11Adam, Set, Enosz, 2Kenan, Mahalaleel, Jered, 3Henoch, Metuszelach, Lamek, 4Noe, Sem, Cham i Jafet.
Potomkowie trzech synów Noego – „Tablica Narodów”
5Synowie Jafeta: Gomer, Magog, Madaj, Jawan, Tubal, Meszek i Tiras. 6Synowie Gomera: Aszkanaz, Rifat i Togarma. 7Synowie Jawana: Elisza i Tarszisz, Kittim i Rodanim.
8Synowie Chama: Kusz, Misraim, Put i Kanaan. 9Synowie Kusza: Seba, Chawila, Sabta, Rama i Sabteka. Synowie Ramy: Saba i Dedan. 10Ponadto Kusz był ojcem Nimroda, pierwszego mocarza na ziemi. 11Misraim był praojcem Ludytów, Anamitów, Lehabitów, Naftuchitów, 12Patrusytów, Kasluchitów i Kaftorytów, od których wywodzą się Filistyni. 13Kanaan zaś był ojcem Sydona, swego pierworodnego, następnie Cheta, 14Jebusyty, Amoryty, Girgaszyty,15Chiwwity, Arkity, Synity,16Arwadyty, Semaryty i Chamatyty.
17Synowie Sema: Elam, Assur, Arpachszad, Lud i Aram. Synowie Arama: Us, Chul, Geter i Meszek. 18Arpachszad był ojcem Szelacha, Szelach zaś Ebera. 19Eberowi urodzili się dwaj synowie: pierwszy nosił imię Peleg, za jego życia bowiem ziemia została podzielona. Jego brat miał na imię Joktan. 20Joktan był ojcem Almodada, Szelefa, Chasarmaweta, Jeracha, 21Hadorama, Uzala, Dikli, 22Ebala, Abimaela, Saby, 23Ofira, Chawili i Jobaba. Wszyscy oni byli potomkami Joktana.
28Synowie Abrahama: Izaak i Izmael 29i ich potomkowie. Pierworodnym Izmaela był Nebajot, po nim Kedar, Adbeel, Mibsam, 30Miszma, Duma, Massa, Chadad, Tema, 31Jetur, Nafisz i Kedma. Wszyscy oni byli potomkami Izmaela.
32Ketura, drugorzędna żona Abrahama, urodziła mu synów: Zimrana, Jokszana, Medana, Midiana, Jeszbaka i Szuacha. Synami Jokszana byli Saba i Dedan. 33Synami Midiana zaś: Efa, Efer, Henoch, Abida i Eldaa. Wszyscy oni byli potomkami Ketury.
34Abraham był ojcem Izaaka, a synami Izaaka byli Ezaw i Izrael.
Potomkowie Ezawa, czyli Edomici
35Synowie Ezawa: Elifaz, Reuel, Jeusz, Jalam i Korach. 36Synowie Elifaza: Teman, Omar, Sefi, Gatam, Kenaz, Timna i Amalek. 37Synowie Reuela: Nachat, Zerach, Szamma i Mizza. 38Synowie Seira: Lotan, Szobal, Sibeon, Ana, Diszon, Eser, Diszan. 39Synowie Lotana: Chori i Homam, a siostrą Lotana była Timna. 40Synowie Szobala: Alian, Manachat, Ebal, Szefi i Onam. Synowie Sibeona: Aja i Ana. 41Synowie Any: Diszon. Synowie Diszona: Chamran, Eszban, Jetran i Keran. 42Synowie Esera: Bilhan, Zaawan i Akan. Synowie Diszona: Us i Aran.
