowieniu monarchii w Izraelu. Jej początkiem było namaszczenie Saula, natomiast swój definitywny kształt otrzymała za panowania Dawida. Izrael, w porównaniu z narodami ościennymi, dość późno przyjął strukturę państwa monarchicznego. Po zdobyciu Kanaanu na równinie nadmorskiej osiedlili się Filistyni, którzy stali się dla Izraela wielkim zagrożeniem. W tej sytuacji zaistniała potrzeba silnej, centralnej władzy. Przeciwko Filistynom wystąpił najpierw Saul, a jego dzieło poprowadził dalej Dawid, który ostatecznie złamał ich potęgę i objął władzę nad plemionami południa i północy Izraela. Ustanowienie jednej dla całego Izraela stolicy politycznej i religijnej w Jerozolimie oraz rozciągnięcie kontroli nad narodami zajordańskimi czy aramejskimi południowej Syrii, przyniosło królestwu bezpieczeństwo, pokój i dobrobyt. Jednakże wybuchające już za życia Dawida bunty wewnętrzne ujawniały dawne antagonizmy między północą a południem i zapowiadały schizmę, która nastąpiła po śmierci Salomona.
Hebrajczycy, zaliczając Księgi Samuela do części kanonu zwanej „prorocy wcześniejsi”, wskazywali na religijny charakter przedstawionej tu historii. Przy wyborze Saula z całą ostrością postawiono problem, czy królem Izraela ma być Bóg, czy człowiek. Ustanowiony przez namaszczenie król miał panować nad Izraelem jako pełnomocnik Jahwe. Saul nie sprostał temu ideałowi i został odrzucony. Ucieleśnieniem tej idei stał się natomiast Dawid (1Sm 13,13n).
W centrum historii Dawida stoi Boża obietnica zawarta w proroctwie Natana (2Sm 7,10-16). Kierując się szczególną miłością do narodu, Bóg oznajmia łaskawe i bezwarunkowe związanie się z rodem Dawida. Ustanawia między sobą a potomkami Dawida więź na wzór tej, jaka łączy ojca i syna: „Ja będę mu Ojcem, a on będzie Mi synem”. Obietnicy Bożej nie zniweczy nawet ewentualna niewierność potomków Dawida. W taki sposób Dawid interpretuje obietnicę w swojej modlitwie dziękczynnej (2Sm 7,18-29), a zwłaszcza w tzw. „ostatnich słowach”, gdzie Boże obietnice wyraźnie nazywa się wiecznym przymierzem (2Sm 23,5). Dlatego proroctwo Natana stanowi teologiczny punkt kulminacyjny Ksiąg Samuela i najważniejszy tekst dla całego mesjanizmu królewskiego. Dzięki otrzymanej obietnicy Dawid stał się postacią kluczową w rozwoju myśli mesjańskiej ST. Późniejsi prorocy, szczególnie w najtrudniejszych momentach historii Izraela, często odwoływali się do obrazu „gałązki Jessego” (Iz 11,1), która była zapowiedzią nowego króla, mesjasza. Temat potomka Dawida, którym jest oczekiwany mesjasz, powraca także w NT. Potomkiem, do którego została skierowana obietnica dana Dawidowi, jest Jezus z Nazaretu, Syn Dawida (np. Mt 9,27), Syn Abrahama (Mt 1,1), oczekiwany Chrystus (np. Mt 16,16; Mk 8,29; J 20,31), który jest zarazem Synem Bożym (np. Mt 3,17; 17,5; Mk 3,11; Łk 3,22; J 1,34).
Ta ciągle aktualna historia uczy, że nie ma ani „świeckiej” historii, ani społeczeństwa laickiego, gdyż wszystko, co się rozgrywa na ziemi i między ludźmi, dzieje się przed Obliczem Pańskim (1Sm 10,25), tzn. w obecności Boga. Bóg pozwala ludziom działać jako istotom rozumnym i wolnym. Nie żyją oni w izolacji, lecz w określonej strukturze społecznej: są tu mężczyźni i kobiety, panujący i poddani, politycy i żołnierze, bogaci i biedni, obywatele i niewolnicy. W każdej z tych grup są ludzie prawi i chciwi, wielkoduszni i aroganccy, otwarci i podstępni. I choć wyraźny osąd moralny poszczególnych czynów czy osób pojawia się w Księgach Samuela rzadko, to domyślnie jest on zawsze obecny. Bóg wkracza w losy każdego człowieka i pomimo ludzkich grzechów oraz słabości ustanawia swoje królestwo, czyli panowanie.
Amalekici, napadając na Siklag pod nieobecność Dawida, pomścili wszystkie upokorzenia, jakich doznali z jego ręki. W obliczu tragedii i wobec złości swoich podwładnych Dawid nie traci jednak zimnej krwi i szuka pomocy u Boga. Przekonanie o potędze Boga, który dba o swój lud, również tym razem pozwala Dawidowi wyjść cało z opresji. Unika linczu, jaki chciał mu zgotować tłum. Organizuje dramatyczny pościg za Amalekitami i odzyskuje wszystko, co zostało zrabowane.