43A oto królowie, którzy panowali w ziemi Edomu, zanim jakikolwiek król zapanował nad Izraelitami: Bela, syn Beora, a miasto jego zwało się Dinhaba. 44Kiedy Bela umarł, władzę po nim przejął Jobab, syn Zeracha z Bosry. 45Po śmierci Jobaba królował Chuszam z kraju Temanitów. 46Gdy Chuszam umarł, władzę po nim objął Hadad, syn Bedada, pochodzący z miasta Awit. To on rozgromił Madianitów na równinach Moabu. 47Po śmierci Hadada władzę przejął Samla z Masreki. 48Kiedy on umarł, władzę po nim objął Szaul z Rechobot położonego nad Rzeką. 49Po śmierci Szaula panował Baal-Chanan, syn Akbora. 50Kiedy Baal-Chanan umarł, władzę po nim przejął Hadad. Jego miastem było Pai, a żoną Mehetabel, córka Matredy, córki Mezahaba. 51Potem umarł Hadad. Wtedy przywódcami plemion Edomu zostali: Timna, Alia, Jetet, 52Oholibama, Ela, Pinon, 53Kenaz, Teman, Mibsar, 54Magdiel, Iram. Wszyscy oni byli przywódcami Edomu.
Synowie – w języku hebr. termin ten może oznaczać także dalszych potomków.
Elisza – hebr. nazwa Cypru.
Tarszisz – wielki port handlowy (np. 1Krl 10,22; 2Krn 9,21; Iz 23,1; Jon 1,3). Być może chodzi o jakiś port hiszpański, sardyński lub cypryjski.
Kittim – pierwotna nazwa jednego z miast cypryjskich. Później określenie to obejmowało całą Grecję. Tutaj chodzi o Kreteńczyków lub ludy helleńskie mieszkające na Cyprze.
Rodanim – hebr. nazwa wyspy Rodos.
Kusz, Misraim, Put – odpowiednio: Etiopia, Egipt i Libia.
Synowie Kusza – ludy zamieszkujące Etiopię i Arabię.
Kaftoryci – mieszkańcy Kaftoru, czyli Krety.
Potomkowie Kanaana zamieszkiwali Fenicję, góry Libanu i Palestynę.
Ludy zaliczane do potomków Sema zamieszkiwały Mezopotamię, część Azji Mniejszej, Syrię i część Półwyspu Arabskiego. Autor nie wspomina wprawdzie o Babilonii, ale wyrażenie Arpachszad prawdopodobnie odnosi się do regionu geograficznego w jej południowej części.
Joktan – imiona synów Joktana są nazwami ludów i krajów arabskich.
drugorzędna żona – poligamiczna struktura rodziny przewidywała pewną wewnętrzną hierarchię i nie wszystkie żony tego samego mężczyzny były traktowane jednakowo.
Seir – nazwa górskiego regionu położonego na południe od Morza Martwego i rozciągającego się aż do Morza Czerwonego. Lud pierwotnie zamieszkujący te tereny został wyparty przez Edomitów.
Bosra – główne miasto północnego Edomu, usytuowane ok. 1100 m n.p.m.
Rechobot... nad Rzeką – osada znajdująca się prawdopodobnie nad rzeką Zared, która dziś nosi nazwę Wadi al-Hasa. Trudno jednak określić jej dokładne położenie.
ADAM (hebr. adam - ‘człowiek’) - imię własne postaci ukazanej w pierwszych rozdziałach Księgi Rodzaju (Rdz 1 - 5). Częściej termin ten występuje w Piśmie Świętym w znaczeniu ogólnym jako ‘człowiek’, ‘ludzkość’ i ‘rodzaj ludzki’ (np. Rdz 1,26n; 2,7). Jest też pokrewny z hebr. rzeczownikiem rodzaju żeńskiego adama oznaczającym ‘ziemię uprawną’ (Rdz 2,7). Autorzy NT, nawiązując do obrazów zawartych w ST, mówią o pierwszym Adamie - ziemskim, który okazał się nieposłuszny nakazowi Boga. Jego grzech symbolizuje nieposłuszeństwo wszystkich ludzi wobec Stwórcy (np. Rz 3,23; 5,12). Skutkiem odwrócenia się człowieka od Boga jest śmierć, której doświadcza cały rodzaj ludzki (np. Mdr 1,13-16). Pierwszemu Adamowi przeciwstawiony został ostatni Adam - z nieba, czyli Jezus Chrystus, którego posłuszeństwo Bogu dało początek nowemu życiu ludzkości (np. Rz 5,12-21; 1Kor 15,22).
FILISTEA, FILISTYNI - terytorium położone nad brzegiem Morza Śródziemnego, rozciągające się od Nilu do gór Karmel, zamieszkałe przez Filistynów należących do tzw. Ludów Morza, którzy w XII w. przed Chr. przybyli do Palestyny z rejonów Morza Egejskiego, prawdopodobnie z Krety. Faraon Ramzes III zdołał odeprzeć ich atak i po zwycięskich bitwach osiedlił ich na południowym wybrzeżu Kanaanu. Największe miasta Filistei, skupione w konfederacji zwanej pentapolem filistyńskim, czyli: Aszdod, Ekron, Aszkelon, Gat, Gaza, były ważnymi ośrodkami międzynarodowego handlu. Wojowniczy charakter Filistynów sprawił, że stali się jednym z głównych wrogów Izraela. Ich ekspansję w głąb Kanaanu powstrzymał w X w. przed Chr. król Dawid, zadając im klęskę, która na zawsze złamała ich potęgę.
PIERWORODNY, PIERWORÓDZTWO- Izraelici, podobnie jak inne ludy Bliskiego Wschodu, wierzyli, że to, co pierwsze, a więc najważniejsze, należy się Bogu. Dotyczyło to zwierząt, plonów ziemi (pierwocin), a także wszelkiego rodzaju wytworów ludzkiej pracy. W sposób szczególny prawo pierworództwa odnosiło się do ludzi. Najstarszy, pierworodny syn w rodzinie należał do Boga. Przynależność ta ma swoje uzasadnienie teologiczne w tym, że Bóg, zanim wyprowadził Izraelitów z Egiptu, wyniszczył tam wszystko, co pierworodne, nie oszczędzając nawet ludzi (Wj 12,29). Ocalił jednak pierworodnych z Izraela, którzy stali się odtąd Jego własnością (np. Wj 13,2; Lb 3,13). To tłumaczy genezę stosowanej przez Żydów praktyki wykupywania każdego pierworodnego syna za pieniądze lub stosowne ofiary składane Bogu ( Wj 13,13). W rodzinach żydowskich pierworodni mieli uprzywilejowaną pozycję. Uważano ich za dziedziców i spadkobierców siły i mocy ojca (Rdz 49,3). Naród izraelski uważał siebie za pierworodnego syna Boga (Wj 4,22). Również Jezus podlegał prawu pierworództwa (Łk 2,22-24). W NT mówi się o Nim jako o Pierworodnym Boga (Hbr 1,6), pierworodnym spośród umarłych (Kol 1,18), pierworodnym wobec całego stworzenia (Kol 1,15), pierworodnym pośród wielu braci (Rz 8,29). Stosując te wyrażenia autorzy NT podkreślają wyjątkową więź Jezusa z Bogiem Ojcem, Jego synowską godność oraz Jego pierwszeństwo jako pośrednika w dziele zbawienia świata i człowieka.
JEBUSYCI - jedna z grup etnicznych zamieszkujących Palestynę przed przybyciem Izraelitów do Kanaanu (np. Rdz 15,21; Lb 13,29). Niektórzy autorzy ksiąg ST twierdzą, że byli oni spokrewnieni z Kananejczykami (Rdz 10,15n; 1Krn 1,14), inni natomiast te dwa ludy zdecydowanie odróżniają ( Wj 33,2; 34,11; Joz 11,3; 12,6). Najważniejszym ich miastem było Jebus (Sdz 19,10; 1Krn 11,4) - późniejsza Jerozolima. Po podboju Kanaanu przez plemiona Izraelskie, Jebusyci długo zachowywali niezależność. Dopiero król Dawid zdobył ich twierdzę Syjon, którą uczynił swoją rezydencją, a Jerozolimę stolicą swojego królestwa (2Sm 5,6n; 1Krn 11,4-7). Dawid prawdopodobnie pozwolił im pozostać w mieście, o czym może świadczyć zakup terenu pod przyszłą świątynię, którego król dokonał u niejakiego Arauny Jebusyty (2Sm 24,18-24). Według proroka Zachariasza Jebusyci zostali zasymilowani przez ludność Judy (Za 9,7). Zob.
JEROZOLIMA.
AMORYCI (hebr. emori, akad. ammuru - ‘zachodni’) - jedna z grup etnicznych zamieszkujących Kanaan w czasach poprzedzających przybycie tam Izraelitów. W Piśmie Świętym słowo to ma kilka znaczeń. Może odnosić się do mieszkańców Kanaanu w ogólności (np. Rdz 14,7.13; 48,22; Pwt 3,8; 4,48; Sdz 6,1-10; 1Krl 21,26), do mieszkańców terenów górzystych, dla odróżnienia od mieszkańców nizin (Lb 13,29) lub może oznaczać konkretny naród, posiadający swoje państwo, rządzone przez króla (Lb 21,21-31; Pwt 2,26-35). Początek królestwa Amorytów należy łączyć z plemionami semickich nomadów, którzy w trzecim tysiącleciu przed Chr. utworzyli własne państwo, obejmujące znaczną część Mezopotamii i Syrii. W tekstach klinowych i egipskich znajdują się świadectwa o Amorytach, posługujących się językiem semickim. Przedstawieni są w nich jako lud politycznie dominujący nad Mezopotamią w początkach II tysiąclecia przed Chr. Dla Izraelitów Amoryci byli bałwochwalcami, których Bóg usunął z Kanaanu za popełniane niegodziwości (Joz 24,15; Sdz 6,10). Zob.
KANAAN.
CHIWWICI - lud zamieszkujący Sychem (Rdz 33,18nn), Gabaon (Joz 9,3nn), podnóże Hermonu (Joz 11,3) oraz góry Libanu (Sdz 3,3). Niektórzy utożsamiają ich z Chorytami, inni twierdzą, że nazwy tej używano na określenie Hurytów z rejonu Zajordanii.
PIERWORODNY, PIERWORÓDZTWO- Izraelici, podobnie jak inne ludy Bliskiego Wschodu, wierzyli, że to, co pierwsze, a więc najważniejsze, należy się Bogu. Dotyczyło to zwierząt, plonów ziemi (pierwocin), a także wszelkiego rodzaju wytworów ludzkiej pracy. W sposób szczególny prawo pierworództwa odnosiło się do ludzi. Najstarszy, pierworodny syn w rodzinie należał do Boga. Przynależność ta ma swoje uzasadnienie teologiczne w tym, że Bóg, zanim wyprowadził Izraelitów z Egiptu, wyniszczył tam wszystko, co pierworodne, nie oszczędzając nawet ludzi (Wj 12,29). Ocalił jednak pierworodnych z Izraela, którzy stali się odtąd Jego własnością (np. Wj 13,2; Lb 3,13). To tłumaczy genezę stosowanej przez Żydów praktyki wykupywania każdego pierworodnego syna za pieniądze lub stosowne ofiary składane Bogu ( Wj 13,13). W rodzinach żydowskich pierworodni mieli uprzywilejowaną pozycję. Uważano ich za dziedziców i spadkobierców siły i mocy ojca (Rdz 49,3). Naród izraelski uważał siebie za pierworodnego syna Boga (Wj 4,22). Również Jezus podlegał prawu pierworództwa (Łk 2,22-24). W NT mówi się o Nim jako o Pierworodnym Boga (Hbr 1,6), pierworodnym spośród umarłych (Kol 1,18), pierworodnym wobec całego stworzenia (Kol 1,15), pierworodnym pośród wielu braci (Rz 8,29). Stosując te wyrażenia autorzy NT podkreślają wyjątkową więź Jezusa z Bogiem Ojcem, Jego synowską godność oraz Jego pierwszeństwo jako pośrednika w dziele zbawienia świata i człowieka.
IZRAEL (hebr. Israel - ‘ten który walczył z Bogiem’) - imię nadane przez Boga patriarsze Jakubowi (Rdz 32,29), które stało się później określeniem dwunastu plemion jego potomków, a z czasem zaczęło funkcjonować jako określenie całego narodu (Joz 24). Najstarsza pozabiblijna wzmianka o Izraelu datowana jest na ok. 1230 r. przed Chr. i pochodzi z hymnu napisanego na cześć egipskiego faraona Merenptaha. Plemiona izraelskie były mocno ze sobą powiązane więzami krwi i licznymi traktatami. Jednolitą i zjednoczoną organizacją państwową, istniejącą pod nazwą Izrael, stały się w latach panowania króla Dawida. Po śmierci króla Salomona, w 922 r. przed Chr., nastąpił rozłam na Królestwo Północne (Izrael) i Królestwo Południowe (Juda). Autorzy biblijni mianem Izrael określają dziesięć plemion Królestwa Północnego. Pozostałe dwa plemiona południowe nazywają Judą. W tekstach pisanych po przesiedleniu babilońskim (586 r. przed Chr.) termin Izrael przyjmuje różne znaczenia. Może oznaczać osobę patriarchy Jakuba lub pochodzący od niego naród, zjednoczone królestwo, Królestwo Północne oraz Królestwo Południowe. W NT słowem Izrael określa się naród żydowski (np. Rz 11,26; 2Kor 3,12), a czasem Kościół Boży (np. Ga 6,16). Zob.
JUDA.
EDOM, EDOMICI - górzysta kraina rozciągająca się od Morza Martwego po zatokę Akaba, zamieszkana przez Edomitów, potomków Edoma-Ezawa, syna patriarchy Jakuba. Edomici przybyli z Pustyni Syro-arabskiej na przełomie XIV i XIII w. przed Chr. i zamieszkali po obu stronach doliny Araba na południe od potoku Zared (Lb 21,12) aż do zatoki Akaba. Skupili się w kilku niezależnych grupach, z których każda miała swojego władcę. W tekstach biblijnych Edom jest utożsamiany z ziemią Seir (Rdz 32,4; Sdz 5,4). Edomickie porty nad Morzem Czerwonym w Elat i Esjon-Geber oraz bogate złoża rudy przyczyniły się do dużego znaczenia Edomitów w ówczesnym handlu. Dawid podporządkował sobie Edomitów (2Sm 8,13-15), ale w połowie IX w. przed Chr. odzyskali oni niezależność. Mimo krótkich okresów ponownego podp orządkowania Edomu Izraelowi, zachował on suwerenność. W 552 r. przed Chr. ostatni król babiloński Nabonid najechał i zdobył Edom, który już nigdy się nie odrodził.
MOAB, MOABICI - lud wywodzący się od Moaba, syna Lota (Rdz 19,30-33.37), zamieszkujący królestwo Moabu, którego terytorium obejmowało równinę położoną na południowy wschód od Morza Martwego. Granice Moabu wyznaczają rzeki: Arnon od północy i Zared od południa. Kraina ta ma charakter rozległego, dobrze nawodnionego płaskowyżu. Moabici byli ludem rolniczym. Zajmowali się uprawą zbóż i pasterstwem. Izraelici na jakiś czas podporządkowali sobie królestwo Moabu. Następnie stało się ono wasalem Asyrii. Kres politycznej historii Moabu położył prawdopodobnie w VI w. przed Chr. babiloński władca Nabuchodonozor.
Drzewo genealogiczne Noego i jego synów
Genealogie odgrywały ważną rolę w środowisku nomadów, ponieważ określały pochodzenie i relacje pomiędzy poszczególnymi grupami. Wśród ludów osiadłych rodowody były potwierdzeniem pochodzenia monarchów. Genealogie stanowią tu wstęp do omówienia okresu monarchii. Autor chciał podkreślić ciągłość narodowej tradycji, która trwała i była rozwijana przez poszczególne rody, żyjące po wygnaniu babilońskim.
Potomkowie trzech synów Noego – „Tablica Narodów”
Od trzech synów Noego autor wypro-wadza wszystkie narody świata, podkreślając wspólne pochodzenie i jedność całego rodzaju ludzkiego. Czyni to w sposób uporządkowany i zgodny z ówczesną wiedzą o świecie. Nie zawsze jednak możemy stwierdzić, o jaki kraj, naród albo lud chodzi. Wymieniono tu narody, których istnienie znane było odbiorcom współczesnym autorowi. Synowie Sema zostali wymienieni na końcu listy. Od niego pochodzą wszystkie plemiona semickie.
Potomkowie Abrahama. W centrum zainteresowania kronikarza znajduje się Abraham, ponieważ zamyka on pierwszą linię genealogiczną rozpoczętą przez Adama, a zarazem rozpoczyna nową epokę w historii zbawienia. Znamienne jest to, że wykaz jego potomków zaczyna się od przedstawienia linii bocznej, której dał początek Izmael. Autor chce przez to niejako wyeliminować Izmaela, zrodzonego z niewolnicy (Rdz 16,15), od którego wywodzą się plemiona nomadów, mające niewielkie znaczenie dla historii zbawienia. Nie wspomina w ogóle o innych synach Abrahama (Rdz 25,1n). Kieruje natomiast uwagę czytelnika na Izaaka, którego imię jest wymienione jako pierwsze (w. 28) i powtórzone w w. 34, ponieważ to on jest prawnym spadkobiercą dziedzictwa Abrahama.
Potomkowie Ezawa, czyli Edomici
Autor koncentruje uwagę na Edomitach, spokrewnionych z Izraelitami, ponieważ ich praojcem był Ezaw, brat bliźniak patriarchy Jakuba (Rdz 25,24-26). Podkreśla pierwotną wyższość Edomu (w. 43), ponieważ Edomici znacznie wcześniej niż Izraelici wypracowali strukturę administracyjną swojego państwa. Władcy edomscy, o których mowa, nie byli królami w ścisłym znaczeniu tego słowa, ale raczej lokalnymi przywódcami rządzącymi w małych osadach. Ich rolę można porównać do tej, którą w Izraelu odgrywali sędziowie. Ukazanie mocnej pozycji Edomitów posłużyło autorowi do podkreślenia znaczenia faktu ich upokorzenia przez Dawida (2Sm 8,13n).
Pierwsza i Druga Księga Kronik
Wprowadzenie
Okoliczności powstania
Pierwotnie Pierwsza i Druga Księga Kronik stanowiły jedno dzieło i nosiły tytuł Dibre Hajjamim, który można tłumaczyć jako ‘wydarzenia dni’, ‘roczniki’ czy ‘kroniki’. Dzieło to umieszczono na końcu żydowskiego zbioru Pism prawdopodobnie dlatego, że uważano je za powtórzenie opisu wydarzeń przedstawionych obszernie w Księgach Samuela i Księgach Królewskich. Podział dzieła kronikarskiego na dwie księgi wprowadzili tłumacze Septuaginty (LXX), którzy opatrzyli je tytułem Paralipomenon a, b, czyli ‘pierw-sza i druga księga rzeczy opuszczonych w księgach Samuela i Królewskich’. Tłumacze LXX zmienili także miejsce dzieła kronikarskiego w kanonie ST i umieścili je w zbiorze ksiąg historycznych, zaraz po Księgach Królewskich i przed Księgą Ezdrasza. Stosowany dziś tytuł Księgi Kronik pochodzi od św. Hieronima, który w dziele Prologus Galeatus po raz pierwszy nazwał je Kroniką całej historii Bożej (Chronicon totius divinae historiae).
Ponieważ początkowo Księgi Kronik stanowiły część jednego większego dzieła, obejmującego także Księgę Ezdrasza i Księgę Nehemiasza, w tradycji żydowskiej uważano, że autorem Ksiąg Kronik jest Ezdrasz. Pod koniec XIX w. upowszechniło się przekonanie, że Księgi Kronik oraz Księgę Ezdrasza i Księgę Nehemiasza napisał jeden, nieznany autor, zwany kronikarzem. Analizując jego dzieło, możemy powiedzieć, że autor był gorliwym Żydem, bardzo dobrze znającym historię Izraela, a także tradycję prorocką i mądrościową. Prawdopodobnie wywodził się z grona lewitów, o czym świadczy jego zainteresowanie świątynią i sprawowanym w niej kultem, który opisuje nadzwyczaj szczegółowo. Na jego lewickie pochodzenie wskazuje również obojętność, a czasem wręcz niechęć do środowiska kapłanów oraz przebijające się przez całe dzieło zainteresowanie śpiewem liturgicznym, co może świadczyć o tym, iż wywodził się on z kręgu lewitów zajmujących się śpiewem.
Kronikarz, komponując swoje dzieło, korzystał z wielu dokumentów. Do źródeł, o których pochodzeniu nic nie mówi, a które z pewnością wykorzystał, należą kanoniczne księgi: Rodzaju, Wyjścia, Liczb, Jozuego i Rut. Najważniejszymi dokumentami były dla niego księgi Samuela i Królewskie. W dziele kronikarskim nie brak również śladów biblijnej tradycji prorockiej (księgi: Izajasza, Jeremiasza, Ezechiela, Zachariasza i Aggeusza), a także nawiązań do Księgi Psalmów. Ważnym źródłem dla autora Ksiąg Kronik były także dzieła pozabiblijne, szczególnie historyczne. Kronikarz korzystał również z dokumentów sporządzanych na dworze królewskim, a także z tradycji ustnej przekazywanej przez Izraelitów, którzy powrócili z wygnania babilońskiego (538 r. przed Chr.). Autor Ksiąg Kronik nie był jednak niewolniczo przywiązany do dostępnych mu źródeł, lecz korzystając z nich w dość dowolny sposób, przedstawił własną wizję i interpretację dziejów, którą podporządkował omawianym przez siebie tematom teologicznym.
Jeśli przyjmiemy, że Księgi Kronik oraz Księgi Ezdrasza i Nehemiasza są dziełem jednego autora, to musiało ono powstać po ostatnich wydarzeniach opisanych w Księdze Nehemiasza, czyli po roku 400 przed Chr. Sposób przedstawiania tematów teologicznych, liczne arameizmy w języku oryginalnym i miejsce zajmowane w żydowskim kanonie ST sugerują, że dzieło kronikarskie powstało w późnym okresie powygnaniowym. Wcześniej jednak niż w 180 r. przed Chr., bo wówczas powstała Księga Syracydesa, która przedstawiając króla Dawida, jest wyraźnie zależna od Ksiąg Kronik (Syr 47,2-11). Księgę Kronik cytuje również historyk Eupolemos z Aleksandrii, który w 157 r. przed Chr. znał już jej grecki przekład. Ponieważ w dziele kronikarskim nie znajdujemy żadnej aluzji do Aleksandra Wielkiego (zm. w 323 r. przed. Chr), jego zasadnicze zręby prawdopodobnie powstały na przełomie IV i III w. przed Chr. Nie wyklucza to późniejszych redakcji lub uzupełnień, których dokonano nie później niż w pierwszej połowie II w. przed Chr.
Treść i teologia
Księgi Kronik przedstawiają bardzo długi okres historii zbawienia od jej początku do momentu przesiedlenia Izraelitów do Babilonii. Dzieło to ze względu na opisane w nim wydarzenia historyczne można podzielić na cztery zasadnicze części: 1) prehistoria dynastii Dawida (1Krn 1 – 9), czyli okres od stworzenia do czasów panowania pierwszego króla Izraela Saula; 2) czasy panowania króla Dawida (1Krn 10 – 29); 3) okres panowania króla Salomona (2Krn 1 – 9); 4) czasy rządów królów Judy, od Roboama do Sedecjasza, którego panowanie zakończyło się przesiedleniem babilońskim (2Krn 10 – 36).
Księgi Kronik są owocem pogłębionej refleksji lewity nad długim okresem historii zbawienia. Ich treść można określić jako lewicką interpretację okresu monarchii. Autor miał na uwadze cel praktyczny i duszpasterski: umocnienie wiary i nadziei narodu w czasie, gdy Izrael był jedną z perskich prowincji. Nauczał, że przesiedlenie babilońskie było karą, ale nie unicestwieniem obietnic i przymierza zawartego z Dawidem. Chociaż po okresie wygnania na tronie w Jerozolimie nie zasiadał już monarcha, pozostały jeszcze inne ważne filary społeczności: wspólnota ludu Bożego, Prawo, świątynia, legalny kult oraz jego szafarze. Były one gwarancją aktualności przymierza i obietnic oraz przekonania, że Bóg realizuje plan zbawienia.
Bogate i głębokie nauczanie teologiczne zawarte w Księgach Kronik jest syntezą wiary narodu izraelskiego i pokazuje, jak wiara ta była przeżywana na przełomie IV i III w. przed Chr. Bóg w Księgach Kronik określany jest imieniem Elohim. Mieszka On w niebie, a na ziemi, w świątyni jerozolimskiej, obecne jest Jego imię. Bóg jest jedyny, poza Nim nie ma innych bogów, Jego wiedza obejmuje wszystko, On nad wszystkim panuje, dlatego aktywnie włącza się w wydarzenia dziejące się na ziemi. W swoim kontakcie z ludźmi posługuje się pośrednikami. Jest On Bogiem ojców, dochowującym obietnic, wiernym przymierzu i wspierającym Izraelitów w czasie ucisku. Jest sprawiedliwy i już tu, na ziemi, wynagradza za dobre postępowanie, a za złe karze. Kara jednak nie jest ostatnim słowem Boga, gdyż jest On Bogiem miłosierdzia. Jeżeli lud się upokorzy, będzie błagał o przebaczenie i powróci do Boga, wtedy On mu przebaczy.
W Księgach Kronik nie znajdziemy tak wyraźnych tekstów mesjańskich jak w pismach proroków czy psalmach. Autor skupia uwagę na osobach Dawida i Salomona, których przedstawia nie tyle jako władców politycznych czy przodków Mesjasza, lecz jako narzędzia, którymi Bóg posłużył się przy budowie świątyni i organizacji kultu w niej sprawowanego. Kładąc akcent na wieczne przymierze zawarte przez Boga z Dawidem i jego potomkami, podtrzymuje nadzieję trwałości dynastii Dawida oraz objawienia się Tego, który zapewni zbawienie ludowi Bożemu, to jest Chrystusa. Mesjanizm tych ksiąg jest więc dyskretny, ukryty, jednak zawsze obecny.
Genealogie odgrywały ważną rolę w środowisku nomadów, ponieważ określały pochodzenie i relacje pomiędzy poszczególnymi grupami. Wśród ludów osiadłych rodowody były potwierdzeniem pochodzenia monarchów. Genealogie stanowią tu wstęp do omówienia okresu monarchii. Autor chciał podkreślić ciągłość narodowej tradycji, która trwała i była rozwijana przez poszczególne rody, żyjące po wygnaniu babilońskim.